અષ્ટમી અને નવમીના દિવસે કન્યાઓની પૂજામાં પૂરી, ચણા અને હલવો કેમ ખવડાવવામાં આવે છે?

નવરાત્રિ તહેવાર મહાઅષ્ટમી અને નવમીની પૂજા સાથે સમાપ્ત થાય છે. નવરાત્રિના આઠમા દિવસે, મા દુર્ગાના આઠમા સ્વરૂપ મહાગૌરીની પૂજા કરવામાં આવે છે. તે જ સમયે, 9માં દિવસે મહાનવમીના દિવસે દેવી સિદ્ધિદાત્રીની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ બંને તારીખો પર, લોકો મા દુર્ગાના આ બંને અવતારોની પૂજા કરે છે અને નાની બાળકીને પ્રસાદ આપે છે.
આ દિવસે જેઓ નવરાત્રિ વ્રત રાખે છે તેઓ નાની છોકરીઓને ખવડાવીને તેમની પૂજા કરે છે. પરંપરાગત રીતે, આ દિવસે પુરી, સોજીનો હલવો અને સૂકા કાળા ચણાનો પ્રસાદ ધરાવવામાં આવે છે .આ વર્ષે મહાઅષ્ટમી સોમવારે એટલે કે 3જી ઓક્ટોબરે અને મહાનવમી 4 ઓક્ટોબરે ઉજવવામાં આવી રહી છે. તો આવો જાણીએ આ બે દિવસે ધરાવવામાં આવતા ભોગના મહત્વ વિશે

પૌરાણિક માન્યતા

ભાગવત પુરાણ અનુસાર, એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે જે યુવતીઓની પૂજા કરવામાં આવે છે તે દેવી દુર્ગાનું સ્વરૂપ છે. આ જ કારણ છે કે 9 છોકરીઓ સાથે છોકરા (જેને લંગુર કહેવાય છે)ની પૂજા કરવામાં આવે છે અને ભોજન આપવામાં આવે છે, જેને કંજક પૂજા અથવા કન્યા પૂજા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

કંજક પ્રસાદનું મહત્વ અને લાભ

તમને જણાવી દઈએ કે અષ્ટમી અને નવમીના દિવસે લોકો કન્યાની પૂજા કરતા પહેલા ઘણી બધી વાનગીઓ બનાવે છે અને પછી દુર્ગા માતાની પૂજા કર્યા પછી તેને ભોજન અર્પણ કરીને છોકરીઓને ખવડાવવામાં આવે છે. મોટાભાગના લોકો આનંદ માટે હલવો, પુરી અને ચણા બનાવે છે. હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર, દુર્ગા માતાને ખીર, પુરી અને ચણાનો પ્રસાદ ખૂબ જ પ્રિય છે. કન્યા પૂજામાં કન્યાઓને પુરી, ચણા અને ખીર ખવડાવવાથી માતા ઘરની દરેક વ્યક્તિને સુખ અને સમૃદ્ધિ આપે છે. એવું કહેવાય છે કે સ્વામી રામકૃષ્ણ પરમહંસએ બેલુર મઠમાં ધાર્મિક વિધિઓ સાથે કન્યા પૂજાની પરંપરા શરૂ કરી હતી. તેથી, દર વર્ષે અષ્ટમી અથવા નવમી પર, કન્યાઓની પૂજા સાથે, તેમને માત્ર સાત્વિક ભોજન ખવડાવવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે સૂકા કાળા ચણાને ડુંગળી અને લસણ વિના બનાવવામાં આવે છે.ઘણા ઘરોમાં, લોકો અહીં દરેક નવરાત્રિ પર છોકરીઓને ભોજન કરાવે છે જેથી માતાના આશીર્વાદ હંમેશા તેમના પરિવાર સાથે રહે. તેમજ નિષ્ણાતોના મતે, તમામ પ્રસાદ (પુરી, ચણા અને હલવો) દેશી ઘીમાં બનાવવામાં આવે છે અને તે સ્વાસ્થ્યપ્રદ માનવામાં આવે છે. પોષણના દૃષ્ટિકોણથી, ચણા અને સોજી ડાયેટરી ફાઇબરથી સમૃદ્ધ છે અને તેથી બ્લડ સુગરનું સ્તર સુધારે છે. તેઓ કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને જાળવવામાં અને સંતુલિત કરવામાં પણ મદદ કરે છે અને આમ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપે છે. અભ્યાસ દર્શાવે છે કે કાળા ચણામાં સેપોનિન પણ હોય છે, જે કેન્સરના કોષોને શરીરમાં વધતા અને ફેલાતા અટકાવે છે. તેમાં સેલેનિયમ પણ હોય છે, જે કેન્સર પેદા કરતા સંયોજનોને ડિટોક્સિફાય કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. બીજી તરફ, સોજી હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે સારી છે અને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.

આ પણ વાંચો : નવરાત્રિનો સાતમો દિવસ: કેમ મા ભગવતીએ કાલરાત્રી માતાનું સ્વરુપ ધારણ કર્યુ, જાણો કથા

કંજક પૂજા કેવી રીતે કરવામાં આવે છે?

પરંપરા મુજબ, કંજક પૂજા 2-10 વર્ષની નાની છોકરીઓના પગ ધોવાથી શરૂ થાય છે. આ પછી, તેમના કપાળ પર કુમકુમ અને અક્ષત (ચોખા) નું તિલક લગાવવામાં આવે છે અને તેમના હાથમાં કલવ બાંધવામાં આવે છે. તે પછી, તેમને નાળિયેરનો પ્રસાદ આપવામાં આવે છે, ત્યારબાદ પૂરી, હલવો અને સૂકા કાળા ચણાનો પ્રસાદ આપવામાં આવે છે. પૂજાના અંતે, તેમને પૈસા, ઘરેણાં, કપડાં, રમકડાં વગેરેના રૂપમાં ભેટ પણ આપવામાં આવે છે. અંતે, ભક્તો તેમના ચરણ સ્પર્શ કરીને તેમના આશીર્વાદ લે છે, અને તે ગયા પછી, ભક્તો બચેલા ખોરાક સાથે ઉપવાસ તોડે છે.