આર્થિક સર્વેક્ષણ: રોજગારી ઉપર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે સરકાર, જાણો દેશનો આર્થિક એક્સરે
નવી દિલ્હી, 22 જુલાઈ : સંસદમાં આજે સોમવારે રજૂ કરાયેલા 2023-24 માટેના આર્થિક સર્વેક્ષણમાં સતત આર્થિક વૃદ્ધિ હાંસલ કરવા માટે સરકાર માટે છ મુખ્ય નીતિ ફોકસ ક્ષેત્રોની ઓળખ કરવામાં આવી છે. તે છ ક્ષેત્રો જ્યાં સરકાર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે તે છે કૌશલ્યનો તફાવત, કૃષિ ક્ષેત્રની સંપૂર્ણ ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરવો, MSMEs પર અનુપાલનની આવશ્યકતાઓને હળવી કરવી અને ધિરાણ આપવું, ભારતના ગ્રીન ટ્રાન્ઝિશનનું સંચાલન કરવું અને ચીનના સતત પડકાર.
…તો ભારતીય અર્થતંત્ર 7 ટકાથી વધુના દરે વિકાસ કરી શકે
2014 થી ભારત સરકાર દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા માળખાકીય સુધારાઓએ અર્થતંત્રને મજબૂતીથી વિકાસના માર્ગ પર મૂક્યું છે અને ભારત ટૂંક સમયમાં વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવાની તૈયારીમાં છે. જો સરકાર છેલ્લા એક દાયકામાં હાથ ધરાયેલા માળખાકીય સુધારાઓને આગળ ધપાવી શકે તો ભારતીય અર્થતંત્ર 7 ટકાથી વધુના દરે સતત વિકાસ કરી શકે છે, એમ આર્થિક સર્વેક્ષણમાં જણાવાયું છે.
કૌશલ્ય અંતર પડકાર
“ભારતની ઝડપથી વિકસતી વસ્તીના 65 ટકા લોકો 35 વર્ષથી ઓછી વયના છે, અને ઘણામાં આધુનિક અર્થતંત્ર માટે જરૂરી કૌશલ્યોનો અભાવ છે,” સર્વેમાં 2023ના વર્લ્ડ બેંકના અહેવાલને ટાંકીને જણાવાયું છે.”અંદાજ દર્શાવે છે કે લગભગ 51.25 ટકા યુવાનો રોજગારીયોગ્ય ગણાય છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, લગભગ બેમાંથી એક વ્યક્તિ કોલેજમાંથી બહાર નીકળીને હજુ સરળતાથી રોજગારી માટે યોગ્ય નથી.
આ પણ વાંચો : કાવડયાત્રા રૂટ પરની દુકાનોમાં નામ લખવાના યુપી-ઉત્તરાખંડ સરકારના નિર્ણય પર સુપ્રીમનો સ્ટે
કૃષિ ક્ષેત્રની સંપૂર્ણ ક્ષમતાનો ઉપયોગ
આર્થિક સર્વેક્ષણ દસ્તાવેજે નોંધ્યું છે કે ભારતના વિકાસના માર્ગમાં કેન્દ્રિયતા હોવા છતાં, કૃષિ ક્ષેત્રે માળખાકીય સમસ્યાઓનો સામનો કરવાનું ચાલુ રાખ્યું છે જે ભારતના આર્થિક વિકાસ પર અસર કરે છે.”ખેડૂતોને ઉત્પાદન વધારવા માટે પ્રોત્સાહિત કરતી વખતે ખાદ્યપદાર્થોના ભાવ ફુગાવાને સ્વીકાર્ય મર્યાદાથી વધુ વધવા દીધા વિના કૃષિ વિકાસને ટકાવી રાખવા માટે આ ક્ષેત્રની મુખ્ય ચિંતા છે.” સર્વેએ સૂચન કર્યું હતું કે, કૃષિ ઉત્પાદનો માટે ભાવ શોધવાની પદ્ધતિમાં સુધારો કરવાની, કાર્યક્ષમતા વધારવા, છૂપી બેરોજગારી ઘટાડવા અને અન્ય ઘણા મુદ્દાઓ વચ્ચે પાક વૈવિધ્યકરણ વધારવાની પણ જરૂર છે.
MSMEs પર અનુપાલનની આવશ્યકતાઓને હળવી કરવી અને ધિરાણ આપવું
MSMEs પર આર્થિક સર્વેક્ષણે નોંધ્યું છે કે આ ક્ષેત્રે વ્યાપક નિયમન અને પાલન આવશ્યકતાઓનો સામનો કરવાનું ચાલુ રાખ્યું છે અને મુખ્ય ચિંતાઓમાંની એક હોવાને કારણે પોસાય તેવા અને સમયસર ભંડોળની ઍક્સેસ સાથે નોંધપાત્ર અવરોધોનો સામનો કરે છે. “લાયસન્સિંગ, ઇન્સ્પેક્શન અને કમ્પ્લાયન્સ આવશ્યકતાઓ કે જેનો MSMEs ને સામનો કરવો પડે છે, ખાસ કરીને પેટા-રાષ્ટ્રીય સરકારો દ્વારા લાદવામાં આવે છે, તેમને તેમની સંભવિતતામાં વૃદ્ધિ કરતા રોકે છે.”
ભારતના ગ્રીન ટ્રાન્ઝિશનનું સંચાલન
ભારતમાં ગ્રીન ટ્રાન્ઝિશનના માર્ગે પરંપરાગત અને નવીનીકરણીય સ્ત્રોત વચ્ચે જરૂરી અને શ્રેષ્ઠ ઊર્જા મિશ્રણ સાથે ઇ-મોબિલિટી નીતિની સુસંગતતા સુનિશ્ચિત કરવાની જરૂર છે; ઇ-મોબિલિટી વ્યાપક બનવા માટે ગ્રીડ સ્થિરતાની ખાતરી કરવી; વીજ ઉત્પાદનમાં નવીનીકરણીય ઊર્જાનો હિસ્સો વધે તે માટે પોસાય તેવા ખર્ચે સ્ટોરેજ ટેક્નોલોજી વિકસાવવી અથવા પ્રાપ્ત કરવી.
ચીનના પડકારો
તાજેતરના ડેટાએ શંકા વ્યક્ત કરી છે કે શું ચીન વીજ ઉત્પાદન પણ ખાલી કરી રહ્યું છે. ભારત જે પ્રશ્નોનો સામનો કરે છે. તે (a) ચીનની સપ્લાય ચેઇનમાં પ્લગ કર્યા વિના ભારતને વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં જોડવાનું શક્ય છે અને (b) ચીનમાંથી માલની આયાત અને મૂડીની આયાત વચ્ચે યોગ્ય સંતુલન શું છે?
આ પણ વાંચો : 6 ફૂટ 2 ઇંચ લાંબા ઈમરાન ખાન 7 ફૂટની ડેથ સેલમાં વિતાવે છે જિંદગી, 24 કલાક સીસીટીવી દ્વારા મોનીટરિંગ