શું તમે જાણો છો USમાં મંગળવારે જ કેમ મતદાન થાય છે? જાણો 170 વર્ષ જૂનો ઈતિહાસ
નવી દિલ્હી, 24 ઓક્ટોબર : વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી દેશ અમેરિકામાં પ્રમુખ પદ માટેની ચૂંટણી માટે 5 નવેમ્બરે મતદાન થશે. ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના ઉમેદવાર કમલા હેરિસ અને રિપબ્લિકન પાર્ટીના ઉમેદવાર ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વચ્ચે મુકાબલો છે. જો કમલા હેરિસ જીતશે તો તેઓ પ્રથમ વખત પ્રમુખ બનશે, જ્યારે ટ્રમ્પ જીતશે તો બીજી વખત આ પદ સંભાળશે. આખી દુનિયાની નજર અમેરિકન રાજનીતિના આ બે દિગ્ગજો વચ્ચેની ટક્કર પર છે.
ત્યારે અમેરિકન ચૂંટણી સંબંધિત ઘણી રસપ્રદ માહિતી ઇતિહાસના પાનાઓમાં નોંધાયેલી છે. તેમાંથી એક મંગળવારે યોજાનાર મતદાન છે. વાસ્તવમાં અમેરિકામાં નવેમ્બરના પહેલા મંગળવારે મતદાન થાય છે. આ 170 વર્ષથી ચાલી રહ્યું છે. 2024 માં અમેરિકામાં પ્રમુખની ચૂંટણી 5 નવેમ્બરના રોજ છે તે જ રીતે 2028 માં મતદાન 7 નવેમ્બર (મંગળવાર) અને 2032 માં મતદાન 2 નવેમ્બર (મંગળવાર) ના રોજ થશે. અમેરિકામાં દર 4 વર્ષે પ્રમુખની ચૂંટણી યોજાય છે. ત્યાંના લોકો દેશના પ્રમુખને ચૂંટે છે.
માત્ર મંગળવારે જ શા માટે મતદાન?
ગત 23 જાન્યુઆરી 1845 ના રોજ યુએસ કોંગ્રેસમાં એક અધિનિયમ પસાર કરવામાં આવ્યો, જેમાં યુએસ પ્રમુખ અને ઉપપ્રમુખ માટે ચૂંટણી યોજવા માટે સમાન સમયની વાત કરવામાં આવી હતી. અધિનિયમ જણાવે છે કે પ્રમુખ અને ઉપપ્રમુખ માટેના મતદારોની નિમણૂક દરેક રાજ્યમાં નવેમ્બરના પ્રથમ મંગળવારે કરવામાં આવશે.
આનું કારણ 1845 પહેલાના ગ્રામીણ અમેરિકા સાથે સંકળાયેલું છે. ઈતિહાસ આપણને કહે છે કે પ્રાચીન સમયમાં નાગરિકો પાસે મતદાન માટે 34 દિવસ હતા. ડિસેમ્બરના પહેલા બુધવાર સુધીમાં આ કરવાનું હતું. એવી દલીલ કરવામાં આવી હતી કે જે રાજ્યોમાં વહેલી ચૂંટણીઓ યોજાય છે તે સંભવિતપણે એવા રાજ્યોમાં અભિપ્રાયને પ્રભાવિત કરી શકે છે કે જેઓએ પછીથી મતદાન કર્યું હતું. આ સમસ્યાનો સામનો કરવા માટે, યુએસ કોંગ્રેસે સામાન્ય ચૂંટણીઓ યોજવા માટે એક નિશ્ચિત તારીખ પસંદ કરવાનો નિર્ણય કર્યો હતો.
મતદાનને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, તેઓએ મતદારો માટે સૌથી યોગ્ય તારીખ શોધવાની જરૂર હતી. ઓવરસીઝ વોટ ફાઉન્ડેશન નામની સંસ્થા અનુસાર, કાયદો પસાર થયો તે સમયે મોટાભાગના અમેરિકનો ખેડૂતો હતા. ખેડૂતો અથવા ગ્રામીણ વસ્તી મતદાન સ્થળોથી દૂર રહેતી હતી, તેથી સાંસદોએ તેમના પ્રવાસના દિવસો ધ્યાનમાં લેવા પડતા હતા. તેઓએ સપ્તાહના અંતે મતદાન કરવાનો વિકલ્પ કાઢી નાખ્યો, કારણ કે મોટાભાગના અમેરિકનો રવિવારે ચર્ચમાં જતા હતા.
ત્યારે શરૂઆતના દિવસોમાં બુધવાર અમેરિકામાં ખેડૂતો માટે બજારનો દિવસ હતો. તેથી, તેઓએ મંગળવાર પસંદ કર્યો, કારણ કે તે લોકોને સોમવારે મુસાફરી કરવાની મંજૂરી આપે છે. 1800 ના દાયકામાં કોઈ કાર ન હતી અને લોકોને એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ મુસાફરી કરવામાં થોડો સમય લાગ્યો. આ બાબતોને ધ્યાનમાં રાખીને નવેમ્બરના પહેલા મંગળવારે ચૂંટણી યોજવામાં આવી હતી અને આ પ્રથા 1875થી ચાલી રહી છે.
નવેમ્બરમાં જ ચૂંટણીનો દિવસ કેમ?
કૃષિ સંસ્કૃતિ એ પણ સમજાવે છે કે ચૂંટણીનો દિવસ હંમેશા નવેમ્બરમાં કેમ આવે છે. વસંતઋતુ એ ખેડૂતો માટે ખેતીનો સમય છે ઉનાળામાં તેમને ખેતરોમાં કામ કરવું પડતું હતું. આવી સ્થિતિમાં નવેમ્બરની શરૂઆત સુધીમાં લણણી થઈ ગઈ હતી. ઈતિહાસ આપણને જણાવે છે કે એવું માનવામાં આવતું હતું કે વસંતઋતુ અને ઉનાળાની શરૂઆતમાં ચૂંટણીઓ ખેડૂતોને ખેતીમાં મુશ્કેલી ઊભી કરે છે. આવી સ્થિતિમાં નવેમ્બરનું પહેલું અઠવાડિયું એકમાત્ર સારો વિકલ્પ બચ્યો હતો.
અમેરિકનો ચૂંટણીમાં કોને મત આપે છે?
દરેક અમેરિકન પ્રમુખ અને ઉપપ્રમુખને ચૂંટવા માટે મત આપે છે. જ્યારે અમેરિકનો નવેમ્બરમાં ચૂંટણીમાં જશે, ત્યારે તેઓ તેમના મનપસંદ પ્રમુખપદના ઉમેદવાર અને તેમના રનિંગ સાથી (વાઈસ પ્રેસિડેન્ટ)ને પસંદ કરશે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, જ્યારે લોકો તેમનો મત આપે છે ત્યારે તેઓ વાસ્તવમાં લોકોના જૂથને મત આપતા હોય છે, જેને મતદાર કહેવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો :- બનાસકાંઠા: વાવ વિધાનસભા બેઠકની પેટા ચૂંટણીમાં ગેનીબેન ઠાકોરના સંબંધીએ અપક્ષ ઉમેદવારી નોંધાવી