શું તમે પણ ચાઈનીઝ લસણ ખાઓ છો? આ કારણોથી સરકારે મૂક્યો છે પ્રતિબંધ, જાણો કેટલું જોખમી છે

નવી દિલ્હી, 1 એપ્રિલ : ચીની લસણએ ભારતીય કસ્ટમ અધિકારીઓને એલર્ટ કરી દીધા છે. તાજેતરમાં મોટા પ્રમાણમાં ચાઈનીઝ લસણ ભારતમાં દાણચોરી કરતા પકડાયા બાદ સત્તાવાળાઓએ કસ્ટમ પોસ્ટ પર દેખરેખ વધારી છે. ઈકોનોમિક ટાઈમ્સના અહેવાલમાં આ બાબત સાથે સંકળાયેલા લોકોના હવાલાથી કહેવામાં આવ્યું છે કે કસ્ટમ અધિકારીઓએ સ્નિફર ડોગ્સ તૈનાત કર્યા છે અને હોલસેલર્સ અને વેરહાઉસમાં તેમની સ્થાનિક ગુપ્તચરોને ચેતવણી આપી છે. આ તમામ કવાયત નેપાળ અને બાંગ્લાદેશની સરહદેથી ચાઈનીઝ લસણની દાણચોરી રોકવા માટે કરવામાં આવી રહી છે. ચાઈનીઝ લસણમાં ફૂગની સંભાવના છે. વધુમાં, તેમાં જંતુનાશકોનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. આ જ કારણ હતું કે વર્ષ 2014માં ભારત સરકારે આ લસણ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.

નેપાળ થઈને ચીનનું લસણ આવે છે
રિપોર્ટમાં કસ્ટમ અધિકારીના હવાલાથી કહેવામાં આવ્યું છે કે ખાસ કરીને બિહાર, ઉત્તર પ્રદેશ અને પૂર્વોત્તર રાજ્યોમાં ચાઈનીઝ લસણની દાણચોરીના કેસમાં વધારો થયો છે. જેમાં નેપાળ થઈને લસણ લાવવામાં આવે છે. ભારતે 2014માં ચીની લસણની આયાત પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. લસણમાં મોલ્ડ હોવાના અહેવાલો બાદ આ પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો હતો. દાણચોરી કરાયેલા લસણમાં જંતુનાશકોનું પ્રમાણ વધુ હોવાની પણ આશંકા છે.

64,000 કિલો ચાઈનીઝ લસણ ઝડપાયું હતું
ગયા મહિને, કસ્ટમ અધિકારીઓએ સિક્તા લેન્ડ કસ્ટમ પોસ્ટ પર રૂ. 1.35 કરોડની કિંમતના 64,000 કિલો ચાઇનીઝ લસણના શિપમેન્ટને અટકાવ્યું હતું. સ્થાનિક બજારમાં લસણના ભાવમાં વધારો અને નિકાસમાં તીવ્ર વધારાને કારણે દાણચોરીમાં વધારો થયો છે.

કિંમતો બમણી થઈ ગઈ છે
ઉદ્યોગના આંતરિક સૂત્રોના અંદાજ મુજબ દેશમાં ચાઈનીઝ લસણનો સ્ટોક 1,000 થી 1,200 ટન છે. ગયા વર્ષે નવેમ્બરથી કિંમતો લગભગ બમણી થઈને ₹450-500 પ્રતિ કિલો થઈ ગઈ છે. છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં ભાવમાં થયેલા ઉછાળા પાછળના મુખ્ય કારણો વાવણીમાં વિલંબઅને પૂરતા સ્ટોકની અછત જવાબદાર છે. બજારમાં ચાઈનીઝ જાતના લસણના આગમન બાદ સ્થાનિક વેપારીઓએ સરકાર સમક્ષ આ મુદ્દો ઉઠાવ્યો છે.

ચીન અને ભારત ટોચના ઉત્પાદકો છે
ચીન અને ભારત વિશ્વના ટોચના લસણ ઉત્પાદક દેશોમાં સામેલ છે. પરંતુ કોવિડ-19 પછી ખાસ કરીને અમેરિકા, પશ્ચિમ એશિયા, બ્રાઝિલ અને એશિયન દેશોમાં ભારતીય લસણની માંગ વધી છે. વર્ષ 2022-23માં ભારતની લસણની નિકાસ 57,346 ટન હતી, જેનું મૂલ્ય ₹246 કરોડ હતું.