મોબ લિંચિંગ-બળાત્કારના દોષિતોને મૃત્યુદંડ; ઈન્ડિયન ક્રિમિનલ લોમાં શું થશે મોટા ફેરફાર?

મોબ લિંચિંગ સજા: ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે શુક્રવારે (11 ઓગસ્ટ) લોકસભામાં ત્રણ બિલ રજૂ કર્યા. આ બિલ રજૂ કરતાં તેમણે ગૃહમાં કહ્યું હતું કે બ્રિટિશ યુગના ફોજદારી કાયદા હવે બદલવામાં આવશે. તેમાં ભારતીય નાગરિક સંરક્ષણ સંહિતા 2023, ભારતીય ન્યાય સંહિતા 2023 અને ભારતીય પુરાવા બિલ 2023નો સમાવેશ થાય છે.

આ સિવાય હવે મોબ લિંચિંગ માટે નવો કાયદો બનાવવામાં આવશે. કેન્દ્ર મોબ લિંચિંગના કેસમાં મૃત્યુદંડની જોગવાઈ પણ કરશે. તેમજ રાજદ્રોહ કાયદો સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવામાં આવશે. અમિત શાહે કહ્યું કે આજે હું જે ત્રણ બિલ એકસાથે લાવ્યો છું તે ભારતીય દંડ સંહિતા, ક્રિમિનલ પ્રોસિજર કોડ અને ભારતીય પુરાવા સંહિતા છે.

આ સાથે જ સગીર સાથે બળાત્કાર કરનારને ફાંસીની સજાની જોગવાઈ પણ કરવામાં આવી છે. નવા કાયદામાં મહિલાઓ અને બાળકો સામેના ગુનાઓમાં સજાને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવી છે. તો વર્ષ 2027 પહેલા દેશની તમામ અદાલતો કોમ્પ્યુટરાઈઝ થઈ જશે. જ્યારે કોઈની ધરપકડ કરવામાં આવશે તો તેના પરિવારજનોને પહેલા જાણ કરવામાં આવશે.

આ પણ વાંચો-‘મણિપુર સળગી રહ્યું છે પણ વડાપ્રધાન હસી રહ્યા છે’, રાહુલ ગાંધીનું પીએમ મોદી પર નિશાન

હવે ભારતીય ફોજદારી કાયદામાં (ઈન્ડિયન ક્રિમિનલ લો) મોટા ફેરફારો થશે

ભારતીય ફોજદારી કાયદામાં ઘણા મોટા ફેરફારો કરવાની દિશામાં મોદી સરકાર દ્વારા પગલા ભરવામાં આવી રહ્યા છે.

• નવી CrPCમાં 356 કલમો હશે, જ્યારે અગાઉ તેમાં કુલ 511 ધારાઓ હતી.
• 7 વર્ષથી વધુની સજાવાળા કેસમાં ફોરેન્સિક ટીમ દ્વારા પુરાવા એકત્ર કરવામાં આવશે.
• દેશમાંથી ભાગી ગયેલા ગુનેગારોની ગેરહાજરીમાં કાયદાકીય પ્રક્રિયામાં સંપૂર્ણ દોષિત પુરવાર થવાની જોગવાઈ.
• હવે કોર્ટે સુનાવણી પૂર્ણ થયાના 30 દિવસ બાદ કોઈપણ કેસમાં ચુકાદો સંભળાવવો પડશે.
• હવે સર્ચ-જપ્તી અંગે વીડિયો બનાવવો ફરજિયાત રહેશે.
• ગુનો કોઈપણ વિસ્તારમાં થયો હોય, પરંતુ FIR દેશના કોઈપણ ભાગમાં નોંધી શકાશે.
• 90 દિવસમાં ચાર્જશીટ દાખલ કરવાની રહેશે અને 180 દિવસમાં તપાસ પૂર્ણ થશે.
• લવ જેહાદમાં પર કાર્યવાહી માટે પોતાની ઓળખ બદલીને જાતીય શોષણ કરનારાઓ માટે સજાની જોગવાઈ હશે.
• સગીર છોકરીઓ સાથે સામૂહિક બળાત્કારના કેસમાં મૃત્યુદંડની જોગવાઈ રહેશે.
• બાળકો અને મહિલાઓ સાથેના ગુનામાં 10 વર્ષ સુધીની સજા
• ઇન્ડિયન એવિડન્સ એક્ટ (IEA) 1872 ને ભારતીય પુરાવા અધિનિયમ 2023 દ્વારા બદલવામાં આવશે.

આ પણ વાંચો- સરકારે રાજદ્રોહ કાયદો ખત્મ કર્યો કે પછી મજબૂત કર્યો? જાણો શું કહે છે સૂચિત કાયદો