આયર્ન લંગ્સના સહારે જીવતા પોલ એલેક્ઝાન્ડરનું મૃત્યુ, જાણો શું છે આયર્ન લંગ્સ?

અમેરિકા, 14 માર્ચ : પોલ એલેક્ઝાન્ડર જેને પોલિયો પોલ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવતા હતા તેનું 78 વર્ષની વયે અવસાન થયું છે. પોલ એલેક્ઝાન્ડરના નજીકના મિત્ર ડેનિયલ સ્પિંકસે જણાવ્યું હતું કે પૌલનું મૃત્યુ ડલાસ હોસ્પિટલમાં થયું હતું. તેને થોડા દિવસો પહેલા કોવિડનો ચેપ લાગ્યો હતો, ત્યારબાદ તેને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. હાલમાં તેના મૃત્યુનું સ્પષ્ટ કારણ આપવામાં આવ્યું નથી. હવે સવાલ એ ઊભો થાય છે કે પોલ એલેક્ઝાન્ડર આટલો ખાસ કેમ છે અને દરેક જગ્યાએ તેની ચર્ચા કેમ થઈ રહી છે.

પોલ એલેક્ઝાન્ડરના મૃત્યુ પછી, લોખંડના ફેફસાં વિશે ઘણી ચર્ચા છે. ચાલો આ લેખ દ્વારા જાણીએ કે ‘આયર્ન લંગ્સ’ શું છે? અને તે કેવી રીતે કામ કરે છે? તે મેડિકલ અને એન્જિનિયરિંગ ક્ષેત્રે અલગ અલગ નામોથી ઓળખાય છે. જેમ કે કેબિનેટ રેસ્પિરેટર, ટેન્ક રેસ્પિરેટર, નેગેટિવ પ્રેશર વેન્ટિલેટર વગેરે. લગભગ એક સદી પહેલા તેની રચના થઈ ત્યારથી, તે એક જીવન રક્ષક મશીન તરીકે કામ કરે છે. જેને આયર્ન ફેફસા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

આયર્ન ફેફસાં શું છે?

નામ થોડું ડરામણું લાગશે પણ તે જોવામાં બિલકુલ કોફીન મશીન જેવું લાગે છે. પરંતુ કેટલાક લોકો માટે આ મશીન જાદુથી ઓછું નથી. જ્યારે 1952માં અમેરિકામાં પોલિયો ફાટી નીકળ્યો હતો ત્યારે તેના પીડિતોમાં મોટાભાગના બાળકોનો સમાવેશ થાય છે. આ સમય દરમિયાન પોલને પણ 6 વર્ષની ઉંમરે પોલિયો થયો હતો. પોલિયો એટલો ફેલાઈ ગયો હતો કે તે પોલના ફેફસાને નુકસાન પહોંચાડી રહ્યો હતો. અને તેને શ્વાસ લેવામાં પણ તકલીફ થઈ રહી હતી.

આયર્ન ફેફસાં કેવી રીતે કામ કરે છે?

આયર્ન ફેફસાંનો વિકાસ 1927માં થયો હતો અને તેનો સૌપ્રથમ ઉપયોગ 1928માં ક્લિનિકલ સેટિંગમાં થયો હતો. જેના કારણે પીડિત નાની બાળકીનો જીવ બચી ગયો હતો અને ટૂંક સમયમાં અન્ય હજારો લોકોના જીવ પણ બચી ગયા હતા. હાર્વર્ડ સ્કૂલ ઓફ પબ્લિક હેલ્થ ખાતે લુઈસ અગાસીઝ શો સાથે ફિલિપ ડ્રિંકરે તેની શોધ કરી હતી. ડ્રિંકર ખાસ કરીને કોલ-ગેસના ઝેરની સારવારનો અભ્યાસ કરતો હતો, પરંતુ તેને સમજાયું કે આયર્ન ફેફસાં એવા લોકોને પણ મદદ કરી શકે છે જેમને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડે છે અથવા જેના ફેફસાં ખરાબ થઈ ગયા છે. પોલિયો પીડિતોને પણ આ મદદ કરી શકે છે.

આયર્ન ફેફસા ખરેખર સ્ટીલના બનેલા હોય છે. તેનું માથું રૂમની બહાર રહે છે જેમાં રબરનો કોલર જોડાયેલો હોય છે. પ્રથમ લોખંડના ફેફસાને ઇલેક્ટ્રિક મોટર અને કેટલાક વેક્યૂમ ક્લીનર્સના એર પંપ દ્વારા સંચાલિત કરવામાં આવ્યું હતું. જે સિંગલ વેન્ટિલેશન (ENPV) દ્વારા કામ કરે છે. તે એવી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે કે દર્દીના ફેફસાંમાં હવા સરળતાથી પહોંચે અને દર્દીને તેની જરૂરિયાત મુજબ ઓક્સિજન મળે. જો દર્દીના સ્નાયુઓ આ કરવા સક્ષમ ન હોય તો આ મશીનની અંદર ઓક્સિજન સરળતાથી પહોંચી શકતો નથી. આ મશીનની સૌથી સારી વાત એ છે કે તે મશીનની અંદરના પંપને ચાલુ રાખે છે અને જેના દ્વારા દર્દી જીવતો રહે છે.

આ પણ વાંચો : માત્ર આલ્કોહોલ જ નહીં, વ્હાઈટ બ્રેડથી પણ થઈ શકે છે કેન્સર!