ઝારખંડના મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેનની ખુરશી પર સંકટના વાદળો ઘેરાયા છે. આ સ્થિતિ તેમની વિધાનસભા સદસ્યતા પર ઉભી થયેલી શંકાઓને લઈને છે. માહિતી અનુસાર, ભારતીય ચૂંટણી પંચ (ECI) એ લોકોના પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951 ની કલમ 9 (a) હેઠળ દોષિત માનીને સીએમ સોરેનને ધારાસભ્ય પદ પરથી અયોગ્ય ઠેરવવાનો ઇરાદો રાજ્યપાલ રમેશ બૈસને સોંપ્યો છે. ગુરુવારે સવારે આયોગના વિશેષ દૂત દ્વારા આ અસરનો હેતુ રાજભવનને સોંપવામાં આવ્યો હતો. અંગત કારણોસર દિલ્હીમાં હોવાથી રાજ્યપાલ બપોરે 2 વાગ્યે રાંચી પહોંચ્યા હતા. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, રાજ્યપાલ પંચના ઉદ્દેશ્યના કાયદાકીય પાસાઓનો અભ્યાસ કરાવી રહ્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ચૂંટણી પંચના ઇરાદા મુજબ રાજ્યપાલ શુક્રવારે પોતાનો નિર્ણય આપી શકે છે. બંધારણીય જોગવાઈ અનુસાર રાજ્યપાલ માટે ચૂંટણી પંચના અભિપ્રાયનું પાલન કરવું ફરજિયાત છે.
ખાણકામ લીઝ કટોકટી
ભાજપના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી રઘુવર દાસે આ વર્ષે 10 ફેબ્રુઆરીએ એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં હેમંત સોરેન સામે અનગડામાં પથ્થરની ખાણની લીઝ લેવાનો મામલો ઉઠાવ્યો હતો. બીજેપીના નેતાઓનું એક પ્રતિનિધિમંડળ આ મામલે રાજભવન ખાતે રાજ્યપાલને મળ્યું હતું અને લોકપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951ની કલમ 9 (એ) હેઠળ હેમંત સોરેનને ધારાસભ્ય પદેથી ગેરલાયક ઠેરવવા અને કાયદાકીય કાર્યવાહી શરૂ કરવાની માગણી કરી હતી. તેની સામે કાર્યવાહી. આ પછી, રાજ્યપાલે ભારતીય ચૂંટણી પંચ પાસેથી નિયમો અનુસાર આ અંગે સલાહ માંગી. સલાહ આપતા પહેલા પંચે સીએમ સોરેન અને બીજેપીને 10 મે સુધીમાં પોતાનું સ્ટેન્ડ રજૂ કરવા નોટિસ આપી હતી. 27 એપ્રિલે, રાજ્યપાલે, દિલ્હીમાં વડા પ્રધાન અને ગૃહ પ્રધાન સાથે મુલાકાત કરીને, તેમને રાજ્યની રાજકીય પરિસ્થિતિથી વાકેફ કર્યા. પંચે 28 જૂને આ મામલે સુનાવણી શરૂ કરી હતી અને 12 ઓગસ્ટ સુધીમાં ચાર મુખ્ય તારીખો પર દલીલો પૂરી થઈ ગઈ હતી.
આ પણ વાંચો : કેન્દ્રમાં બેઠેલા છે ‘દુષ્ટ’ લોકો… તેલંગાણાના સીએમ કેસીઆરના વિવાદાસ્પદ શબ્દો
કમિશનમાં વિવિધ તારીખો પર યોજાયેલી સુનાવણી દરમિયાન, ભાજપે દલીલ કરી હતી કે હેમંત સોરેન, મુખ્ય પ્રધાન તેમજ ખાણ પ્રધાન હોવાને કારણે, તેમણે પોતાને રાંચીમાં પથ્થરની ખાણની લીઝ તેમના નામે ફાળવી હતી. આવું પહેલા ક્યારેય બન્યું નથી. આ અરજી સંપૂર્ણ રીતે જાળવવા યોગ્ય છે અને લોકોના પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમની કલમ 9(a) તેમને લાગુ પડે છે. ભાજપ તરફથી મુખ્યમંત્રીને વિધાનસભામાંથી હાંકી કાઢવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. આના જવાબમાં એડવોકેટ હેમંત સોરેન દ્વારા કહેવામાં આવ્યું હતું કે લીઝની ફાળવણીની બાબત લોક પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમની કલમ 9 (એ) હેઠળ આવતી નથી. આ આધાર પર આ અરજી ફગાવી દેવી જોઈએ. પંચે 12મી ઓગસ્ટે સુનાવણી પૂરી કર્યા બાદ પોતાનો અભિપ્રાય આપતા પહેલા બંને પક્ષકારો પાસેથી 18મી ઓગસ્ટ સુધીમાં લેખિત જવાબો માંગ્યા હતા. લેખિત જવાબ બાદ ગુરુવારે આયોગની સલાહ રાજભવનને મળી છે.
કેન્દ્રીય એજન્સીઓનો શરમજનક દુરુપયોગ લોકશાહીમાં અગાઉ જોવા મળ્યો નથી: હેમંત સોરેન
ચૂંટણી પંચ રાજભવન પહોંચ્યા બાદ રાજકીય હલચલ ઝડપથી વધી ગઈ હતી. સત્તાવાર રીતે કોઈપણ સ્તરેથી આ અંગે કોઈ માહિતી આવી નથી. પરંતુ, આ સમાચારથી ઝારખંડના રાજકારણમાં ગરમાવો આવી ગયો હતો. મુખ્ય પ્રધાન હેમંત સોરેન દ્વારા જારી કરાયેલા એક નિવેદનમાં, એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે ઘણા મીડિયા અહેવાલો એવી માહિતી મેળવી રહ્યા છે કે ચૂંટણી પંચે ઝારખંડના રાજ્યપાલને “ચૂંટણી પંચ દ્વારા ધારાસભ્ય તરીકે તેમની અયોગ્યતાની સ્પષ્ટ ભલામણ” કરી છે. પરંતુ, સીએમઓને આ અંગે ચૂંટણી પંચ કે રાજ્યપાલ તરફથી કોઈ પત્ર મળ્યો નથી. મુખ્યમંત્રીએ કહ્યું કે એવું લાગે છે કે ભાજપના સાંસદ અને કેટલાક પત્રકારો સહિત ભાજપના નેતાઓએ પોતે ચૂંટણી પંચનો ડ્રાફ્ટ રિપોર્ટ તૈયાર કર્યો છે. જોકે આ ડેસ્ટિનેશન સીલ કરવામાં આવ્યું છે. દીનદયાળ ઉપાધ્યાય માર્ગ દિલ્હી ખાતે ભાજપ મુખ્યાલય દ્વારા બંધારણીય સંસ્થાઓ અને કેન્દ્રીય એજન્સીઓનો આટલો શરમજનક દુરુપયોગ લોકશાહી ભારતમાં અગાઉ ક્યારેય જોવા મળ્યો નથી.
