- ટેલિગ્રામ બોટે રસી લીધેલાઓના ડેટા લીક કર્યાની ચર્ચા
- ફોન નંબર, આધાર નંબર, સરનામુ જેવી માહિતી લીક કર્યાની ચર્ચા
- સરકારે ડેટા લીકનો ઇનકાર કર્યો હતો
ડેટા લીકને લઈને મોટા સમાચાર સામે આવી રહ્યા છે. એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે ટેલિગ્રામ બોટે CoWIN પ્લેટફોર્મનો ઉપયોગ કરીને રસી લીધેલા તમામ લોકોના ફોન નંબર, આધાર નંબર, જન્મ તારીખ અને અન્ય મુખ્ય માહિતી લીક કરી દીધી છે. આ માહિતી ટેલિગ્રામ પ્લેટફોર્મ પર ઉપલબ્ધ છે. આનો અર્થ એ છે કે ભારતમાં છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં કોવિડની રસી લેનાર દરેક વ્યક્તિની વ્યક્તિગત માહિતી સાર્વજનિક થવાનું જોખમ છે. ડેટા લીકને લઈને સરકાર તરફથી સત્તાવાર નિવેદન પણ આવ્યું છે. સરકારનું કહેવું છે કે કોવિન પોર્ટલ સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત છે.
સરકારે ડેટા લીકનો ઇનકાર કર્યો હતો
ડેટા લીકને લઈને સરકાર તરફથી સત્તાવાર નિવેદન પણ આવ્યું છે. સરકારનું કહેવું છે કે આરોગ્ય મંત્રાલયનું કોવિન પોર્ટલ ડેટાની ગોપનીયતા માટે સુરક્ષા સાથે સંપૂર્ણ રીતે સુરક્ષિત છે. ડેટા લીકના અહેવાલો પાયાવિહોણા અને તોફાની છે. આરોગ્ય મંત્રાલયે CERT-In ને આ મુદ્દા પર ધ્યાન આપવા અને રિપોર્ટ સબમિટ કરવા જણાવ્યું છે.
કેન્દ્રીય મંત્રી ચંદ્રશેખરની પ્રતિક્રિયા
CoWIN પ્લેટફોર્મ પર કથિત ડેટા ભંગના અહેવાલો વચ્ચે, કેન્દ્રીય મંત્રી રાજીવ ચંદ્રશેખરે પ્રતિક્રિયા આપી છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે Cowin એપ્લિકેશન અથવા ડેટાબેઝનો સીધો ભંગ થયો હોય તેવું લાગતું નથી. કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે ઇન્ડિયન કોમ્પ્યુટર ઇમરજન્સી રિસ્પોન્સ ટીમ (CERT-In) એ તરત જ જવાબ આપ્યો અને મામલાની સમીક્ષા કરી હતી. આઇટી રાજ્ય મંત્રીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે નેશનલ ડેટા ગવર્નન્સ પોલિસીને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે જે દેશમાં ડેટા સ્ટોરેજ, એક્સેસ અને સુરક્ષા ધોરણોનું એક સામાન્ય માળખું બનાવશે.
કઈ માહિતી લીક થઈ ?
મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે લીક થયેલા ડેટામાં ભારતીય નાગરિકોની વ્યક્તિગત માહિતી જેમ કે આધાર કાર્ડ અને પાન કાર્ડની વિગતો અને ફોન નંબર, જન્મ તારીખ જેવી માહિતીનો સમાવેશ થાય છે. દાવા મુજબ, આ માહિતી મેસેજિંગ પ્લેટફોર્મ ટેલિગ્રામ પર ઉપલબ્ધ થઈ હતી. ટેલિગ્રામ બોટ, જે દેખીતી રીતે થોડા દિવસો માટે સક્રિય હતો અને ભારતમાં રસી મેળવતા તમામ લોકોની વિગતો શેર કરી રહ્યો હતો, તેને સોમવારે સવારે સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યો હતો. જો કે, સસ્પેન્ડ કરતા પહેલા, જ્યારે પણ ફોન નંબર માંગવામાં આવ્યો ત્યારે બોટે ભારતમાં કોવિડ રસી લેતા લોકોની વિગતો શેર કરી હતી. પ્રોમ્પ્ટના જવાબમાં, બોટ નીચેની માહિતી પૂરી પાડે છે જેમ કે નામ, ફોન નંબર, આધાર નંબર અથવા પાસપોર્ટ નંબર (જો પાસપોર્ટનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હોય), મતદાર ID (જો ઉપલબ્ધ હોય તો), રસીકરણનું સ્થળ, જન્મ તારીખ, (કેટલાક કિસ્સાઓમાં ) ઘરનું સરનામું વગેરે શેર કર્યું.
શું ખરેખર ડેટા લીક થયું છે?
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલય શંકાસ્પદ CoWIN ડેટા લીક પર વિગતવાર રિપોર્ટ પર કામ કરી રહ્યું છે. રિપોર્ટમાં ઉમેરવામાં આવ્યું છે કે હજુ પણ માહિતીની ચકાસણી કરવામાં આવી રહી છે. CoWIN વ્યક્તિની જન્મ તારીખ અથવા સરનામું જેવી માહિતી રાખતું નથી. જો કે, ટેલિગ્રામ બોટને સસ્પેન્ડ કરે તે પહેલાં, ઘણા રાજકારણીઓ અને પત્રકારો સહિત ઘણા ટ્વિટર વપરાશકર્તાઓ લોકોની વ્યક્તિગત માહિતી મેળવવામાં સફળ થયા. આ યુઝર્સ દ્વારા પોસ્ટ કરવામાં આવેલ સ્ક્રીનશોટ દર્શાવે છે કે ડેટા લીક થયો છે. જો કે સરકારે ડેટા લીકની વાતને નકારી કાઢી છે.