નવી દિલ્હી, 18 જાન્યુઆરી : આપણે ઘણીવાર સાંભળ્યું અને જોયું છે કે જે પોલીસ તમારા ઘરે પાસપોર્ટની તપાસ માટે આવે છે, તેઓ ફી માંગે છે. આ ફી 500 થી 2000 રૂપિયા સુધીની છે. ઘણી વખત એવું પણ જોવા મળ્યું છે કે જો તમે પાસપોર્ટ ફી ન ભરો તો પોલીસ તમારા પાસપોર્ટની તપાસમાં વિલંબ કરે છે અથવા તો નેગેટિવ રિપોર્ટ નોંધાવવાની ધમકી પણ આપે છે.
હવે સવાલ એ છે કે પાસપોર્ટ રિપોર્ટ ફાઈલ કરવાના નામે પોલીસ તમારી પાસેથી પૈસા માંગી શકે છે? શું ફીના નામે પૈસાની માંગણી કરવી કાયદેસર રીતે યોગ્ય છે? જો તમે પૈસા નહીં ચૂકવો તો તમારો પાસપોર્ટ બનશે નહીં? આજે અમે તમને તમારા પાસપોર્ટ સાથે જોડાયેલા આ તમામ સવાલોના જવાબ જણાવીશું.
1. પાસપોર્ટ ફી પ્રક્રિયા
પાસપોર્ટ ફીની પ્રક્રિયા ઓનલાઈન ફોર્મ ભરીને પૂર્ણ કરવામાં આવે છે. જ્યારે તમે ઓનલાઈન ફોર્મ ભરો છો, ત્યારે ફી માટેનો વિકલ્પ હોય છે. જો તમે ઓનલાઈન ફોર્મ ભરી રહ્યા છો અને સામાન્ય પાસપોર્ટ માટે અરજી કરી રહ્યા છો તો તમારે માત્ર 1500 રૂપિયા ચૂકવવા પડશે.
ફી ભર્યા પછી જ તમને એપોઈન્ટમેન્ટ ડેટ (પાસપોર્ટ એપોઈન્ટમેન્ટ) મળે છે. આ પછી, તમારે ન તો પાસપોર્ટ ઓફિસને પૈસા ચૂકવવા પડશે અને ન તો કોઈ પોલીસકર્મીને. આ એકમાત્ર ફી છે જે તમારે પાસપોર્ટ ફોર્મ ઓનલાઈન ભરતી વખતે ચૂકવવી પડશે.
2. નિયમ શું કહે છે?
નિયમો અનુસાર પાસપોર્ટ વેરિફિકેશનના નામે કોઈ પોલીસકર્મી તમારી પાસેથી પૈસા માંગી શકે નહીં. પોલીસ તમારી પાસેથી પૈસા માંગે છે તે લાંચ છે. જો આપણે લાંચ અંગેના નિયમો વાંચીએ તો ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 171B હેઠળ લાંચ માંગવા બદલ કાર્યવાહી કરવામાં આવે છે. ત્યારે પ્રિવેન્શન ઓફ કરપ્શન એક્ટ, 1988ની કલમ 8 હેઠળ લાંચ આપવા સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવે છે. તેથી, તમારે લાંચ આપવાનું પણ ટાળવું જોઈએ.
આ સાથે તમે સંબંધિત પોલીસ અધિકારીની ફરિયાદ એસપી, ડીએસપી અને એસએસપી રેન્કના અધિકારીઓને કરી શકો છો. હવે પાસપોર્ટ માટે લાંચની માંગણી કરતા પોલીસકર્મીઓની ફરિયાદ કરવા માટે ઘણી પોલીસ વેબસાઈટ પર નંબર પણ જારી કરવામાં આવ્યા છે. સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે તમે જ્યારે પણ તમારો પાસપોર્ટ અથવા તમારા ઓળખીતા વ્યક્તિનો પાસપોર્ટ બનાવો ત્યારે તમે પોલીસકર્મીઓને બિનજરૂરી પૈસા ન આપો.
આ પણ વાંચો :- હવે PF એકાઉન્ટ ટ્રાન્સફર કરવાની પ્રક્રિયા સરળ થઈ, EPFOએ નિયમમાં કર્યો ફેરફાર
