કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક્સ (રેગ્યુલેશન) એક્ટ, 1995 માં સજાની જોગવાઈ હળવી કરાઈ
નવી દિલ્હીઃ સરકારે કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક કાયદાની જોગવાઈનું ઉલ્લંઘન કરનાર માટે જે આકરી સજાની જોગવાઈ કહી હતી તેમાં આજે પાંચમી ઑક્ટોબરે સુધારો કર્યો છે. આ સુધારા અનુસાર કેદની સજાની જોગવાઈ નાબૂદ કરવામાં આવી છે અને તેના બદલે નાણાકીય દંડ કરવામાં આવશે અથવા સામાન્ય બાબત હશે તો ચેતવણી આપવામાં આવશે.
માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે આજે કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક રૂલ્સ, 1994માં સુધારા સૂચિત કર્યા છે, જેથી કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક્સ (રેગ્યુલેશન) એક્ટ, 1995ની ડીક્રિમિનલાઇઝ્ડ જોગવાઈઓના અમલીકરણ માટે કાર્યકારી તંત્ર પૂરું પાડવામાં આવશે.
આ પહેલા આ મંત્રાલયે 3 ઓક્ટોબર 2023 એ નોટિફિકેશન બહાર પાડ્યું હતું કે જ્યાંથી જન વિશ્વાસ (જોગવાઈઓમાં સુધારો) અધિનિયમ, 2023ની જોગવાઈઓ અને કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક્સ (રેગ્યુલેશન) એક્ટ, 1995ના સંદર્ભમાં તેના શેડ્યૂલમાં એન્ટ્રીઓ અમલમાં આવી છે.
કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક્સ (રેગ્યુલેશન) એક્ટ, 1995ની કલમ 16માં તેની કોઈ પણ જોગવાઈ હેઠળ ઉલ્લંઘન માટે સજાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. આ કલમમાં પ્રથમ વખતના કિસ્સામાં 2 વર્ષ સુધીની જેલની સજા અને ત્યાર પછીના દરેક ગુના માટે 5 વર્ષ સુધીની કેદની જોગવાઈ હતી.
કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક્સ (રેગ્યુલેશન) એક્ટ, 1995ને વધુ વ્યવસાય-મૈત્રીપૂર્ણ બનાવવા અને આ ક્ષેત્રમાં રોકાણકારોનો વિશ્વાસ વધારવાના ઉદ્દેશ સાથે, કલમ 16 હેઠળ નિર્દિષ્ટ સજાઓની ફરીથી તપાસ કરવામાં આવી હતી અને જન વિશ્વાસ (જોગવાઈમાં સુધારો) અધિનિયમ, 2023 દ્વારા તેને ડીક્રિમિનલાઇઝ કરવામાં આવી હતી. કારાવાસની જોગવાઈઓને હવે નાણાકીય દંડ અને સલાહકાર, ચેતવણી અને નિંદા જેવા અન્ય બિન-નાણાકીય પગલાં સાથે બદલવામાં આવી છે. આ પગલાંનો અમલ આજે સૂચિત નિયમોમાં વ્યાખ્યાયિત “નિયુક્ત અધિકારી” દ્વારા કરવામાં આવશે. તદુપરાંત, કલમ 16 હવે નિયુક્ત અધિકારી દ્વારા કરવામાં આવેલા આદેશ સામે અપીલ મિકેનિઝમ દાખલ કરે છે. કલમ ૧૭ અને ૧૮ને નિરર્થક હોવાને કારણે બાકાત રાખવામાં આવી હતી.
આ વાંચોઃ માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે ટેલિવિઝન ચેનલોને શું આપી સલાહ?
કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક્સ (રેગ્યુલેશન) એક્ટ, 1995 હેઠળની જોગવાઈઓના ડિક્રિમિનલાઇઝેશનના કેટલાક લાભો નીચે મુજબ છે:
- આ સુધારાથી કઠોર સજાનો આશરો લીધા વિના અને નાના અથવા અનપેક્ષિત ઉલ્લંઘનો પ્રત્યે સંવેદનશીલ રીતે કાયદાના પાલનને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે તેવી સંભાવના છે. દંડની શ્રેણીમાં સલાહકાર, નિંદા અને ચેતવણીઓનો સમાવેશ સૂચવે છે કે માત્ર ઉલ્લંઘનોને સજા કરવાને બદલે પાલનને શિક્ષિત અને પ્રોત્સાહિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.
- સુધારેલી જોગવાઈ વિવિધ પ્રકારના ઉલ્લંઘનોને દૂર કરવામાં રાહત પૂરી પાડતી વિવિધ પ્રકારના દંડની શ્રેણીના ઉપયોગને મંજૂરી આપે છે. તે ઉલ્લંઘનની પ્રકૃતિ, વિશિષ્ટતા અને તીવ્રતાને વધુ પ્રમાણસર પ્રતિભાવ આપવા માટે પરવાનગી આપે છે.
- iii. નિયમોમાં સુધારો દંડ લાદવા માટે “નિયુક્ત અધિકારી”ની વ્યાખ્યા આપે છે. આ અમલબજવણી પ્રક્રિયાને સુવ્યવસ્થિત કરે છે અને ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલીને બોજમુક્ત કરવા ઉપરાંત તેને સરળ બનાવે છે.
- iv. સુધારેલી જોગવાઈ સ્પષ્ટપણે અનુગામી ઉલ્લંઘનોને સંબોધિત કરે છે અને વધુ દંડની જોગવાઈ ઉપરાંત, નોંધણીને સ્થગિત કરવા અથવા રદ કરવાની જોગવાઈઓનો સમાવેશ થાય છે. આ સુસંગતતાને પ્રોત્સાહન આપે છે અને ટેવગ્રસ્ત અથવા વારંવારના ઉલ્લંઘનોને નિરાશ કરે છે.
- અપીલ મિકેનિઝમનો સમાવેશ વ્યક્તિઓ અથવા સંસ્થાઓને દંડ અથવા નિર્ણયોને પડકારવાની તક પૂરી પાડે છે. આ વાજબી અને પારદર્શક પ્રક્રિયાની ખાતરી આપે છે અને શક્તિના સંભવિત દુરૂપયોગ સામે સલામતી આપે છે.
- vi. કેબલ ઉદ્યોગમાં “પ્લેટફોર્મ સર્વિસીસ” અને “લોકલ કેબલ ઓપરેટર” જેવા સામાન્ય શબ્દોની વ્યાખ્યા પ્રથમ વખત નિયમોમાં તેમના ઉપયોગમાં એકરૂપતા લાવવા માટે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવી છે.
અત્યારે માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયમાં 1400થી વધારે મલ્ટિ-સિસ્ટમ ઓપરેટર્સ નોંધાયેલાં છે. કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક્સ (નિયમન) ધારા, 1995ની જોગવાઈઓના ઉલ્લંઘનને નાબૂદ કરવાથી અને તેના સ્થાને નાગરિક દંડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે, જે હિતધારકોનો વિશ્વાસ વધારશે અને વેપાર-વાણિજ્ય કરવાની સરળતાને પ્રોત્સાહન આપશે.
