કેન્દ્રીય કેબિનેટે પ્રાઈસ સપોર્ટ સ્કીમ હેઠળ તુવેર, અડદ અને મસૂરની ખરીદીની મર્યાદા હાલના 25 ટકાથી વધારીને 40 ટકા કરવાની મંજૂરી આપી છે. એક સત્તાવાર નિવેદન અનુસાર, પીએમ મોદીની અધ્યક્ષતામાં આર્થિક બાબતોની કેબિનેટ સમિતિએ વિવિધ કલ્યાણકારી યોજનાઓમાં ઉપયોગ માટે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને રાહત દરે બફર સ્ટોકમાંથી 1.5 મિલિયન ટન ચણા છોડવાની મંજૂરી આપી છે.
કૃષિ મંત્રાલયની પ્રાઇસ સપોર્ટ સ્કીમ ત્યારે અમલમાં આવે છે જ્યારે કૃષિ પેદાશોની કિંમત લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP)થી નીચે આવે છે. બીજી તરફ, ખાદ્ય મંત્રાલય હેઠળના પ્રાઇસ સ્ટેબિલાઇઝેશન ફંડં હેઠળ, બજાર કિંમતો પર ચીજવસ્તુઓની ખરીદી કરવામાં આવે છે.
શું છે CCEAનો નિર્ણય?
CCEAએ પ્રાઇસ સપોર્ટ સ્કીમ હેઠળ તુવેર, અડદ અને મસૂરની ખરીદીની મર્યાદા વર્તમાન 25 ટકાથી વધારીને 40 ટકા કરવાની મંજૂરી આપી છે. આ સાથે, CCEAએ પ્રાઇસ સપોર્ટ સ્કીમ અને પ્રાઇસ સ્ટેબિલાઇઝેશન ફંડ હેઠળ પ્રાપ્ત વિવિધ કઠોળના સ્ટોકમાંથી રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને રાહત દરે 15 લાખ ટન ચણા છોડવાનો નિર્ણય કર્યો.
રાજ્યોને સ્ત્રોત રાજ્યોની ઇશ્યૂ કિંમત પર પ્રતિ કિલો રૂ. 8ના ડિસ્કાઉન્ટ સાથે ‘પહેલા આવો પ્રથમ સેવા’ના ધોરણે 1.5 મિલિયન ટન ચણા ઉપાડવાની ઓફર કરવામાં આવશે. નિવેદન અનુસાર, સરકાર આ યોજનાના અમલીકરણ પર 1,200 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરશે. રાજ્યોએ મધ્યાહન ભોજન, જાહેર વિતરણ વ્યવસ્થા અને સંકલિત બાળ વિકાસ કાર્યક્રમ જેવી વિવિધ કલ્યાણકારી યોજનાઓમાં આ ગ્રામનો ઉપયોગ કરવાની જરૂર પડશે.
દેશમાં ચણાનું વિક્રમી ઉત્પાદન
સરકારે કહ્યું- આ એક વખતની વ્યવસ્થા 12 મહિનાના સમયગાળા માટે અથવા 1.5 મિલિયન ટન ચણાના સંપૂર્ણ નિકાલ સુધી, જે વહેલું હોય ત્યાં સુધી હશે. નિવેદન અનુસાર, ચણાના નિકાલથી અન્ય અનાજ માટે ગોડાઉનમાં જગ્યા મળશે. આગામી રવિ સિઝનમાં, PSS હેઠળ ખરીદવામાં આવેલા નવા સ્ટોક માટે જગ્યાની જરૂર પડશે. ઉલ્લેખનીય છે કે તાજેતરના વર્ષોમાં ખાસ કરીને છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં દેશમાં ચણાનું રેકોર્ડ ઉત્પાદન થયું છે.
PSS હેઠળ, કેન્દ્રએ પાક વર્ષ 2019-20, 2020-21 અને 2021-22ની રવિ સિઝન દરમિયાન ચણાની રેકોર્ડ ખરીદી કરી છે. આ સાથે PSS અને PSF હેઠળ સરકાર પાસે 30.55 લાખ ટન ચણા ઉપલબ્ધ છે. સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, સરકાર આગામી રવિ સિઝનમાં પણ સારા ચણાના ઉત્પાદનની અપેક્ષા રાખી રહી છે.