બેંકોને લુક આઉટ સર્ક્યુલર જારી કરવાનો અધિકાર નથી: બોમ્બે હાઇકોર્ટનો મોટો આદેશ
- કેન્દ્ર સરકારના ઓફિસ મેમોરેન્ડમએ બંધારણના અવકાશની બહાર નથી પરંતુ બેંક મેનેજરોને લુક આઉટ પરિપત્ર જારી કરવાની સત્તા આપવી એ મનસ્વી છે: HC
મુંબઈ, 23 એપ્રિલ: બોમ્બે હાઈકોર્ટે આજે મંગળવારે મહત્વપૂર્ણ આદેશ આપ્યો છે. જેમાં હોઇકોર્ટે કહ્યું છે કે, “જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોને કોઈપણ ડિફોલ્ટર સામે લુક આઉટ સર્ક્યુલર જારી કરવાનો અધિકાર નથી.” વિરાજ શાહ વિ યુનિયન ઓફ ઈન્ડિયા અને અન્યના કેસની સુનાવણી કરતા, જસ્ટિસ જી.એસ. પટેલ અને જસ્ટિસ માધવ જામદારની ડિવિઝન બેંચે જણાવ્યું હતું કે, કેન્દ્ર સરકારના ઑફિસ મેમોરેન્ડમ (OM) હેઠળ, જાહેર બેંકોને લુક આઉટ સર્ક્યુલર (LOC) જારી કરવાની મંજૂરી નથી. ભારતીય નાગરિકો અથવા વિદેશીઓ સામે ઇશ્યૂ કરવાની સત્તા નથી. બેંચે સ્પષ્ટતા કરી કે, ‘કેન્દ્ર સરકારના ઓફિસ મેમોરેન્ડમએ બંધારણના અવકાશની બહાર નથી પરંતુ બેંક મેનેજરોને લુક આઉટ પરિપત્ર જારી કરવાની સત્તા આપવી એ મનસ્વી છે.’
[BREAKING] Bombay High Court rules public sector banks do not have power to issue Look Out Circulars
Read story here: https://t.co/R5sjXVe75n pic.twitter.com/uee5EaDZ0F
— Bar and Bench (@barandbench) April 23, 2024
ડિવિઝન બેંચે શું કહ્યું?
અહેવાલ મુજબ, ડિવિઝન બેંચે આ નિર્ણય જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો દ્વારા જારી કરાયેલા લુક આઉટ પરિપત્રને પડકારતી અનેક અરજીઓ પર આપ્યો છે જેથી લોન લેનારા/ડિફોલ્ટર્સને વિદેશ પ્રવાસ કરતા અટકાવવામાં આવે. જો કે, કેસની સુનાવણી કરતી વખતે, ડિવિઝન બેંચે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે, કેન્દ્ર સરકારનું કાર્યાલય મેમોરેન્ડમ બંધારણના અવકાશની બહાર નથી પરંતુ જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોના સંચાલકોને લુક આઉટ પરિપત્ર જારી કરવાની સત્તા આપવી એ મનસ્વી છે. આ સાથે, હાઈકોર્ટે જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોની વિનંતી પર જારી કરાયેલા તમામ લુક આઉટ પરિપત્રો રદ કર્યા. જો કે, ડિવિઝન બેંચે સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે બે જજની બેંચ દ્વારા આપવામાં આવેલો આદેશ કોઈપણ ટ્રિબ્યુનલ અથવા ફોજદારી અદાલત દ્વારા જારી કરાયેલા કોઈપણ વર્તમાન આદેશને અસર કરશે નહીં, જે આવા વ્યક્તિઓને વિદેશ પ્રવાસ પર રોક લગાવે છે.
આ લુક આઉટ સર્ક્યુલર શું છે?
મહત્ત્વનું છે કે, કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયના ઈમિગ્રેશન બ્યુરો દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા આવા લુક આઉટ સર્ક્યુલરમાં એવી વ્યક્તિ અથવા વ્યક્તિઓને ઈમિગ્રેશન સત્તાવાળાઓ દ્વારા કોઈપણ એરપોર્ટ અથવા પોર્ટ પર ભારત છોડવાથી રોકવાની મંજૂરી આપે છે જેમની વિરુદ્ધ પરિપત્ર જારી કરવામાં આવ્યો હોય. પ્રથમ લુક આઉટ પરિપત્ર 27 ઓક્ટોબર 2010ના રોજ જારી કરવામાં આવ્યો હતો. આ પછી, સમયાંતરે સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. આવો જ એક સુધારો સપ્ટેમ્બર 2018માં કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં “ભારતના આર્થિક હિત” ને ધ્યાનમાં રાખીને લુક આઉટ સર્ક્યુલર જારી કરવા માટે એક નવું કારણ રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ અંતર્ગત એવા કોઈપણ વ્યક્તિને વિદેશ પ્રવાસ કરતા રોકવાની જોગવાઈ છે, જેમના દેશ છોડવાથી દેશના આર્થિક હિત પર નકારાત્મક અસર પડી શકે છે.
આ પણ જુઓ: 12 વર્ષ સુધીના બાળકોની હવાઈ મુસાફરીને લઈને આ નિયમ બદલાયો
