ઉત્તર પ્રદેશમાં ગેરકાયદેસર રીતે ‘હલાલ સર્ટિફિકેટ’ આપવાના કાળા કારોબાર પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથે આ મામલાની નોંધ લીધા બાદ શનિવારે પ્રતિબંધ અંગેનો આદેશ પણ જારી કરવામાં આવ્યો હતો. આદેશ અનુસાર, હલાલ પ્રમાણપત્ર સાથે ખાદ્ય ઉત્પાદનોના ઉત્પાદન, સંગ્રહ, વિતરણ અને વેચાણ પર તાત્કાલિક અસરથી પ્રતિબંધ છે. જો ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાં હલાલ પ્રમાણિત દવાઓ, તબીબી ઉપકરણો અને સૌંદર્ય પ્રસાધનોનું ઉત્પાદન, સંગ્રહ, વિતરણ અને ખરીદ-વેચાણ કરવામાં આવશે, તો સંબંધિત વ્યક્તિ/ફર્મ સામે કડક કાયદાકીય પગલાં લેવામાં આવશે. જો કે, નિકાસ માટે ઉત્પાદિત ઉત્પાદનો પ્રતિબંધને પાત્ર રહેશે નહીં.
મળતી માહિતી મુજબ, રાજ્ય સરકારને એવી માહિતી મળી હતી કે ડેરી ઉત્પાદનો, ખાંડ, બેકરી ઉત્પાદનો, પેપરમિન્ટ તેલ, ખારા તૈયાર પીણાં અને ખાદ્ય તેલ જેવા ઉત્પાદનોના લેબલ પર હલાલ પ્રમાણપત્રનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, એવું પણ જાણવા મળ્યું છે કે અમુક દવાઓ, તબીબી ઉપકરણો અને કોસ્મેટિક ઉત્પાદનોના પેકિંગ/લેબલિંગ પર હલાલ પ્રમાણપત્ર ચિહ્નિત કરવામાં આવ્યું છે. દવાઓ, તબીબી ઉપકરણો અને સૌંદર્ય પ્રસાધનો સંબંધિત સરકારી નિયમોમાં ઉત્પાદનોના લેબલ પર હલાલ પ્રમાણપત્રને ચિહ્નિત કરવાની કોઈ જોગવાઈ નથી, ન તો ડ્રગ્સ એન્ડ કોસ્મેટિક્સ એક્ટ, 1940 અને સંબંધિત નિયમોમાં હલાલ પ્રમાણપત્રની કોઈ જોગવાઈ છે.
આવી સ્થિતિમાં, જો કોઈ દવા, તબીબી ઉપકરણ અથવા કોસ્મેટિકના લેબલ પર હલાલ સર્ટિફિકેશન સંબંધિત કોઈપણ હકીકત પ્રત્યક્ષ અથવા પરોક્ષ રીતે ઉલ્લેખિત હોય, તો તે ઉપરોક્ત અધિનિયમ હેઠળ ખોટી રીતે છાપવામાં આવે છે, જે સજાપાત્ર ગુનો છે. તેવી જ રીતે, ખાદ્ય પદાર્થોના સંબંધમાં લાગુ પડતા કાયદા અને નિયમો અનુસાર, ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ માટેની સર્વોચ્ચ સંસ્થા ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ્સ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયાને ખાદ્ય પદાર્થોના ધોરણો નક્કી કરવાનો અધિકાર આપવામાં આવ્યો છે, જેના આધારે ખાદ્ય પદાર્થોની ગુણવત્તા સુનિશ્ચિત કરવામાં આવે છે. જ્યારે હલાલ પ્રમાણપત્ર એ એક સમાંતર પ્રણાલી છે જે ખોરાકની ગુણવત્તા અંગે મૂંઝવણ ઊભી કરે છે અને સરકારી નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરે છે.
હલાલ પ્રમાણપત્ર શું છે?
ઇસ્લામિક ધર્મશાસ્ત્રમાં, જે વસ્તુઓને હરામ જાહેર કરવામાં આવી છે તે પ્રતિબંધિત છે, જ્યારે જે વસ્તુઓને હલાલ જાહેર કરવામાં આવી છે તેને કરવાની છૂટ છે. ઇસ્લામિક માન્યતાઓ અનુસાર, હલાલ ખાદ્ય પદાર્થોના ઉત્પાદન પ્રક્રિયા અને પ્રાણીઓની કતલને લાગુ પડે છે. હલાલ પ્રમાણિત એટલે કે ચોક્કસ ઉત્પાદન ઇસ્લામિક માન્યતાઓ અનુસાર તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. ઘણી કંપનીઓ તેમના ઉત્પાદનો પર ‘હલાલ સર્ટિફાઇડ’ની સ્ટેમ્પ લગાવે છે.
હલાલ અને હરામનો અર્થ સમજો
રેખા ડિક્શનરી અનુસાર, હલાલ અને હરામ બે અરબી શબ્દો છે. ઇસ્લામમાં હલાલનો અર્થ છે, ‘જે ઇસ્લામિક ધર્મશાસ્ત્ર અનુસાર યોગ્ય છે અથવા તેના દ્વારા માન્ય છે, જે શરિયત અનુસાર છે, જેનું સેવન અથવા આનંદ યોગ્ય છે, જે શરિયા અથવા મુસ્લિમ ધર્મગ્રંથ અનુસાર છે, જે નથી. હરામ, જે પ્રતિબંધિત નથી. ત્યાં કોઈ પ્રતિબંધો ન હોવા જોઈએ, તે કાયદેસર, કાયદેસર, કાયદેસર હોવું જોઈએ. તેવી જ રીતે, હરામનો અર્થ થાય છે ‘જે ઇસ્લામિક ધર્મશાસ્ત્રમાં પ્રતિબંધિત અથવા અસ્વીકાર્ય છે’.
