પણજી, તા. 24 નવેમ્બર, 2024: ભારતીય સિનેમાના શ્રેષ્ઠ અભિનેતાઓમાંના એક અનુપમ ખેરે, 55મા ઈન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલ ઑફ ઈન્ડિયા (IFFI)ના ચોથા દિવસે મંત્રમુગ્ધ કરનાર માસ્ટર ક્લાસ દ્વારા વિદ્યાર્થીઓ અને પ્રતિનિધિઓને સંમોહિત કર્યા. ખેરે ‘ધ પાવર ઓફ ફેઈલર’ પર સત્રની શરૂઆત એમ કહીને કરી, “મને લાગે છે કે હું મારી નિષ્ફળતાઓની સફળતાની વાર્તા છું.” આખું સત્ર જીવનના પાઠો પર ખરેખર એક માસ્ટરક્લાસ હતું, જેમાં તેમના અંગત જીવનની ઘણી વાર્તાઓ તેમની લાક્ષણિક બુદ્ધિથી ભરેલી હતી.
અભિનેતા અનુપમ ખેરે ગોવામાં 55માં ઈન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલ ઓફ ઈન્ડિયામાં પોતાના બાળપણની વાર્તા શેર કરી છે. ત્યારે તેના પિતાએ તેને જીવનમાં નિષ્ફળતાની ઉજવણી કરવાનું મહત્વ સમજાવ્યું હતું. જ્યારે તેના પિતાને ખબર પડી કે તેનો પુત્ર બોર્ડની પરીક્ષામાં નાપાસ થયો છે ત્યારે તેઓ જમવા અને કોફી પીવા રેસ્ટોરન્ટમાં લઈ ગયા હતા
અનુપમ ખેરે કહ્યું, અમે આલ્ફા નામની રેસ્ટોરન્ટમાં ગયા હતા. તે એકદમ પ્રખ્યાત હતો. અમે એક-બે વાર ચોક્કસ સ્થળોએ જતા. એ દિવસોમાં 10ની પરીક્ષા આપી. મને 11મા ધોરણમાં બઢતી આપવામાં આવી હતી કારણ કે તે સમયે, શાળાએ પરિણામોની રાહ જોઈ ન હતી અને જો તમે પાસ નહીં થાવ, તો તેઓ તમને 10મા ધોરણમાં પાછા ટ્રાન્સફર કરશે. મારા પિતા એકવાર શાળામાં આવ્યા અને મને આશ્ચર્યચકિત કર્યો. તે મને રેસ્ટોરન્ટમાં લઈ ગયા. હું વિચારી રહ્યો હતો કે તે મને આ જગ્યાએ શા માટે લાવ્યો.
14 સભ્યોનો પરિવાર એક જ ઓરડામાં રહેતો હતો
અનુપમ ખેરે કહ્યું કે એમની કથાનો આરંભ શિમલામાં થયો હતો જ્યાં 14 સભ્યોના સંયુક્ત પરિવારે પોતાનું જીવન એક જ ઓરડામાં વિતાવ્યું હતું જેમાં એમના પિતા જ કમાનારા સભ્ય હતા. તેમના શબ્દોમાં કહીએ તો, તેઓ ગરીબ હતા, પરંતુ આશ્ચર્યજનક રીતે ખુશ હતા અને તેમના દાદાએ ટિપ્પણી કરી હતી કે, જ્યારે લોકો ખૂબ ગરીબ હોય છે, ત્યારે તેમના માટે સૌથી સસ્તી વસ્તુ સુખ બની જાય છે.
પાંચમા ધોરણમાં પ્રથમ વખત નાટકમાં ભાગ લીધો
અત્યંત અનુભવી અભિનેતાએ પાંચમા ધોરણમાં ભણતી વખતે પહેલી વાર શાળાના નાટકમાં ભાગ ભજવ્યો હતો તે યાદ કરતાં કહ્યું હતું કે જ્યારે તે આશ્વાસન ઇનામ પણ મેળવવામાં નિષ્ફળ ગયા ત્યારે તેઓ દયનીય બની ગયા હતા. ‘નિષ્ફળતા એ એક ઘટના છે, ક્યારેય કોઈ વ્યક્તિ નથી હોતી’, મારા પિતાએ તે દિવસે મને શીખવ્યું હતું. તેના પછીની સહેલગાહમાં, ઉભરતા અભિનેતાએ વિલિયમ શેક્સપિયરના ‘મર્ચન્ટ ઓફ વેનિસ’ નાટકમાં તેમને સોંપવામાં આવેલા સંવાદની 2 પંક્તિઓમાં 27 ભૂલો કરી હતી!
27 દિવસ બાંદરા ઈસ્ટ રેલવે સ્ટેશન પર પસાર કર્યા
નેશનલ સ્કૂલ ઓફ ડ્રામા (એનએસડી) ગોલ્ડ મેડલ વિજેતા યુવા અભિનેતા પહેલી વાર મુંબઈ આવ્યા તે સમયની વાત કરીએ તો. ખેરે કહ્યું, “હું પહેલેથી જ એનએસડી ગોલ્ડ મેડલ વિજેતા હતો ત્યારથી પહેલી જ તક મળતા સિટી ઓફ ડ્રીમ્સને જીતવાનો આત્મવિશ્વાસ મારામાં હતો.” પરંતુ થોડા જ મહિનાઓમાં તેને 27 દિવસ રહેવા માટે બાંદ્રા ઇસ્ટ રેલવે સ્ટેશન પર શિફ્ટ થવું પડ્યું હતું.
પરંતુ ઘણા ઉતાર-ચઢાવ પછી ખેરને ફિલ્મ ‘સારંશ’થી પુરસ્કાર મળ્યો. તેમણે કહ્યું, 1984માં તેઓ પહેલીવાર દિલ્હીમાં IFFIની મુલાકાતે ગયા હતા. આ માસ્ટરક્લાસ સાથે IFFIની તેમની પ્રથમ મુલાકાતને 40 વર્ષ થયા છે.
હમ આપકે હૈ કૌન’ના શૂટિંગ દરમિયાન લકવો થયો
અનુપમ ખેર માટે જીવન રોલરકોસ્ટરની સવારી જેવું બની રહ્યું. પરંતુ દરેક પતનમાં, પછી ભલે તે ‘હમ આપકે હૈ કૌન’ના શૂટિંગ દરમિયાન ચહેરાના લકવાનો ભોગ બન્યા હોય એ સમય હોય, અથવા જ્યારે તેઓ 2004માં લગભગ નાદાર થઈ ગયા એ સમય; દરેક વખતે, તેઓ તેમના પિતા અને દાદા પાસેથી મળેલી શિખામણને વળગી રહ્યા.
અનુપમ ખેરે જણાવ્યું કે સંઘર્ષના દિવસોમાં તેણે લગભગ મુંબઈ છોડી દીધું હતું. તે દરમિયાન તેના દાદાએ એક પત્ર મોકલ્યો હતો. પત્રમાં લખ્યું છે, વરસાદમાં ભીંજાયેલો માણસ વરસાદથી ડરતો નથી. તેણે મને જીવનમાં આગળ વધવાની અને ક્યારેય ડરવાની સલાહ આપી. જીવનમાં આગળ વધવા માટે પરિવારનો સાથ પણ જરૂરી છે.
આ પણ વાંચોઃ પર્થ ટેસ્ટઃ જયસ્વાલે સિક્સ મારી પૂરી કરી સદી, આ મામલે ગાવસ્કરની ક્લબમાં થયો સામેલ
