કર્ણાટકમાં ચૂંટણી પહેલા દૂધ મુદ્દે ગરમાયું રાજકારણ , જાણો-કેમ ‘Amul’ પર ‘Nandini’ ભારે !
કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણીનું 10 મે 2023ના રોજ મતદાન થશે, પરંતુ તે પહેલા કર્ણાટકમાં Amul બ્રાન્ડની એન્ટ્રી રાજ્યમાં સૌથી મોટો ચૂંટણી મુદ્દો બની ગયો છે. નંદિની કર્ણાટકમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય સ્થાનિક દૂધ અને ડેરી બ્રાન્ડ છે. પરંતુ અમૂલની એન્ટ્રીની જાહેરાત બાદ કોંગ્રેસ અને ભાજપ વચ્ચે ચૂંટણી જંગ શરૂ થયો છે. Nandini કર્ણાટકમાં દૂધ અને ડેરી માર્કેટમાં જોરદાર પ્રભુત્વ ધરાવે છે.
Nandini અને Amul વચ્ચે ઝઘડો ત્યારે શરૂ થયો જ્યારે અમૂલે જાહેરાત કરી કે તે ઓનલાઈન અને ઈ-કોમર્સ બજારો દ્વારા કર્ણાટકમાં ડેરી ઉત્પાદનોનું વેચાણ કરશે. જો કે, કર્ણાટકમાં આશંકા વધુ ઘેરી બની હતી કે અમૂલની એન્ટ્રીથી નંદિની બ્રાન્ડને ઝટકો લાગશે અને બેંગલુરુ માર્કેટમાં તેના વર્ચસ્વનો અંત આવશે.
A new wave of freshness with milk and curd is coming
to Bengaluru. More information coming soon. #LaunchAlert pic.twitter.com/q2SCGsmsFP— Amul.coop (@Amul_Coop) April 5, 2023
દૂધ બજારમાં નંદિની અને Amul વચ્ચેની વર્ચસ્વની લડાઈએ રાજકીય વળાંક લીધો હતો. કોંગ્રેસે અમૂલ દ્વારા સામનો કરવામાં આવી રહેલા પડકારને કર્ણાટકની ઓળખ સાથે શાસક પક્ષ ભાજપ પર Nandini બ્રાન્ડ સાથે જોડ્યો. અને Amulની એન્ટ્રીનો મુદ્દો હવે ચૂંટણીનો સૌથી મોટો મુદ્દો બની ગયો છે.
પરંતુ શું તમે જાણો છો કે અમૂલ માટે કર્ણાટકમાં Nandiniને પડકાર આપવો એટલું સરળ નથી. કારણ કે જે ભાવે Nandini ત્યાંના બજારમાં તેનું દૂધ વેચે છે, અમૂલ માટે તેની સામે ટકી રહેવું ખૂબ મુશ્કેલ છે.
કર્ણાટક કોઓપરેટિવ મિલ્ક પ્રોડ્યુસર્સ ફેડરેશન (KMF)ની નંદિની બ્રાન્ડ અને ગુજરાત કોઓપરેટિવ મિલ્ક માર્કેટિંગ ફેડરેશન (GCMMF) Amul બ્રાન્ડના દૂધની કિંમતોની સરખામણી કરતાં, નંદિની અમૂલ પર ભારે પડે તેમ છે. અમૂલની સરખામણીમાં નંદિનીના દૂધના ભાવ ખૂબ ઓછા છે. નંદિનીનું ટોન્ડ દૂધ, જેની કિંમત માત્ર રૂ. 39 પ્રતિ લિટર છે, તેમાં 3 ટકા ફેટ અને 8.5 ટકા એસએનએફ (સોલિડ્સ-નોટ-ફેટ) હોય છે. તેની સરખામણીમાં અમૂલના ટોન્ડ દૂધની કિંમત દિલ્હીમાં રૂ. 52 અને ગુજરાતમાં રૂ. 54 પ્રતિ લિટર છે.
જો આપણે Nandiniના ફુલ-ક્રીમ દૂધના ભાવો પર નજર કરીએ, તો અમૂલનું ફુલ-ક્રીમ દૂધ, જેમાં 6% ફેટ અને 9% SNF છે, Amul દ્વારા રાજધાની દિલ્હીમાં રૂ. 66 પ્રતિ લિટર અને ગુજરાતમાં રૂ. 64 પ્રતિ લિટરના ભાવે વેચાય છે. જ્યારે નંદિની 900 મિલી ફુલ ક્રીમ દૂધનું પેકેટ માત્ર રૂ.50માં અને 450 મિલી ફુલ ક્રીમ દૂધનું પેકેટ રૂ.24માં વેચે છે. માર્ચ સુધી Nandini આ દૂધનું એક લિટર પેક 50 રૂપિયામાં અને 500 મિલીનું પેક 24 રૂપિયામાં વેચતી હતી. પરંતુ ખર્ચ વધ્યા બાદ નંદિનીએ પેકેટની સાઈઝ ઘટાડી દીધી પરંતુ કિંમતોમાં કોઈ ફેરફાર થયો ન હતો. એટલે કે Amulના ફુલ ક્રીમ દૂધની સરખામણીમાં Nandiniના ફુલ ક્રીમ દૂધની કિંમત ઘણી ઓછી છે. Nandini દહીંની કિંમત માત્ર 47 રૂપિયા પ્રતિ કિલો છે, જ્યારે અમૂલના દહીંના 450 ગ્રામ પેકેટની કિંમત 30 રૂપિયા છે, એટલે કે એક કિલો અમૂલ દહીંની કિંમત 66 રૂપિયા પ્રતિ કિલો થઈ જાય છે. કિંમતો જોતા Amul માટે નંદિની સાથે સ્પર્ધા કરવી શક્ય નથી. નંદિનીના દૂધની કિંમત દેશમાં સૌથી ઓછી છે.
કર્ણાટક સરકાર દૂધ પર તેના 25 લાખ ડેરી ખેડૂતોને વાર્ષિક 1200 કરોડ રૂપિયાનું ઈન્સેન્ટીવ આપે છે. હાલમાં રાજ્ય સરકાર ડેરી ખેડૂતોને પ્રતિ લિટર 6 રૂપિયા ઈન્સેન્ટિવ આપે છે. કોંગ્રેસ સહિત અન્ય વિપક્ષી પક્ષો માને છે કે અમૂલની એન્ટ્રીથી નંદિનીના માર્કેટ શેરમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. અમૂલ દ્વારા Nandini બ્રાંડને નષ્ટ કરવાનું કાવતરું કહેવાની સાથે વિપક્ષ કન્નડ ગૌરવને ઠેસ પહોંચાડવાનું પણ કહી રહ્યો છે. બેંગ્લોરની હોટેલ એસોસિએશને તમામ હોટલોને માત્ર નંદિની બ્રાન્ડ ખરીદવા માટે કહ્યું છે.
આ પણ વાંચોઃ બેંગ્લોરમાં અમૂલની પ્રોડક્ટ નહીં વાપરવાનો હોટેલ એસો.નો નિર્ણય, સ્થાનિક ખેડૂતોને આપશે ટેકો
વિપક્ષના પ્રહાર બાદ બેકફૂટ પર આવી ગયેલી રાજ્યની ભાજપ સરકાર અને મુખ્યમંત્રી બસલરાવ બોમ્મઈએ Amul બ્રાન્ડની એન્ટ્રીને કારણે Nandini બ્રાન્ડ પર ખતરો હોવાની શક્યતાને નકારી કાઢી છે. તેમણે Amul સાથે નંદિનીના વિલીનીકરણની કોઈપણ શક્યતાને નકારી કાઢી છે. તેમણે કહ્યું કે અમૂલની એન્ટ્રી પર કોઈ રાજનીતિ ન થવી જોઈએ. બીજી તરફ, અમૂલનું કહેવું છે કે તે ઉત્તર કર્ણાટકના બેલગામ અને હુબલી-ધારવાડમાં 2015થી Amul દૂધનું વેચાણ કરે છે. અને માત્ર ઓનલાઈન ઈ-કોમર્સ રૂટ દ્વારા બેંગલુરુમાં પ્રવેશ કરી રહી છે.