જ્ઞાનવાપી સર્વે પર આવતીકાલે અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટનો નિર્ણય, જાણો બંને પક્ષોની દલીલો

ઉત્તર પ્રદેશના વારાણસીમાં જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ સંકુલના વૈજ્ઞાનિક સર્વેક્ષણ અંગે અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટ 3 ઓગસ્ટે પોતાનો ચુકાદો આપશે. આ પહેલા 27 જુલાઈએ જ્ઞાનવાપી સર્વે કેસમાં અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે સુનાવણી બાદ પોતાનો નિર્ણય સુરક્ષિત રાખ્યો હતો. હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ પ્રિતિંકર દિવાકરે સુનાવણી પૂર્ણ કરી હતી. સુનાવણી પૂર્ણ થતાં તેમણે કહ્યું હતું કે 3 ઓગસ્ટે ચુકાદો સંભળાવવામાં આવશે, ત્યાં સુધી સર્વે પર સ્ટે આપવામાં આવશે.

જ્ઞાનવાપી સર્વે કેસને લઈને હાઈકોર્ટમાં સુનાવણી દરમિયાન મંદિર અને મસ્જિદ પક્ષે ઉગ્ર દલીલો કરી હતી. કાયદાકીય તેમજ ઐતિહાસિક તથ્યો રાખવામાં આવ્યા હતા. સુનાવણીની શરૂઆત પર, મુખ્ય ન્યાયાધીશના પ્રશ્ન પર, ભારતીય પુરાતત્વ વિભાગ (ASI) ના વધારાના નિર્દેશકે કોર્ટને કહ્યું કે ASI કોઈપણ ભાગનું ખોદકામ કરવા જઈ રહ્યા નથી.

કોર્ટે સર્વે પરનો પ્રતિબંધ યથાવત રાખ્યો હતો

ચીફ જસ્ટિસે પૂછ્યું હતું કે ખોદકામથી તમારો મતલબ શું છે? ASI અધિકારીએ જવાબ આપ્યો કે ડેટિંગ અને પુરાતત્વીય પ્રવૃત્તિઓને લગતી કોઈપણ પ્રવૃત્તિને ખોદકામ કહેવામાં આવે છે, પરંતુ અમે સ્મારકનો કોઈ ભાગ ખોદવાના નથી. તમામ પક્ષકારોને સાંભળ્યા બાદ કોર્ટે પોતાનો નિર્ણય 3 ઓગસ્ટ સુધી અનામત રાખ્યો હતો. કોર્ટે કહ્યું હતું કે જ્યાં સુધી નિર્ણય ન આવે ત્યાં સુધી ASIના સર્વે પર પ્રતિબંધ યથાવત રહેશે.

‘મંદિરનો શિખર ગુંબજથી ઢંકાયેલો હતો’

મંદિર પક્ષના વકીલ વિષ્ણુ શંકર જૈને જણાવ્યું કે મંદિરના શિખરને ગુંબજ અને જ્યોતિર્લિંગથી નવા બાંધકામથી ઢાંકવામાં આવ્યું છે. 16 મે, 2022ના રોજ એડવોકેટ કમિશનરે સર્વે હાથ ધર્યો હતો. અનેક તથ્યો સામે આવ્યા. થાંભલા પર સ્વસ્તિક છે, હિંદુ મંદિરના પ્રતીકો મળી આવ્યા છે. તેણે કહ્યું કે ASI પાસે સાધન છે, તપાસ કરી શકે છે. તેમની પાસે નિષ્ણાત એન્જિનિયરો છે. આવું રામ મંદિર કેસમાં કરવામાં આવ્યું હતું. બીજી તરફ, મસ્જિદ પક્ષે પુનરોચ્ચાર કર્યો કે પૂજાના સ્થળો અધિનિયમ 1991 જાળવવા યોગ્ય નથી. ફેરફાર પ્રતિબંધિત છે.

સર્વે પર મસ્જિદ પક્ષે શું કહ્યું?

અંજુમન ઈન્તેજામિયા વારાણસી તરફથી હાજર રહેલા વરિષ્ઠ વકીલ એસએફએ નકવીએ કહ્યું કે 15 ઓગસ્ટ 47ના રોજ ધાર્મિક સ્થળોની સ્થિતિ બદલવા પર પ્રતિબંધ છે. કાયદાની કલમ 3 હેઠળ કોઈ પણ વ્યક્તિ પૂજા સ્થળની પ્રકૃતિ બદલી શકશે નહીં. 2021માં દાખલ કરાયેલો દાવો આ અધિનિયમ (પૂજાના સ્થળોના અધિનિયમ)માંથી બાધિત છે, જે જાળવી શકાય તેમ નથી. નકારવા લાયક છે. 1947થી બિલ્ડીંગની આ હાલત છે, જેને બદલી શકાતી નથી. અરજીમાં ખોદકામની માંગણી કરવામાં આવી છે અને કોર્ટના આદેશમાં પણ ખોદકામ અંગે ઉલ્લેખ છે. કોર્ટ પુરાવા એકત્રિત કરી શકતી નથી. ફરિયાદીએ પુરાવા રજૂ કરવાના હોય છે. અગાઉ, વાદી (રાખી સિંહ અને અન્ય)ના વકીલ પ્રભાષ ત્રિપાઠીએ કહ્યું હતું કે એવા ફોટોગ્રાફ્સ છે, જેના પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે મંદિર છે. હાઈકોર્ટે ચુકાદામાં કહ્યું છે કે વાદીને શૃંગાર ગૌરી, હનુમાન, ગણેશની પૂજા જોવાનો કાનૂની અધિકાર છે.