નવરાત્રી પહેલા જાણી લો, અખંડ દીવા સાથે જોડાયેલી આ માન્યતા

નવરાત્રી’ હિંદુઓનો ધાર્મિક તહેવાર છે. સંસ્‍કૃત ભાષામાં ‘નવરાત્રિ’નો અર્થ ‘નવ રાત્રિઓનો સમૂહ’ થાય છે. નવરાત્રીની આ નવ રાત્રિઓ અને દસ દિવસો દરમિયાન મા શક્‍તિના વિવિધ નવ સ્‍વરૂપોની પૂજા અને આરાધના કરવામાં આવે છે. ત્યારે આ વર્ષે 26 સપ્ટેમ્બરથી શારદીય નવરાત્રીનો પ્રારંભ થઈ રહ્યો છે. શારદીય નવરાત્રી આસો મહિનામાં ઉજવવામાં આવે છે. નવરાત્રીનો આ તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસોમાં વિધિપૂર્વક પૂજા કરીને અખંડ દીવો પ્રગટાવવાનો રિવાજ છે. ત્યારે ચાલો જાણીએ, નવરાત્રીમાં પ્રગટાવવામાં આવતા અખંડ દીવાનું મહત્વ અને નિયમ.

કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરતા પહેલા દીવો પ્રગટાવવાની આપણી સંસ્કૃતિમાં પરંપરા રહી છે. કારણ કે દીવો જીવનમાં તેજ અને પ્રકાશનું પ્રતીક છે. દીવાથી સકારાત્મક ઉર્જા આવે છે. નવરાત્રિ દરમિયાન, અખંડ જ્યોતિ સમગ્ર 9 દિવસ સુધી પ્રગટાવવામાં આવે છે. અખંડ જ્યોતિને માતાનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે અને તેની પૂજા કરવામાં આવે છે. નવરાત્રિમાં જ્યોત પ્રગટાવવાના ઘણા નિયમો છે જેને ધ્યાનમાં રાખવા જોઈએ.

અખંડ દીવા સાથે જોડાયેલ માન્યતા :

માન્યતા છે કે, અખંડ જ્યોત કે દીવો કરવાથી ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિનો વાસ રહે છે. અખંડ જ્યોતમાં એક એવી પોઝિટિવ એનર્જિ હોય છે, જે શત્રુઓની ખરાબ નજરથી તમારી રક્ષા કરે છે. જેમ અંધારા ઘરમાં દીપક પ્રગટે છે, તેમ જ અહી માતાના નામનો દીપક આપણા જીવનને અંધકારથી દૂર કરે છે. પુરાણોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, દીપક એટલે કે અગ્નિ સામે જો કોઈ પ્રકારનું જપ કરવામાં આવે તો તેનું ફળ હજાર ગણું વધી જાય છે. જો તમે ઘીની જ્યોત પ્રગટાવી રહ્યા છો, તો તેને હંમેશા જમણી બાજુ રાખવી જોઈએ. જો તમે તેલની જ્યોત પ્રગટાવી રહ્યા છો તો તેને દેવીના ડાબી બાજુ રાખવી જોઈએ. ધ્યાન રાખો કે, જ્યોત ક્યારેય બુજાવવી ના જોઈએ. સમય સમય પર તેનુ ધ્યાન રાખવું અને તેમાં પૂરતી માત્રામાં તેલ અને ઘી મુકતા રેહવું જોઈએ.

અખંડ જ્યોત કરવાનો નિયમ:

નવરાત્રીના નવ દિવસ અખંડ જ્યોત કરવાનો પણ નિયમ છે. જો ઘરમાં અખંડ જ્યોતિ ચાલું હોય તો સાત્વિકતાનું પાલન કરવું જોઈએ. ઘરમાં કોઈપણ પ્રકારની અપવિત્ર વસ્તુ ન રાખવી જોઈએ. આ સમય દરમિયાન બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરો. દેવીની પૂજા કરતી વખતે 9 દિવસ સુધી માંસ અને દારૂથી દૂર રહેવું જોઈએ.
જો માતાની મૂર્તિ પાસે જ્યોત ચાલતી હોય તો મૂર્તિની ડાબી બાજુ તેલનો દીવો અને જમણી બાજુ ઘીનો દીવો રાખવો શુભ છે. જ્યોત પ્રગટાવતી વખતે, મંત્ર દીપમ ઘૃત દક્ષે, ટેલ યુત: ચ વમતઃનો જાપ કરવો જોઈએ. આ મંત્રનો જાપ કરવાથી જ્યોત પ્રગટાવવાનું મહત્વ અને ફળ વધે છે. અખંડ જ્યોતને ઓલવવી એ અશુભ માનવામાં આવે છે, તેથી તેને બચાવવા માટે, તેને કાચના આવરણથી ઢાંકવું જોઈએ, જેથી જ્યોત પવન જેવી વસ્તુઓથી સુરક્ષિત રહે અને અખંડ જ્યોત બુઝાઈ ન જાય. જો જ્યોત ઓલવાઈ ગઈ હોય, તો તેને પૂજાના સામાન્ય દીવાથી ફરીથી પ્રગટાવી શકાય છે. અખંડ જ્યોતિને ઘરમાં એકલી ન રાખવી જોઈએ. જ્યોતિ માતાનું સ્વરૂપ છે, તેથી તેને હંમેશા ઘરમાં સ્વચ્છ સ્થાન પર રાખવી જોઈએ. જ્યોતની નજીક શૌચાલય કે બાથરૂમ ન હોવું જોઈએ.