ભારતીય નૌકાદળની તાકાતમાં વધારો, ‘INS મોરમુગાઓ’ નેવીમાં સામેલ

ભારતીય નૌકાદળના કાફલામાં આધુનિક શસ્ત્રોથી સજ્જ ‘INS મોરમુગાઓ‘ જોડાઈ ગયું છે. રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહે તેને ભારતીય નૌકાદળને સોંપી દીધું. હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ચીનની વધતી જતી દખલ વચ્ચે ભારતીય નૌકાદળમાં આ યુદ્ધ જહાજનું જોડાવું મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.

The systems in INS Mormugao will be able to satisfy not just present but also future needs. It is also an example of our indigenous defence production capability. In future, we will do shipbuilding for the world: Defence Minister Rajnath Singh pic.twitter.com/MnzunLhDSI

— ANI (@ANI) December 18, 2022

યુદ્ધ જહાજના અધિગ્રહણ સાથે ભારતીય નૌકાદળની તાકાતમાં ઘણો વધારો થયો છે. તે મુંબઈમાં સ્થિત નેવીના ડોકયાર્ડમાં તૈનાત છે. આ વિનાશક યુદ્ધ જહાજથી હિંદ મહાસાગરમાં ભારતીય નૌકાદળની પહોંચ વધશે અને દેશની દરિયાઈ સરહદોની સુરક્ષા ખૂબ જ મજબૂત થશે. ‘INS મોરમુગાઓ’નું નામ ગોવાના ઐતિહાસિક બંદર શહેર પરથી રાખવામાં આવ્યું છે.

Mumbai | INS Mormugao, a P15B stealth-guided missile destroyer, commissioned into the Indian Navy in the presence of Defence Minister Rajnath Singh, CDS Gen Anil Chauhan, Navy chief Admiral R Hari Kumar and other dignitaries. pic.twitter.com/f6YGsPNqRB

— ANI (@ANI) December 18, 2022

ભારતીય નૌકાદળના વડા એડમિરલ આર હરિ કુમારે જણાવ્યું હતું કે, “આજે સ્વદેશી યુદ્ધ જહાજના નિર્માણના ઇતિહાસમાં વધુ એક સીમાચિહ્નરૂપ છે કારણ કે અમે વિનાશક ‘INS મોરમુગાઓ’ને કમિશન કર્યું છે. તેનું સિસ્ટર શિપ વિશાખાપટ્ટનમ એક વર્ષ પહેલા ભારતીય નૌકાદળમાં સામેલ થયું હતું. હું ગયો હતો.” નૌકાદળના વડાએ જણાવ્યું હતું કે, “આ સિદ્ધિ છેલ્લા એક દાયકામાં યુદ્ધ જહાજની ડિઝાઇન અને બાંધકામ ક્ષમતામાં અમે લીધેલા મહાન પગલાઓનું સૂચક છે. નૌકાદળ પાસે શહેરોના નામ પર જહાજોને નામ આપવાની પરંપરા છે, જે બંને વચ્ચે કાયમી સંબંધ સ્થાપિત કરે છે.”

Mumbai | INS Mormugao, a P15B stealth-guided missile destroyer, commissioned into the Indian Navy in the presence of Defence Minister Rajnath Singh, CDS Gen Anil Chauhan, Navy chief Admiral R Hari Kumar and other dignitaries. pic.twitter.com/JukEG1kdgl

— ANI (@ANI) December 18, 2022

‘INS મોરમુગાઓ’ યુદ્ધ જહાજની 10 ખાસ વાતો

• ‘INS મોરમુગાઓ’ જહાજ 19 ડિસેમ્બર 2021ના રોજ પ્રથમ વખત સમુદ્રમાં ઉતર્યું હતું. સંરક્ષણ મંત્રાલય પાસેથી પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, આ વિનાશક યુદ્ધ જહાજને ભારતીય નૌકાદળના ‘વોરશિપ ડિઝાઇન બ્યુરો’ દ્વારા ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે અને તેને મુંબઈની મઝાગોન ડોક શિપબિલ્ડર્સ લિમિટેડ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે.
• તે સંપૂર્ણપણે સ્વદેશી યુદ્ધ જહાજ છે અને તે ભારત દ્વારા બનાવવામાં આવેલા સૌથી ઘાતક યુદ્ધ જહાજોમાંનું એક છે. ભારતીય નૌકાદળના જણાવ્યા અનુસાર, આ યુદ્ધ જહાજ રિમોટ સેન્સિંગ સાધનો, આધુનિક રડાર અને શસ્ત્ર પ્રણાલી જેવી કે સરફેસ ટુ સરફેસ મિસાઈલ અને સરફેસ ટુ એર મિસાઈલથી સજ્જ છે.
• નેવીએ કહ્યું કે, આ યુદ્ધ જહાજની લંબાઈ 163 મીટર, પહોળાઈ 17 મીટર અને વજન 7,400 ટન છે. આ યુદ્ધ જહાજમાં ચાર શક્તિશાળી ગેસ ટર્બાઇન છે, જેની મદદથી આ યુદ્ધ જહાજ 30 નોટથી વધુની ઝડપે દોડી શકે છે.
• યુદ્ધ જહાજ રિમોટ સેન્સિંગ સાધનો, આધુનિક રડાર અને સપાટીથી સપાટી પરની મિસાઈલ અને સપાટીથી હવામાં પ્રહાર કરનારી મિસાઈલો, રોકેટ લોન્ચર અને ટોર્પિડો જેવા હથિયારોથી સજ્જ છે. જેના કારણે દુશ્મન દેશનું જહાજ હંમેશા ભારે રહેશે.
• આ યુદ્ધજહાજમાં લગાવવામાં આવેલી મિસાઈલ 70 કિમીના અંતરથી આકાશમાં ઉડતા એરક્રાફ્ટને અને 300 કિમીના અંતરથી જમીન કે સમુદ્ર પરના લક્ષ્યાંકને મારવામાં સક્ષમ છે.
• આધુનિક રડારની મદદથી નૌકાદળના હેલિકોપ્ટર અત્યંત ખરાબ હવામાનમાં પણ આ યુદ્ધ જહાજ પર ઉતરાણ કરી શકશે. INS મોર્મુગાઓ 127 mm ગનથી સજ્જ છે. તેમાં AK-630 એન્ટી મિસાઈલ ગન સિસ્ટમ પણ છે.
• આ યુદ્ધ જહાજને પ્રોજેક્ટ 15B હેઠળ બનાવવામાં આવ્યું છે. આ પ્રોજેક્ટમાં ચાર વિનાશક યુદ્ધ જહાજ બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. આ પ્રોજેક્ટનું પ્રથમ જહાજ INS વિશાખાપટ્ટનમને ગયા વર્ષે ભારતીય નૌકાદળમાં સામેલ કરવામાં આવ્યું હતું. બાકીના બે યુદ્ધ જહાજો (INS ઈમ્ફાલ અને INS સુરત)નું નિર્માણ કાર્ય પણ મઝગાંવ ડોકયાર્ડ ખાતે ઝડપથી ચાલી રહ્યું છે.
• આ સ્વદેશી યુદ્ધ જહાજ પરમાણુ, જૈવિક અને રાસાયણિક યુદ્ધ દરમિયાન પણ બચાવ કરવામાં સક્ષમ છે. તેની સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે તેનું બહારનું પડ ખાસ સ્ટીલનું બનેલું છે, જેથી દુશ્મન તેને રડાર પર શોધી ન શકે.
  અગાઉ INS કોલકાતા, INS કોચી અને INS ચેન્નાઈ પ્રોજેક્ટ 15A હેઠળ અસ્તિત્વમાં આવી ચૂક્યા છે. પ્રોજેક્ટ 15Aની ખાસ વાત એ હતી કે મુખ્ય રશિયન સિસ્ટમોને સ્વદેશી સિસ્ટમોથી બદલવામાં આવી હતી.
• પ્રોજેક્ટ 15B હેઠળ, ભારત વર્લ્ડ ક્લાસ મિસાઈલ ડિસ્ટ્રોયર તૈયાર કરી રહ્યું છે. તેમની ગુણવત્તા અમેરિકા અને યુરોપના પ્રખ્યાત શિપબિલ્ડરોને હરીફ કરે છે.