અમેરિકા અને સાઉદી અરેબિયા વચ્ચે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સારા સંબંધો રહ્યા છે. પરંતુ હવે બંને વચ્ચે તિરાડ પડી રહી હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. અમેરિકાએ જાહેરાત કરી છે કે રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડન સાઉદી અરેબિયા સાથેના સંબંધોની સમીક્ષા કરશે. સાઉદી અરેબિયા ઓઇલ ઉત્પાદક દેશોની સંસ્થા ઓપેકનો એક ભાગ છે. તેણે રશિયાને ટેકો આપતા ઉત્પાદનમાં ઘટાડો કરવાની જાહેરાત કરી. જેના કારણે અમેરિકા તેમનાથી નારાજ થઈ ગયું છે. ઓપેકમાં સામેલ 13 દેશો અને રશિયાના નેતૃત્વમાં તેના 10 સહયોગીઓએ ગયા અઠવાડિયે એક નિર્ણય સાથે વ્હાઇટ હાઉસનું તાપમાન વધાર્યું હતું. વાસ્તવમાં આ દેશોએ નિર્ણય લીધો હતો કે નવેમ્બરથી તેઓ તેલના ઉત્પાદનમાં દરરોજ 2 મિલિયન બેરલનો ઘટાડો કરશે.
તેનાથી સમગ્ર વિશ્વમાં ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો થવાની ધારણા છે. હવે યુએસ નેશનલ સિક્યોરિટી કાઉન્સિલના પ્રવક્તા જોન કિર્બીએ કહ્યું છે કે, ‘મને લાગે છે કે રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડન ખૂબ જ સ્પષ્ટ છે કે સાઉદી અરેબિયા સાથેના તેમના સંબંધોની એકવાર સમીક્ષા કરવાની જરૂર છે.’ કિર્બીએ કહ્યું કે આ સ્થિતિ ચોક્કસપણે ઓપેક દેશોના નિર્ણયના કારણે ઉભી થઈ છે. રશિયા સાથે સાઉદી અરેબિયાની વિદાયથી યુએસને ફટકો પડ્યો છે. જે અત્યાર સુધી તેની કોર્ટમાં આ અંગે વિચારણા કરી રહ્યું હતું.
જો બાઈડને આ વર્ષે જુલાઈમાં સાઉદી અરેબિયાના પ્રવાસે ગયા હતા. આ દરમિયાન તેઓ ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાનને પણ મળ્યા હતા. આ મુલાકાતે પત્રકાર જમાલ ખાશોગીની હત્યા બાદ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો સુધરવાના સંકેતો દર્શાવ્યા હતા. અમેરિકાની આંતરિક રાજનીતિના દૃષ્ટિકોણથી તે બાઈડન માટે પણ એક આંચકો છે. યુએસમાં નવેમ્બરમાં મધ્યસત્ર ચૂંટણી યોજાવાની છે તે પહેલા જ વિપક્ષો દ્વારા મોંઘવારી અને બેરોજગારીનો મુદ્દો ઉઠાવવામાં આવી રહ્યો છે. અમેરિકાની નારાજગી વચ્ચે સાઉદી અરેબિયાએ પણ સ્પષ્ટતા આપી છે. ઓપેકના નિર્ણય અંગે સાઉદી અરેબિયાએ કહ્યું કે અમે તેલ બજારમાં સ્થિરતા જાળવી રાખવા માટે આ નિર્ણય લીધો છે.
ફોરેન અફેર્સ કમિટીએ કહ્યું- સાઉદી સાથેના તમામ સંબંધો ખતમ કરો
મંગળવારે સાઉદીના વિદેશ મંત્રી ફૈઝલ બિન ફરહાને અલ-અરેબિયા ચેનલને જણાવ્યું હતું કે આ નિર્ણય સંપૂર્ણપણે આર્થિક મામલો છે. પરંતુ સાઉદી અરેબિયાની આ સ્પષ્ટતા પણ અમેરિકા સ્વીકાર્યું નથી. આ પછી પણ સાઉદી અરેબિયા સાથેના સંબંધોની સમીક્ષા કરવામાં આવશે તેવી જાહેરાત કરવામાં આવી છે. આ દરમિયાન યુએસ સેનેટની ફોરેન અફેર્સ કમિટીના વડા બોબ મેનેન્ડેઝે સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે અમેરિકાએ સાઉદી અરેબિયા સાથેનો તમામ સહયોગ ખતમ કરવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે સાઉદી અરેબિયાના નિર્ણયથી સમગ્ર વિશ્વની અર્થવ્યવસ્થા પર અસર પડી શકે છે. આ નિર્ણય લેતા તેમણે રશિયા દ્વારા યુક્રેન પરના ભયંકર હુમલાની વાતોને નજરઅંદાજ કરી છે.
