સુપ્રીમ કોર્ટે બુધવારે 2016માં નોટબંધીની બંધારણીય માન્યતા પર સુનાવણી હાથ ધરી હતી. અરજી પર કોર્ટે કેન્દ્ર સરકાર અને આરબીઆઈને વિગતવાર એફિડેવિટ દાખલ કરવા કહ્યું છે. આ મામલે આગામી સુનાવણી 9 નવેમ્બરે થશે. તમને જણાવી દઈએ કે વર્ષ 2016માં કેન્દ્ર સરકારે 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટો પર પ્રતિબંધની જાહેરાત કરી હતી., જેની સામે કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે આ મામલાની સુનાવણી કરતી વખતે બુધવારે કહ્યું હતું કે તે સરકારના નીતિ વિષયક નિર્ણયોની ન્યાયિક સમીક્ષા અંગે ‘લક્ષ્મણ રેખા’થી વાકેફ છે. પરંતુ આ મુદ્દો માત્ર “શૈક્ષણિક” છે કે કેમ તે નક્કી કરવા માટે 2016ના નોટબંધીના નિર્ણયની તપાસ કરવી પડશે. એસ એ નઝીરની આગેવાની હેઠળની પાંચ જજોની બેંચે કહ્યું કે જ્યારે બંધારણીય બેંચ સમક્ષ કોઈ મુદ્દો ઉભો થાય છે. ત્યારે તેનો જવાબ આપવો તેની ફરજ છે.
એટર્ની જનરલ આર. વેંકટરામણીએ કહ્યું કે જ્યાં સુધી નોટબંધી પરના કાયદાને યોગ્ય રીતે પડકારવામાં નહીં આવે ત્યાં સુધી આ મુદ્દો આવશ્યકપણે શૈક્ષણિક રહેશે. ડિમોનેટાઇઝેશન એક્ટ 1978 માં પસાર કરવામાં આવ્યો હતો જેથી અર્થતંત્ર માટે હાનિકારક નાણાંના ગેરકાયદેસર ટ્રાન્સફરને રોકવા માટે જાહેર હિતમાં અમુક ઉચ્ચ મૂલ્યની નોટોના વિમુદ્રીકરણની જોગવાઈ કરવામાં આવે.
સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું કે તે શૈક્ષણિક છે કે નિષ્ક્રિય છે તે જાહેર કરવા માટે તેણે આ બાબતની તપાસ કરવાની જરૂર છે કારણ કે બંને પક્ષો સહમત નથી. કોર્ટે કહ્યું, આ મુદ્દાનો જવાબ આપવા માટે અમારે સુનાવણી કરવી પડશે” બીજી તરફ કેન્દ્ર સરકાર તરફથી હાજર રહેલા સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ કહ્યું કે, શૈક્ષણિક મુદ્દાઓ પર કોર્ટનો સમય વેડફવો જોઈએ નહીં.
મહેતાની દલીલ સામે વાંધો ઉઠાવતા અરજદાર વિવેક નારાયણ શર્માનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા વરિષ્ઠ વકીલ શ્યામ દિવાને જણાવ્યું હતું કે તેઓ “બંધારણીય બેંચના સમયનો બગાડ” જેવા શબ્દોથી આશ્ચર્યચકિત છે કારણ કે અગાઉની બેન્ચે કહ્યું હતું કે આ મુદ્દાઓને બંધારણીય બેંચને મોકલવામાં આવે. એક પક્ષ તરફથી હાજર રહેલા વરિષ્ઠ વકીલ પી. ચિદમ્બરમે કહ્યું કે આ મુદ્દો શૈક્ષણિક નથી અને તે સર્વોચ્ચ અદાલતે નક્કી કરવાનું છે. તેમણે કહ્યું કે આવા નોટબંધી માટે સંસદના અલગ કાયદાની જરૂર છે. તમને જણાવી દઈએ કે 16 ડિસેમ્બર, 2016ના રોજ તત્કાલિન CJI TS ઠાકુરની આગેવાની હેઠળની બેન્ચે નોટબંધીની માન્યતા અંગેની અરજીને પાંચ જજોની મોટી બેંચને મોકલી હતી.