પ્રદુષણ વધતા દિલ્હીમાં એલર્ટ, આવતીકાલથી GRAP લાગુ

દેશની રાજધાની દિલ્હીમાં ચોમાસાએ વિદાય લીધી છે. આ સાથે દિલ્હીમાં પ્રદૂષણનો ખતરો પણ વધવા લાગ્યો છે. સિસ્ટમ ઓફ એર ક્વોલિટી એન્ડ વેધર ફોરકાસ્ટિંગ એન્ડ રિસર્ચ અનુસાર દિલ્હીના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ (AQI) ‘મધ્યમ’ કેટેગરીમાં છે પરંતુ એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ (AQI) ‘એક્યૂઆઈ’માં જવાની શક્યતા છે. 2 ઓક્ટોબરે એર ક્વોલીટી ખુબ જ ખરાબ થવાની સંભવના વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. વાયુ પ્રદૂષણને રોકવા માટે હવે દિલ્હી-NCRમાં ગ્રેડેડ રિસ્પોન્સ એક્શન પ્લાન (GRAP) લાગુ કરવાની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. તેનો અમલ 1 ઓક્ટોબરથી થઈ શકે છે.

The Indian capital of New Delhi will enforce a 15-step action plan to curb pollution ahead of the arrival of winter, when a haze of toxic smog envelops the world's most polluted city https://t.co/DCJNo3cvSs

— Reuters Asia (@ReutersAsia) September 30, 2022

GRAP હેઠળ કયા નિયંત્રણો છે?

• GRAP ચાર કેટેગરીમાં લાગુ કરવામાં આવે છે.
• સ્ટેજ 1-AQI સ્તર 201થી 300 વચ્ચે
• સ્ટેજ 2 – AQI સ્તર 301થી 400 વચ્ચે
• સ્ટેજ 3-AQI સ્તર 401થી 450 વચ્ચે
• સ્ટેજ 4-450 થી ઉપર AQI સ્તર

તમને જણાવી દઈએ કે અલગ-અલગ તબક્કામાં અલગ-અલગ નિયંત્રણો લાદવામાં આવે છે.

આ નિયંત્રણો સ્ટેજ 1 પર લાદવામાં આવ્યા છે

• બાંધકામ અને ડિમોલિશનમાંથી ધૂળ અને ભંગાર વ્યવસ્થાપન અંગે સૂચનાઓ લાગુ પડશે.
• રસ્તાઓ પર ધૂળ ઉડતી અટકાવવા માટે પાણીનો છંટકાવ કરવામાં આવશે.
• ખુલ્લામાં કચરો સળગાવવા પર પ્રતિબંધ રહેશે. આમ કરવાથી દંડ ભરવો પડશે.
• પીયુસીના નિયમોનો ચુસ્તપણે અમલ કરવામાં આવશે. પીયુસી વગર વાહનો ચાલશે નહીં.
• વીજળી માટે ડીઝલ જનરેટરનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે નહીં.

આ નિયંત્રણો સ્ટેજ 2 પર લાદવામાં આવ્યા છે

• દરરોજ રસ્તાઓ સાફ કરવામાં આવશે. જ્યારે દર બીજા દિવસે પાણીનો છંટકાવ કરવામાં આવશે.
• હોટલ કે રેસ્ટોરન્ટમાં કોલસા કે તંદૂરનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે નહીં.
• હોસ્પિટલ, રેલ સેવા, મેટ્રો સેવા જેવી જગ્યાઓ સિવાય બીજે ક્યાંય ડીઝલ જનરેટરનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે નહીં.
• લોકો જાહેર પરિવહનનો વધુને વધુ ઉપયોગ કરે તે માટે પાર્કિંગ ફીમાં વધારો કરવામાં આવશે.
• ઇલેક્ટ્રિક અથવા સીએનજી બસો અને મેટ્રો સેવાની ફ્રિકવન્સી વધારવામાં આવશે.

આ નિયંત્રણો સ્ટેજ 3 પર લાદવામાં આવ્યા છે

• દરરોજ રસ્તાઓ સાફ કરવામાં આવશે. પાણીનો છંટકાવ પણ થશે.
• હોસ્પિટલ, રેલ સેવા, મેટ્રો સેવા જેવી કેટલીક જગ્યાઓ સિવાય સમગ્ર દિલ્હી-એનસીઆરમાં બાંધકામ અને ડિમોલિશનની પ્રવૃત્તિ બંધ થઈ જશે.
• જે ઉદ્યોગો ઈંધણ પર ચાલતા નથી તે પણ બંધ થઈ જશે. દૂધ-ડેરી એકમો અને દવાઓ અને દવાઓ બનાવતા ઉદ્યોગો-કારખાનાઓને મુક્તિ આપવામાં આવશે.
• દિલ્હી-એનસીઆરમાં પણ માઈનિંગ બંધ થઈ જશે. સ્ટોન ક્રશર અને ઈંટોના ભઠ્ઠાઓનું કામ પણ બંધ થઈ જશે.
• BS III પેટ્રોલ અને BS IV ડીઝલ પર ચાલતી કાર પર પ્રતિબંધ હોઈ શકે છે.

આ પ્રતિબંધો સ્ટેજ 4 પર છે

• દિલ્હીમાં ટ્રકોનો પ્રવેશ બંધ રહેશે. માત્ર આવશ્યક ચીજવસ્તુઓ વહન કરતી ટ્રકો જ આવી શકશે.
• દિલ્હીમાં રજિસ્ટર્ડ મધ્યમ અને ભારે સારા વાહનો ચલાવવા પર પ્રતિબંધ. આવશ્યક ચીજવસ્તુઓ વહન કરતા વાહનોને મુક્તિ આપવામાં આવશે.
• દિલ્હીમાં રજિસ્ટર્ડ ડીઝલ પર ચાલતી કાર પર પ્રતિબંધ રહેશે. માત્ર BS VI એન્જિનવાળા વાહનો અને આવશ્યક સેવાઓમાં રોકાયેલા વાહનોને જ છૂટ આપવામાં આવશે.
• ઉદ્યોગો અને કારખાનાઓ બંધ રહેશે. બાંધકામ અને ડિમોલિશન પ્રવૃત્તિઓ પર પણ પ્રતિબંધ રહેશે. માત્ર હાઈવે, રોડ, ફ્લાયઓવર, પુલ, પાઈપલાઈનનું બાંધકામ ચાલુ રહેશે.
• NCRમાં રાજ્ય સરકારની ઓફિસોમાં માત્ર 50% કર્મચારીઓ જ આવી શકશે. બાકીના ઘરેથી કામ કરશે. કેન્દ્રના કર્મચારીઓનો નિર્ણય કેન્દ્ર સરકાર કરશે.
• સરકાર શાળાઓ, કોલેજો અથવા શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને બિન-આવશ્યક વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિઓને બંધ રાખવા અથવા ચાલુ રાખવા અંગે નિર્ણય લેશે.

અરવિંદ કેજરીવાલના આ 10 સ્ટેપ

• દિલ્હીમાં 24 કલાક વીજળીના કારણે જનરેટર ચાલવાનું બંધ થઈ ગયું અને પ્રદૂષણમાં ઘટાડો થયો.
• દિલ્હીમાં બંને થર્મલ પાવર પ્લાન્ટ બંધ કરવામાં આવ્યા હતા. હવે દિલ્હીમાં કોલસા આધારિત પાવર પ્લાન્ટ નથી
• ધૂળના પ્રદૂષણ પર કડક પગલાં લેવામાં આવ્યા હતા. બાંધકામ સાઇટ્સ પર ભારે દંડ લાદવામાં આવ્યો હતો જ્યાં નિયમોની અવગણના કરવામાં આવી હતી. સાથે જ વાસ્તવિક સમયની દેખરેખ માટે વેબ પોર્ટલ બનાવવામાં આવ્યું હતું.
• હવે પાઈપ્ડ નેચરલ ગેસનો ઉપયોગ તમામ નોંધાયેલા ઉદ્યોગોમાં થાય છે, જે પ્રદૂષિત કરતું નથી.
• દિલ્હીમાં ગ્રીન કવર વધી રહ્યું છે, જ્યારે દિલ્હી સરકાર બની ત્યારે 20% ગ્રીન કવર હવે 23.6% હતું
• ઈલેક્ટ્રિક વ્હીકલ પોલિસી લઈને અમલમાં મૂકાઈ, લોકો હવે ઈલેક્ટ્રિક વાહનો ખરીદી રહ્યા છે.
• જાહેર પરિવહનને મજબૂત બનાવ્યું, નવી બસો ઉમેરવામાં આવી
• સ્મોગ ટાવરનો પાયલોટ પ્રોજેક્ટ કરવામાં આવ્યો હતો, તેની પણ સારી અસર થઈ છે.
• GRAPનો અમલ કરવામાં આવી રહ્યો છે.