પૂર્વી લદ્દાખને અડીને આવેલા એલએસી પર ભારત અને ચીન વચ્ચે ભલે છૂટાછેડા થઈ ગયા હોય, પરંતુ હજુ સુધી વિવાદનો અંત આવ્યો નથી. આવી સ્થિતિમાં ભારતીય સેનાએ એલએસી પર પોતાની આર્ટિલરીની ક્ષમતા વધારવાની યોજના તૈયાર કરી છે. એબીપી ન્યૂઝને મળેલી ચોક્કસ માહિતી મુજબ આ પ્લાનમાં ઘણા કામો કરવાના છે.
1. LAC પર તૈનાત કરવા માટે 100 વધારાની ‘K-9 વજ્ર’ તોપો ખરીદવામાં આવશે. સંરક્ષણ મંત્રાલય તરફથી આ બંદૂકો ખરીદવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
2. પિનાકા મલ્ટી-બેરલ રોકેટ લોન્ચર સિસ્ટમની છ (06) રેજિમેન્ટ LAC પર તૈનાત કરવામાં આવશે. એક પહેલાથી જ અરુણાચલ પ્રદેશની સરહદ પર તૈનાત કરવામાં આવી છે.
3. પૂર્વ લદ્દાખમાં સ્વદેશી આર્ટિલરી ધનુષની પ્રથમ રેજિમેન્ટ તૈનાત કરવામાં આવી છે. આગામી સમયમાં ધનુષની વધુ રેજિમેન્ટ અહીં તૈનાત કરવામાં આવશે.
4. સ્વદેશી ‘સ્વાથી’ વેપન લોકેટિંગ રડાર પણ LAC પર તૈનાત
K-9 વજ્ર તોપ
K-9 ભારતમાં L&T કંપની દ્વારા ઉત્પાદિત દક્ષિણ કોરિયન ગન છે. વર્ષ 2017માં ભારતે દક્ષિણ કોરિયા સાથે 100 તોપોની ડીલ કરી હતી. તેમાંથી 10 સીધા કોરિયાથી ખરીદવામાં આવ્યા હતા અને બાકીના 90 ગુજરાતમાં એલ એન્ડ ટીના હજીરા પ્લાન્ટમાં ઉત્પાદિત કરવામાં આવ્યા હતા. ભારતીય સેનાને હવે આ તમામ 100 બંદૂકો મળી ગઈ છે. ખાસ વાત એ છે કે તે સમયે સેનાએ આ દક્ષિણ કોરિયન હોવિત્ઝર (બંદૂકો)ને રણ વિસ્તારોમાં એટલે કે પાકિસ્તાનને અડીને આવેલી સરહદ પર તૈનાત કરવા માટે લીધી હતી.
મે 2020માં, પૂર્વ લદ્દાખને અડીને આવેલા LACમાં ચીન સાથેના વિવાદને કારણે, K-9 વજ્ર બંદૂકોની એક આખી રેજિમેન્ટ (18 બંદૂકો) પૂર્વ લદ્દાખમાં તૈનાત કરવામાં આવી હતી. આ માટે સેનાએ આ બંદૂકોમાં સ્પેશિયલ વિન્ટરાઇઝેશન (વિન્ટર) કીટ લગાવી હતી, કારણ કે અન્યથા ઊંચાઈવાળા વિસ્તારને કારણે આ બંદૂકોની બેટરી જામી જવાને કારણે બરબાદ થઈ શકે છે. આ જ કારણ છે કે ભારત હવે L&T પાસેથી જે 100 નવી બંદૂકો ખરીદશે તે તમામમાં વિન્ટરાઇઝેશન કીટ હશે કારણ કે તે તમામ ચીનને અડીને આવેલી વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર તૈનાત કરવામાં આવશે.
પિનાકા રોકેટ
ભારતીય સેના સ્વદેશી પિનાકા મલ્ટીપલ રોકેટ લોન્ચર સિસ્ટમની છ વધારાની રેજિમેન્ટ લેવાની તૈયારી કરી રહી છે, જેના માટે કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા છે. વિસ્તૃત રેન્જ એટલે કે વધારાની રેન્જ ધરાવતી આ નવી પિનાકા સિસ્ટમ ચીન સાથેની સરહદ પર પણ તૈનાત કરવામાં આવશે. અરુણાચલ પ્રદેશને અડીને આવેલા LAC સાથે પિનાકાની એક રેજિમેન્ટ પહેલેથી જ તૈનાત કરવામાં આવી છે. નવી પિનાકા રેજિમેન્ટમાં ગાઈડેડ રોકેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. એક રીતે જોઈએ તો DRDOએ પિનાકાને મિસાઈલ સિસ્ટમમાં રૂપાંતરિત કરી દીધું છે.
ધનુષ્ય તોપ
ભારતીય સેના દ્વારા પૂર્વી લદ્દાખને અડીને આવેલા LAC પર સ્વદેશી ધનુષ તોપની પ્રથમ રેજિમેન્ટ પણ તૈનાત કરવામાં આવી છે. ધનુષ બંદૂક OFB દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે અને તેને બોફોર્સ ગનનું અપગ્રેડ વર્ઝન માનવામાં આવે છે.
M-777
અલ્ટ્રા લાઇટ હોવિત્ઝર્સ (ULH), M-777ની છ રેજિમેન્ટ એટલે કે લાઇટ ગન, ખાસ કરીને ચીન સરહદ પર તૈનાત માટે યુએસ પાસેથી લેવામાં આવી છે, તે અત્યાર સુધીમાં કાર્યરત થઈ ગઈ છે અને સાતમી રેજિમેન્ટની ટ્રાયલ ચાલી રહી છે. ભારતે અમેરિકા પાસેથી 145 M-777 હોવિત્ઝર્સ ખરીદ્યા છે.
સ્વાતિ રડાર
DRDO અને BELએ આ હથિયાર લોકેટિંગ રડાર, સ્વાતિ તૈયાર કર્યું છે. તે દુશ્મનની રેન્જમાં તોપ અથવા અન્ય બંદૂકો ક્યાંથી ગોળીબાર કરી રહી છે તેનું ચોક્કસ સ્થાન જણાવે છે. આવી સ્થિતિમાં, દુશ્મનની તોપો તે જ સ્થાન પર તેમની તોપમાંથી શેલ છોડવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં, પૂર્વી લદ્દાખને અડીને આવેલા LAC પર મે 2020 પછી વિવાદિત વિસ્તારોમાં છૂટાછેડા થયા છે, પરંતુ ડેપસાંગ મેદાન અને ડેમચોક અંગે કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી.
ચીન વિસર્જન માટે તૈયાર નથી
આ સિવાય પૂર્વી લદ્દાખને અડીને આવેલી લાઇન ઓફ એક્ચ્યુઅલ કંટ્રોલ (LAC) પર હજુ પણ 60,000 ચીની સૈનિકો સાથે PLA ટેન્ક, તોપો અને મિસાઇલોનો મોટો સ્ટોક છે. ચીન હજુ પણ એલએસી પર ડી-એસ્કેલેશન અને ડી-ઇન્ડક્શન માટે તૈયાર નથી. આવી સ્થિતિમાં ભારતીય સેનાએ પણ LAC પર પોતાની સૈન્ય ક્ષમતા વધારવાનું શરૂ કરી દીધું છે. એલએસી પર સેનાની આર્ટિલરીની ક્ષમતા વિકસાવવાની યોજના દેશની સંરક્ષણ પ્રણાલીના સૂત્રો દ્વારા એબીપી ન્યૂઝને શેર કરવામાં આવી છે.
SCOની બેઠકમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગની ગેરહાજરીને કારણે સ્પષ્ટ છે કે LAC પર ચાલી રહેલ આ વિવાદ લાંબા સમય સુધી ચાલી શકે છે. ઉપરાંત, મે 2020 પછી પૂર્વ લદ્દાખને અડીને આવેલા LAC પરના વિવાદિત વિસ્તારોમાં છૂટાછેડા થયા છે પરંતુ ડેપસાંગ મેદાન અને ડેમચોક અંગે કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી.
LAC પર સેના તેની ક્ષમતા વધારશે?
આ સિવાય પૂર્વી લદ્દાખને અડીને આવેલી લાઇન ઓફ એક્ચ્યુઅલ કંટ્રોલ (LAC) પર હજુ પણ 60,000 ચીની સૈનિકો સાથે PLA ટેન્ક, તોપો અને મિસાઇલોનો મોટો સ્ટોક છે. ચીન હજુ પણ એલએસી પર ડી-એસ્કેલેશન અને ડી-ઇન્ડક્શન માટે તૈયાર નથી. આવી સ્થિતિમાં ભારતીય સેનાએ પણ LAC પર પોતાની સૈન્ય ક્ષમતા વધારવાનું શરૂ કરી દીધું છે.
એલએસી પર સેનાની આર્ટિલરીની ક્ષમતા વિકસાવવાની યોજના દેશની સંરક્ષણ પ્રણાલીના સૂત્રો દ્વારા એબીપી ન્યૂઝને શેર કરવામાં આવી છે. આ જ કારણ છે કે ભારતીય સેનાએ ચીનને અડીને આવેલા LACને કડક બનાવવા માટે બ્લુ પ્રિન્ટ તૈયાર કરી છે.
