70 વર્ષ બાદ ચિત્તા દેશમાં પુનરાગમન કરી રહ્યા છે. નામિબિયાથી લાવવામાં આવેલા આઠ ચિત્તાઓને મધ્યપ્રદેશના શ્યોપુર જિલ્લામાં કુનો નેશનલ પાર્કના બિડાણમાં રાખવામાં આવશે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના જન્મદિવસ પર તેને જીવંત કરવામાં આવી રહી છે. ભારતમાં, જે એક સમયે ચિત્તાઓનું ઘર હતું, આઝાદી સમયે ચિત્તા સંપૂર્ણપણે લુપ્ત થઈ ગયા હતા. 1947-48માં મધ્યપ્રદેશના કોરિયા રાજ્ય (હવે છત્તીસગઢ)ના મહારાજા રામાનુજ પ્રતાપ દ્વારા દેશના છેલ્લા ત્રણ ચિત્તાનો શિકાર કરવામાં આવ્યો હતો. 1952માં ભારતમાં ચિત્તાને લુપ્ત જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. હવે 70 વર્ષ પછી રાહ જોવાની ઘડિયાળોનો અંત આવવાનો છે. એક વાર ચિતા દેશની ધરતી પર દસ્તક આપશે.
કહેવાય છે કે 1947-48માં કોરિયા રાજ્ય છત્તીસગઢના મહારાજા રામાનુજ પ્રતાપ સિંહદેવે દેશના છેલ્લા 3 એશિયાટિક ચિત્તાનો શિકાર કર્યો હતો. ત્યારથી, એશિયાટિક ચિત્તા ભારતમાં ક્યારેય જોવા મળ્યા નથી. મળતી માહિતી મુજબ મહારાજ રામાનુજ પ્રતાપ સિંહદેવને શિકારનો ખૂબ જ શોખ હતો. તેમણે તેમના જીવનકાળ દરમિયાન વાઘ, ચિત્તો, હરણ, ચિત્તા, શીત પ્રદેશનું હરણ જેવા અનેક પ્રાણીઓનો શિકાર કર્યો હતો, જેની સાક્ષી આજે પણ રામાનુજ પેલેસની દિવાલો પર માથું લટકાવીને આપે છે. 1948માં રામાનુજ પ્રતાપ સિંહદેવ બૈકુંથપુર નજીકના એક ગામ પાસેના જંગલમાં શિકાર કરવા ગયા હતા. ગ્રામજનોએ જંગલી પ્રાણીના હુમલાની વાત કરી હતી અને મદદ માટે વિનંતી કરી હતી.
આ ફોટો ચિત્તાઓને માર્યા બાદ લેવામાં આવ્યો હતો
ગ્રામજનોએ રામાનુજ પ્રતાપ સિંહદેવને માનવભક્ષી જંગલી પ્રાણીની ફરિયાદ કરી હતી. જે બાદ મહારાજ શિકાર માટે નીકળ્યા અને તેમણે એક સાથે ત્રણ ચિત્તાઓને મારી નાખ્યા. શિકાર કરાયેલા ત્રણેય નર ચિત્તા હતા અને સંપૂર્ણ પુખ્ત વયના નહોતા. પરંપરા મુજબ મહારાજે બંદૂક સાથે ત્રણેય મૃત દીપડાના ફોટોગ્રાફ લીધા હતા. એવું માનવામાં આવે છે કે આ 3 ચિત્તા ભારતમાંથી છેલ્લી એશિયાઈ ચિત્તા હતા અને તે પછી એશિયાઈ ચિત્તા ભારતમાં ક્યારેય જોવા મળ્યા ન હતા. તે જ સમયે, ભારતમાં ચિત્તાઓ ફરી પાછા આવી રહ્યા છે, ત્યારે અચાનક મહારાજા રામાનુજ પ્રતાપ સિંહદેવના ભારતમાં છેલ્લા ચિત્તાના શિકારની ચર્ચા ફરી હેડલાઇન્સમાં છે.
3 વર્ષનો શિકાર કર્યા બાદ ચિત્તા જોવા મળ્યા હતા
મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં મહારાજા રામાનુજ પ્રતાપ સિંહને ભારતના અંતિમ ચિત્તાઓના હત્યારા તરીકે રજૂ કરવામાં આવી રહ્યા છે, જ્યારે તેમની પૌત્રી અંબિકા સિંહદેવે આ અંગે નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી. આ અંગે અંબિકા સિંહદેવે કહ્યું કે મારા પિતાએ ચિત્તાનો શિકાર કર્યો હતો તે વાત ચોક્કસ સાચી છે, પરંતુ તેઓ દેશના છેલ્લા ચિતા હતા તેવો કોઈ સત્તાવાર પુરાવો નથી. તેમના પિતા રામચંદ્ર સિંહદેવનું કહેવું હતું કે મહારાજ રામાનુજ પ્રતાપ સિંહે ચિત્તાનો શિકાર કર્યા પછી પણ આ વિસ્તારમાં ચિત્તા જોવા મળતા હતા. જોકે અંબિકા સિંહદેવે તેના પરિવારના સભ્યો પાસેથી ચિત્તાના શિકારની આખી વાર્તા જ સાંભળી છે. રામાનુજ પ્રતાપ સિંહદેવના પુત્ર રામચંદ્ર સિંહદેવનું પણ માનવું છે કે મહારાજા રામાનુજ પ્રતાપ સિંહના ચિત્તાના શિકારની ઘટના બાદ પણ તેમણે અઢીથી ત્રણ વર્ષ બાદ પણ જ્યાં શિકાર કરવામાં આવ્યો હતો તે વિસ્તારમાં ચિત્તા જોયા હતા.
સુરગુજાના મહારાજાએ 1170 વાઘને મારી નાખ્યા
19મી સદીમાં, કોરિયા એ તત્કાલીન મધ્ય પ્રાંત અને બેરાર ક્ષેત્રનું એક મહત્વપૂર્ણ રજવાડું હતું. બૈકુંઠપુર તેની રાજધાની હતી અને શિવમંગલ સિંહદેવ રાજા હતા. 18 નવેમ્બર 1909 ના રોજ શિવમંગલ સિંહદેવના મૃત્યુ પછી, તેમના મોટા પુત્ર રામાનુજ પ્રતાપ સિંહદેવ કોરિયાના રજવાડાના મહારાજા બન્યા. પુખ્તવય પ્રાપ્ત કર્યા પછી, તેમણે વર્ષ 1925 થી રજવાડાની બાબતોને સંપૂર્ણપણે સંભાળી લીધી. ગાઢ જંગલથી ઘેરાયેલા આ વિસ્તારમાં વાઘ, દીપડા, દીપડા જેવા ભયજનક પ્રાણીઓ હતા. રાજા પોતાની બહાદુરી બતાવવા માટે તેમનો શિકાર કરતો હતો. તે દરમિયાન વાઘની સંખ્યા અને શિકારની પ્રક્રિયા વધુ હતી. બસ્તરમાં: 1949, જાણીતા પક્ષી નિષ્ણાત સલીમ અલીની આત્મકથાના એક પ્રકરણમાં, તેમણે લખ્યું છે કે સુરગુજાના મહારાજાએ તેમના સમયમાં 1170 થી વધુ વાઘનો શિકાર કર્યો હતો. સુરગુજા કોરિયાને અડીને આવેલ એક રજવાડું હતું.
આ પણ વાંચો : વડાપ્રધાન મોદીએ ચિત્તાને કૂનો નેશનલ પાર્કમાં છોડ્યા, ફોટોગ્રાફીનો આનંદ પણ માણ્યો
