હાલમાં દેશમાં વિપક્ષી પાર્ટીઓને એક કરવાના પ્રયાસો તેજ થઈ રહ્યા છે. ભાજપ સાથેના સંબંધો તોડીને મહાગઠબંધન સાથે હાથ મિલાવ્યા બાદ નીતિશ કુમારે વિપક્ષી પાર્ટીઓને એક કરવાના પ્રયત્નો હાથ ધરી દીધા છે. તેના ભાગરૂપે દિલ્હીનો પ્રવાસ કર્યો છે. જો કે તેમનું કહેવું છે કે તેઓ પીએમ પદના ઉમેદવાર નથી, પરંતુ તેમના સમર્થકો-સાથીદારો તેમને આ પદ માટે યોગ્ય માને છે. પટનામાં નીતિશ કુમારને વડાપ્રધાન પદના ઉમેદાવારના પોસ્ટરો જોવા મળ્યા હતા, જેના પર લખ્યું હતું- રાજ્યમાં જોયા હવે દેશમાં જોવા મળશે. શું જોવા મળશે તે સ્પષ્ટ નથી, પરંતુ શું કહેવા અને બતાવવા માંગે છે. તે બધા સમજી શકે છે.
ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી સમયે વિપક્ષી એકતા તોડી નાખનાર મમતા બેનર્જીએ ફરી વિપક્ષને એક કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. તાજેતરમાં તેણે કહ્યું કે તે નીતીશ કુમાર, અખિલેશ યાદવ, તેજસ્વી યાદવ, હેમંત સોરેન અને અન્ય મિત્રો સાથે મળીને ભાજપની હકાલપટ્ટી કરશે. તેણે અન્ય મિત્રોના નામ કેમ ન લીધા તેને લઈને હજુ અસમંજસ છે. ભૂતકાળમાં તેમણે કોંગ્રેસને સાથે લીધા વિના વિપક્ષને એક કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. મમતા ભલે કોંગ્રેસને સાથે લેવા માગતી ન હોય, પરંતુ તે પણ ન ભૂલવું જોઈએ કે નીતિશ, તેજસ્વી અને હેમંત કોંગ્રેસ સાથે છે. જે રીતે મમતા બેનર્જી કોંગ્રેસનો પક્ષ લેવા માંગતા નથી તે જ રીતે તેલંગણાના મુખ્યમંત્રી કે.સી.આર. ચંદ્રશેખર રાવ પણ કોંગ્રેસને સાથે લેવા માંગતા નથી. તેમણે કહ્યું કે જો કેન્દ્રમાં બિન-ભાજપ સરકાર બનશે તો દેશભરના ખેડૂતોને મફત વીજળી અને પાણી આપવામાં આવશે. તેમણે આ જાહેરાત કઈ સત્તાથી કરી ? આ પ્રશ્ન છે કારણ કે અત્યાર સુધી કોઈ ભાજપ વિરોધી નેતાએ કહ્યું નથી કે તેઓ તેમને આગામી લોકસભા ચૂંટણી માટે વિપક્ષનો એજન્ડા સેટ કરવા માટે અધિકૃત કરી રહ્યા છે.
KCR વિશે એવા પણ સમાચાર છે કે તેઓ પોતાની પાર્ટી તેલંગાણા રાષ્ટ્ર સમિતિને રાષ્ટ્રીય સ્વરૂપ આપવા જઈ રહ્યા છે. આમાંથી તેમને કેટલી સફળતા મળશે, તે તો સમય જ કહેશે, પરંતુ તે સ્પષ્ટ છે કે તે વિપક્ષી પાર્ટીઓને પોતાની રીતે એક કરવા માંગે છે. રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટીના વડા શરદ સિંહે વિપક્ષી પાર્ટીઓને પોતાની રીતે એક કરવાની ઝુંબેશની આગેવાની લીધી છે. તેને શરદ પવાર પણ ધાર આપી રહ્યા છે. આ માટે તેમણે તાજેતરમાં દિલ્હીમાં NCPનું રાષ્ટ્રીય અધિવેશન યોજ્યું હતું. તેઓ કહેતા રહ્યા છે કે કોંગ્રેસ વિના વિપક્ષી એકતા શક્ય નથી.
તો અન્ય એક નેતા ઓમપ્રકાશ ચૌટાલા પણ વિરોધ પક્ષોને એક કરવાનું કામ કરી રહ્યા છે. ઈન્ડિયન નેશનલ લોકદળ જેના દ્વારા તેઓ ત્રીજો મોરચો બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે, તેમના હરિયાણામાં માત્ર એક ધારાસભ્ય છે. તેઓ દેવીલાલની જન્મજયંતિ પર ફતેહાબાદમાં રેલી યોજવાના છે. તેમણે આ રેલી માટે વિપક્ષી નેતાઓને આમંત્રણ આપવાનું શરૂ કર્યું. તેમનો દાવો છે કે આ રેલી ભાજપ વિરુદ્ધ ત્રીજો મોરચો બનાવવામાં કારગર સાબિત થશે. ચૌટાલાએ આ રેલીમાં અખિલેશ યાદવને આમંત્રણ આપ્યું છે. તેનો અર્થ એ કે માયાવતી હાજરી આપશે નહીં.
એ જ રીતે જો આંધ્રમાંથી ચંદ્રાબાબુ નાયડુ જોડાશે તો જગનમોહન રેડ્ડી સામેલ થશે નહીં. જો ડાબેરી પક્ષોના નેતાઓ સામેલ હશે તો મમતા સામેલ નહીં થાય. હાલમાં ઓમપ્રકાશ ચૌટાલાની રેલીમાં કોણ હાજરી આપશે તે જાણી શકાયું નથી, પરંતુ શિક્ષક ભરતી કૌભાંડમાં તેમને સજા થઈ છે અને તેમની પાસે અપ્રમાણસર સંપત્તિ છે એ તો બધા જાણે છે. તેને કેસમાં દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યા છે. ભ્રષ્ટાચારનો મુદ્દો સપાટી પર છે ત્યારે શું વિપક્ષી નેતાઓ તેમની સાથે સ્ટેજ શેર કરવાનું પસંદ કરશે?
જ્યારે ભાજપ વિરોધી નેતાઓ પોતાના સ્તરે વિપક્ષને એક કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે ત્યારે આમ આદમી પાર્ટી નરેન્દ્ર મોદીને પોતાના દમ પર ઉભી કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે તે વાતને અવગણી શકાય નહીં. હવે તે પડકાર આપવા તૈયાર દેખાય છે. ગુજરાત અને હિમાચલ પ્રદેશમાં ‘એક તક કેજરીવાલ કો’ ના નારા સાથે જનતાને આકર્ષવાનો પ્રયાસ સૂચવે છે કે કેજરીવાલ પોતાને નરેન્દ્ર મોદી સાથે સરખાવી રહ્યા છે. જો કે અનેક ભાજપ વિરોધી પક્ષોના નેતાઓ સમયાંતરે કેજરીવાલને મળ્યા છે, પરંતુ તે કહેવું મુશ્કેલ છે કે આમ આદમી પાર્ટી વિપક્ષી એકમ દ્વારા કરવામાં આવી રહેલી પહેલોમાં સહભાગી બનવા માંગે છે.
કોંગ્રેસની ભારત જોડો યાત્રાનો હેતુ નફરતના વાતાવરણ સામે લડવાનો કહેવામાં આવી રહ્યો છે, પરંતુ આવી મુલાકાતો માત્ર રાજકીય અને ચૂંટણીલક્ષી લાભ માટે જ હોય છે. સતત નબળી પડી રહેલી કોંગ્રેસ આ યાત્રા દ્વારા પોતાને એટલી સશક્ત બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે કે વિરોધ પક્ષો તેના નેતૃત્વમાં એકત્ર થવા માટે બંધાયેલા રહે. આવું થશે કે નહીં તે સમય જ કહેશે. પરંતુ એમાં કોઈ શંકા નથી કે જેટલા વધુ નેતાઓ ભાજપ વિરોધી પક્ષોને એક કરવાના પ્રયાસો કરશે અને તે પણ પોતાના હિતમાં અને પોતાના હિત મુજબ તેમની વચ્ચે એકતાની શક્યતાઓ એટલી જ નબળી પડી જશે.
‘જડા જોગી મઠ ઉજાડ’ કહેવત કદાચ સમાન પરિસ્થિતિઓને વ્યક્ત કરવા માટે બનાવવામાં આવી છે. વિપક્ષને એક કરવાના વિવિધ નેતાઓના પ્રયાસો દર્શાવે છે કે તેઓ બધા ભાજપ વિરોધી પક્ષોનું નેતૃત્વ કરવા માંગે છે જે એક થઈ શકે અને આ ઈચ્છા પાછળ વડાપ્રધાન બનવાની આકાંક્ષા છે. દરેક નેતાને આવી આકાંક્ષા રાખવાનો અધિકાર છે. પરંતુ જો વિપક્ષને એક કરવાનો પ્રયાસ કરી રહેલા તમામ નેતાઓ વડાપ્રધાન બનવા માંગતા હોય તો તેમના માટે એક થવું શક્ય નથી.
આ પણ વાંચો : જેકલીન ફર્નાન્ડીઝ બાદ નોરા ફતેહીની પણ થશે પૂછપરછ, દિલ્હી પોલીસનું સમન્સ
