આજનું વિશેષ : કેમ 14 સપ્ટેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે હિન્દી દિવસ ?

આપણે નાનપણથી જે ભાષાને બોલતા અને સમજતા આવ્યા છીએ તેને માતૃભાષા કહે છે. આજકાલ અંગ્રેજીના વધતા ચલણને કારણે આપણે સૌ કોઈ આપણી માતૃભાષા હિન્દીને ભૂલી રહ્યાં છીએ. આવી સ્થિતિમાં સૌ કોઈએ હિન્દીનો ઈતિહાસ અને મહત્વ જણાવવું ખૂબ જ જરૂરી છે.

ભારતમાં દર વર્ષે 14 સપ્ટેમ્બરે હિન્દી દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. માહિતી અનુસાર, હિન્દી વિશ્વની ચોથી સૌથી વધુ બોલાતી ભાષા છે. આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ હિન્દી ભાષાના વિકાસ પર ભાર આપવા અને તેનું મહત્વ સમજાવવાનો છે. મહાત્મા ગાંધી સહિત અનેક મહાન લોકોએ હિન્દી ભાષા વિશે પોતાના દિલની વાત કરી હતી. આજના યુગમાં અંગ્રેજીના વધતા ચલણને કારણે અન્ય ભાષાઓનું ચલણ ઘટી રહ્યું છે. હિન્દીભાષી લોકો પણ હિન્દીનું મહત્વ ભૂલી રહ્યા છે, તેથી હિન્દી દિવસનું મહત્વ વધી ગયું છે.

હિન્દી દિવસ દર વર્ષે 14 સપ્ટેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે. બાળકોને તેમની માતૃભાષાની નજીક રાખવા જરૂરી છે અને આ માટે બાળકોને તેમની માતૃભાષાનું મહત્વ જણાવવામાં આવે તે જરૂરી છે. આપણા બધાના જીવનમાં અંગ્રેજીની વધતી જતી દખલને કારણે બાળકોનું હિન્દી સુધી પહોંચવું વધુ મુશ્કેલ બની ગયું છે. બાળકોને તેઓ તેમની માતૃભાષા દ્વારા શું કરી શકે છે તે જણાવવું મહત્વપૂર્ણ છે. ભાષા બાળકોને સમાજ સાથે જોડવામાં, સંસ્કૃતિને સમજવામાં અને તેમના દેશના ઇતિહાસને જાણવામાં મદદ કરે છે. બાળકો હિન્દી ભાષામાં ગણતરી કરવાનું ભૂલી રહ્યા છે જે કમનસીબી છે. આજે ભલે અંગ્રેજીની નજીક જવું અને હિન્દીથી દૂર જવું એ એક ફેશન બની ગઈ છે, પરંતુ તે યોગ્ય નથી. ચાલો આ હિન્દી દિવસે જાણી તેનો ઈતિહાસ અને તેનું મહત્વ.

હિન્દી દિવસનો ઇતિહાસ
ભારત અનેક વિદ્યાશાખાઓનું મિશ્રણ છે. તેમાં ઘણી ભાષાઓનો સમાવેશ થાય છે. આ તમામ ભાષાઓમાં હિન્દીને દેશની માતૃભાષાનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. આજે તે વિશ્વની સૌથી વધુ બોલાતી ભાષાઓમાંની એક છે. તેના સન્માન માટે, હિન્દી દિવસ અને રાષ્ટ્રીય એકતા દિવસ દર વર્ષે 14 સપ્ટેમ્બરના રોજ ઉજવવામાં આવે છે.
હકીકતમાં, આઝાદી પછી 14 સપ્ટેમ્બર 1949ના રોજ, હિન્દીને દેશની માતૃભાષાનું ગૌરવ મળ્યું. તેની યાદમાં, 1953 માં એક નિર્ણય લેવામાં આવ્યો, જેના પરિણામે દર વર્ષે 14 સપ્ટેમ્બર હિન્દી દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવ્યો.

14 સપ્ટેમ્બરે હિન્દી દિવસ કેમ ઉજવવામાં આવે છે?

14 સપ્ટેમ્બર 1949 ના રોજ ભારતના બંધારણમાં, હિન્દીને દેવનાગરી લિપિ સાથે ભારતના ઔપચારિક પ્રજાસત્તાક તરીકે માન્યતા આપવામાં આવી હતી. 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ, ભારતમાં બંધારણ પસાર થયું અને હિન્દીને સત્તાવાર ભાષા તરીકે સ્થાપિત કરવામાં આવી. ભારતીય બંધારણની કલમ 343માં આનો ઉલ્લેખ છે. આજે પણ કેન્દ્ર સરકાર હેઠળ હિન્દી અને અંગ્રેજી બે જ સત્તાવાર ભાષાઓ છે.

હિન્દીનું મહત્વ
આપણા દેશમાં હિન્દીનું મહત્વ ઘણું વધારે છે. ભારતમાં હિન્દી વાસ્તવમાં એક રીતે એકતાનું પ્રતિક છે. અંગ્રેજોથી આઝાદીની લડાઈ દરમિયાન પણ હિન્દીએ લોકોને એક કરવામાં મોટો ફાળો આપ્યો હતો. આ સમયે સમગ્ર ભારતમાં હિન્દી બોલાતી હતી. મહાત્મા ગાંધીએ પણ હિન્દીના પ્રસાર પર ભાર મૂકવાની વાત કરી હતી. ભારતની આઝાદી પછી ઘણા વિદ્વાનોએ આ ભાષાના વિકાસ માટે કામ કર્યું. માતૃભાષા દેશની ધરોહર છે, જેમ આપણે ત્રિરંગાને સન્માન આપીએ છીએ, તેવી જ રીતે આપણી ભાષાનું પણ સન્માન છે. જ્યાં સુધી આપણે પોતે આ વાત સ્વીકારી ન લઈએ ત્યાં સુધી તેને અન્ય લોકો સુધી પહોંચાડવી મુશ્કેલ છે.