મશરૂમના સેવનથી છૂટી જશે દારૂની લત, અભ્યાસમાં થયો ખુલાસો

દારૂ પીવો અને દારૂનું વ્યસન એ બે જુદી જુદી વસ્તુઓ છે. જો તમે અથવા તમારાથી સંબંધિત લોકો દારૂની લતથી પીડિત છો, તો તે એક ગંભીર સમસ્યા બની શકે છે. જો તમે ક્યારેક ખૂબ ઓછી માત્રામાં પીતા હોવ તો તે તમારા માટે ઝેર સાબિત થતું નથી. પરંતુ સાથે જ જો તમે રોજ એક ગ્લાસ દારૂ ભરી રહ્યા છો તો તમે તમારા શરીરને અંદરથી ખોખલું બનાવી રહ્યા છો. જો તમે અઠવાડિયામાં 12-15થી વધુ બોટલ કે કેનનું સેવન કરો છો તો તમે દારૂની લતથી પરેશાન છો. આવી સ્થિતિમાં દારૂની લતમાંથી છૂટકારો મેળવવાના ઉપાયો પર પણ ઘણા સંશોધનો કરવામાં આવ્યા છે. જેમાંથી એકમાં જાણવા મળ્યું છે કે તેને પ્રાકૃતિક રીતે પણ છોડી શકાય છે.

તાજેતરમાં જ એક અભ્યાસ મુજબ ભારત દારૂ પીવામાં સૌથી આગળ છે. તે ચીન બાદ સ્પિરિટ્સનો બીજો સૌથી મોટો ગ્રાહક છે. ભારતમાં 66.3 કરોડ લિટરથી વધુ આલ્કોહોલનો વપરાશ થાય છે, જે 2017ની સરખામણીએ 11 ટકા વધારે છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશનના અંદાજ મુજબ, વિશ્વભરમાં સામાન્ય રીતે 16 ટકા ભારતીયોની સામે 11 ટકા ભારતીયો ગ્રાહકો છે.

દારૂની લત શા માટે છે ખતરનાક? : વધુ પડતા આલ્કોહોલના સેવનથી યકૃતને નુકસાન થવાનું જોખમ વધે છે. આ સાથે જઠરાંત્રિય (જીઆઇ) માર્ગમાંથી રક્તસ્ત્રાવ, મગજના કોષોને નુકસાન, જીઆઈ માર્ગમાં કેન્સર, પાગલપન, ડિપ્રેશન, હાયપરટેન્શન, સ્વાદુપિંડમાં બળતરા, ચેતાતંત્રને નુકસાન, વર્નીક-કોરસાકોફ સિન્ડ્રોમ સહિત માનસિક સ્થિતિમાં ફેરફાર થવાનું જોખમ રહેલું છે. આ ઉપરાંત પારિવારિક, આર્થિક અને સામાજિક જીવન પર અસર થવાની શક્યતા છે. આવી સ્થિતિમાં સમયસર દારૂની લતમાંથી છૂટકારો મેળવવો મહત્વપૂર્ણ છે.

શા માટે વ્યક્તિ ધકેલાય છે દારૂની વમળોમાં? : આલ્કોહોલનું વ્યસન એ એક રોગ છે, જેના કારણોની સંપૂર્ણ જાણકારી હજુ સુધી મળી શકી નથી. આલ્કોહોલ યુઝ ડિસઓર્ડર ત્યારે વિકસિત થાય છે, જ્યારે તમે એટલું પીઓ છો કે મગજમાં રાસાયણિક ફેરફારો થાય છે. આ ફેરફારો જ્યારે તમે આલ્કોહોલ પીવો છો, ત્યારે તમને મળતી સુખદ લાગણીઓમાં વધારો કરે છે. આનાથી તમને વારંવાર પીવાની ઇચ્છા થાય છે, પછી ભલે તે નુકસાન પહોંચાડે. આલ્કોહોલ સેવન ડિસઓર્ડર સામાન્ય રીતે સમય જતાં ધીમે ધીમે વિકસિત થાય છે. તેને આનુવંશિક પણ માનવામાં આવે છે.

મશરૂમ છોડાવી શકે દારૂની લત : એક નવા સંશોધન અનુસાર જાણવા મળ્યું છે કે, મેજીક મશરૂમ્સ જેને સાઇકેડેલિક મશરૂમ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ખાવાથી આલ્કોહોલની લત પર અંકુશ આવી શકે છે. મશરૂમમાં સાઇલોસિબિન નામનું તત્વ હોય છે, જે માનસિક વિકારને દૂર કરવામાં મદદરૂપ છે. આવા અભ્યાસમાં 93 દારૂના વ્યસની દર્દીઓને એક કેપ્સ્યુલ આપવામાં આવી હતી. જેમાં સાઇલોસિબિન અથવા ડમી ડ્રગ હોય છે. અને થોડા મહિના પછી એવું જોવા મળ્યું હતું કે સાઇલોસિબીન લેનારા અડધા જૂથના 24% લોકોએ દારૂનું સેવન સંપૂર્ણ બંધ કરી દીધું હતું.

રીસર્ચમાં સામે આવી આ વાત : અધ્યયન અનુસાર, એવું જાણવા મળ્યું છે કે સાઇકેડેલિક મશરૂમ્સના એક કમ્પાઉન્ડથી ભારે દારૂ પીનારાઓને દારૂ માટે સાઇલોસિબિનના સૌથી સખત પરીક્ષણમાં સંપૂર્ણપણે છોડી દેવામાં મદદ મળી હતી. તે જાણવા માટે વધુ શોધની જરૂર છે કે શું અસર રહે છે અને શું મોટા અભ્યાસમાં કામ કરે છે. ઘણા લોકો જેમણે સાઇલોસાઇબિનની જગ્યાએ એક નકલી દવા લીધી, તેઓ પણ ઓછું પીવામાં સફળ રહ્યા.

મશરૂમની ઘણી પ્રજાતિઓમાં જોવા મળતું સાઇલોસાયબિન, કેટલાક કલાકો સુધી આબેહૂબ ભ્રમણાનું કારણ બની શકે છે. વૈજ્ઞાનિકો એ બાબતની તપાસ કરી રહ્યા છે કે શું તેનાથી ડિપ્રેશન ઓછું થઈ શકે છે કે પછી લાંબા ગાળાના ધૂમ્રપાન કરનારાઓને છોડવામાં મદદ મળી શકે છે.