વિશ્વની જાણીતી કંપની ટાટા જૂથના એક સમયના ચેરમેન રહી ચૂકેલા સાયરસ મિસ્ત્રીનું આજે રવિવારે એક માર્ગ અકસ્માતમાં દુઃખદ અવસાન થયું છે. તેઓ અમદાવાદથી કાર મારફત મુંબઈ આવી રહ્યા હતા ત્યારે તેઓની કારનું એક્સિડન્ટ થયું હતું જેમાં મિસ્ત્રીએ જીવ ગુમાવ્યો હતો. મૃતક સાયરસ મિસ્ત્રી ટાટાના પૂર્વ ચેરમેન તો હતા જ પરંતુ તેઓની પોતાની પણ એક આગવી ઓળખ હતી. તેમના પિતા પલોનજી દેશના વિખ્યાત ઉદ્યોગપતિ હતા પરંતુ તેઓ ક્યારેય ચર્ચાના એરણે આવ્યા ન હોય દુનિયા તેને ખુબ જ ઓછી જાણતી હતી. સાયરસ મિસ્ત્રી પાસે પોતાની પણ હજારો કરોડની સંપતિ હતી જેઓ તેને છોડીને જતાં રહ્યાં છે.
મિસ્ત્રી પરિવારનો ઈતિહાસ, આટલા દેશોમાં છે બિઝનેસ
સાયરસ મિસ્ત્રીના પિતા પલોનજી મિસ્ત્રીને વિશ્વના સૌથી અનામી અબજોપતિ કહેવામાં આવતા હતા. તે જાહેર સ્થળોએ ભાગ્યે જ જોવા મળતો હતો. પલોનજી મિસ્ત્રીનો જન્મ 1929માં પારસી પરિવારમાં થયો હતો. અહીંથી તેઓ ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે ઈમ્પીરીયલ કોલેજ, લંડન ગયા. જો કે તે પહેલા તેણે મુંબઈની કેથેડ્રલ એન્ડ જોન કેનન સ્કૂલમાં અભ્યાસ કર્યો હતો. તેણે 18 વર્ષની ઉંમરે પારિવારિક વ્યવસાયમાં તેની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી. તેમણે 1865માં સ્થપાયેલી તેમના પિતાની કંપની માટે ઘણા દેશોમાં સેવા આપી હતી. 1970 ના દાયકામાં, તેણે મધ્ય પૂર્વના દેશો, અબુ ધાબી, દુબઈ અને કતાર સુધી પોતાનો વ્યવસાય વિસ્તાર્યો. તેમની કંપનીએ ઓમાનના સુલતાનનો મહેલ સહિત અનેક વીઆઈપી ઈમારતો બનાવી છે. પલોનજીએ 2003માં પેટ્સી પેરીન દુબાશો સાથે લગ્ન કર્યા હતા. પેટ્સી આઇરિશ હતી. લગ્ન પછી પલોનજીને આઇરિશ નાગરિકતા પણ મળી. પરંતુ મોટાભાગે તે મુંબઈમાં રહેતો હતો. તેમની કંપનીએ રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની ઇમારત અને તાજમહેલ પેલેસ હોટેલ જેવી અન્ય ઇમારતો બનાવી છે. પલોનજી મિસ્ત્રીને બે પુત્રો હતા. શાપૂર અને સાયરસ મિસ્ત્રી. આ ઉપરાંત તેમને બે દીકરીઓ છે. લૈલા અને અલ્લુ. સાયરસનો જન્મ 4 જુલાઈ 1968ના રોજ મુંબઈમાં થયો હતો. સાયરસ લંડન બિઝનેસ સ્કૂલ અને ઈમ્પીરીયલ કોલેજમાં અભ્યાસ કર્યો હતો. સાયરસ મિસ્ત્રી પાસે આઇરિશ નાગરિકતા પણ હતી.
ટાટા પરિવાર સાથે આ રીતે સંબંધ, કંપનીમાં પણ ભાગીદાર
સાયરસ મિસ્ત્રીની બહેન એટલે કે અલ્લુના લગ્ન નોએલ ટાટા સાથે થયા છે. નોએલ રતન ટાટાના સાવકા ભાઈ છે. આ રીતે મિસ્ત્રી પરિવારનો સંબંધ ટાટા પરિવાર સાથે જોડાયો હતો. આ ઉપરાંત સાયરસના દાદા શાપૂરજી મિસ્ત્રી પણ દેશના મોટા ઉદ્યોગપતિ હતા. તેમણે બાંધકામ ક્ષેત્રે કામ શરૂ કર્યું. મુંબઈમાં રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને હોટેલ તાલનું બિલ્ડીંગ પણ મિસ્ત્રીની કંપની દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે. 1991માં અભ્યાસ પૂરો કર્યા બાદ સાયરસ પણ પિતા-દાદાના વ્યવસાયમાં ઝંપલાવ્યું. તેઓ શાપૂરજી પલોનજી એન્ડ કંપનીના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર હતા. મિસ્ત્રીની કંપનીએ ટાટા જૂથમાં લગભગ 18.5 ટકા હિસ્સો ખરીદ્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં 2006માં સાયરસ ટાટા એન્ડ સન્સ ગ્રુપમાં બોર્ડ મેમ્બર તરીકે જોડાયા હતા. તે દરમિયાન તેમના પિતા એટલે કે પલોનજી મિસ્ત્રીએ નિવૃત્તિ લીધી. આ પહેલા તેઓ 1990 થી 2009 સુધી ટાટા એલેક્સીના ડાયરેક્ટર પણ હતા. તે જ સમયે, તેઓ 2006 સુધી ટાટા પાવર કોર્પોરેશનના ડિરેક્ટર પણ હતા.