Dengue Fever: કેવી રીતે આવે છે ડેન્ગ્યુંનો તાવ, જાણો લક્ષણો અને સારવાર
ડેન્ગ્યુ એ એડીસ મચ્છરના કરડવાથી થતો રોગ છે. ડેન્ગ્યુથી તાવ, માથાનો દુખાવો, સ્નાયુ અને સાંધાનો દુખાવો થાય છે. ડેન્ગ્યુમાં શરીરના પ્લેટલેટ્સ ઝડપથી ઘટવા લાગે છે. આમાં દર્દીને તાત્કાલિક હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવાની જરૂર પડે છે. અન્યથા સમયસર સારવાર ન મળવાથી દર્દીનો જીવ પણ જઈ શકે છે.
ડેન્ગ્યુના લક્ષણો ઓળખવા જરૂરી
સેન્ટર્સ ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન મુજબ ડેન્ગ્યુ ચેપ એ વિશ્વના 100થી વધુ દેશોમાં થતી સામાન્ય સમસ્યા છે અને અંદાજે ત્રણ અબજ લોકો ડેન્ગ્યુથી પ્રભાવિત વિસ્તારોમાં રહે છે. તેમાં ભારત અને દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના અન્ય ભાગો, ચીન, આફ્રિકા, તાઈવાન અને મેક્સિકોનો સમાવેશ થાય છે. નેશનલ વેક્ટર બોર્ન ડિસીઝ કંટ્રોલ પ્રોગ્રામ (NVBDCP)ના ડેટા અનુસાર એકલા ભારતમાં વર્ષ 2019માં 67,000થી વધુ ડેન્ગ્યુના કેસ નોંધાયા હતા.
ડેન્ગ્યુ તાવના લક્ષણો
ડેન્ગ્યુના લક્ષણો ચેપના લગભગ 4 કે 6 દિવસ પછી દેખાય છે.
- તાવ
- માથાનો દુખાવો
- આંખમાં દુખાવો
- સ્નાયુ અને સાંધાનો દુખાવો
- થાક
- ઉબકા
- ઉલટી
- ત્વચા પર લાલ નિશાન
જો કે ગંભીર કિસ્સાઓમાં DHF (ડેન્ગ્યુ હેમોરહેજિક ફીવર) થવાનું જોખમ વધી જાય છે. આ સ્થિતિમાં, રક્તવાહિનીઓને નુકસાન થાય છે અને પ્લેટલેટ્સ ઘટવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં નીચેના લક્ષણો દેખાઈ શકે છે.
1.પેટનો દુખાવો
- વારંવાર ઉલટી થવી
- પેઢા અથવા નાકમાંથી રક્તસ્ત્રાવ
- શૌચાલય અથવા ઉલ્ટીમાં લોહી આવવું
- શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
- થાક લાગવો
- ચીડિયાપણું અથવા બેચેની
ડેન્ગ્યુ તાવ માટે સારવાર
ડેન્ગ્યુ માટે કોઈ ચોક્કસ દવા કે ચોક્કસ સારવાર ઉપલબ્ધ નથી. કેટલાક ઘરેલું ઉપચાર આમાં ખૂબ અસરકારક સાબિત થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં વધુને વધુ પાણી પીવું જોઈએ. અત્યંત ગંભીર કિસ્સાઓમાં, દર્દીને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ સપ્લિમેન્ટ્સ આપવું જોઈએ. કેટલાક કિસ્સાઓમાં તેની સારવાર બ્લડ પ્રેશરની દેખરેખ અને રક્ત તબદિલી દ્વારા પણ કરવામાં આવે છે. તમારા પોતાના પર એસ્પિરિન અથવા ઇબુપ્રોફેન જેવી દવાઓ લેવાનું ભૂલશો નહીં.
ડેન્ગ્યુ તાવ અટકાવવાના ઉપાયો
શક્ય હોય ત્યાં સુધી મચ્છરદાનીનો ઉપયોગ કરો. સાંજ પડતા પહેલા તમારા ઘરના દરવાજા અને બારી બંધ કરી દો. શરીરને સંપૂર્ણપણે ઢાંકી દે તેવા કપડાં પહેરો. ખાતરી કરો કે પાણી આસપાસ એકઠું ન થાય. કુલરનું પાણી બદલતા રહો. પાણી ઢાંકીને રાખો. બહારના પક્ષીઓ અથવા પાલતુ પ્રાણીઓનું પાણી નિયમિતપણે બદલો.