કોલંબો: શ્રીલંકાના મુખ્ય વિરોધ પક્ષ SJBએ મંગળવારે SLPP ગઠબંધન સરકાર અને રાષ્ટ્રપતિ ગોટાબાયા રાજપક્ષે વિરુદ્ધ સંસદના સ્પીકરને અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો. બીજી તરફ, સરકારે નવા બંધારણના પ્રસ્તાવ પર વિચારણા કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે કેબિનેટની પેટા સમિતિની રચના કરવાની જાહેરાત કરી હતી. સામગી જન બલવેગયા (SJB)ના જનરલ સેક્રેટરી રંજીથ મદુમા બંદરાએ જણાવ્યું હતું કે, ‘અમે (સંસદ) સ્પીકરને તેમના નિવાસસ્થાને મળ્યા હતા અને તેમની સામે બે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત રજૂ કરી હતી. એક બંધારણની કલમ 42 હેઠળ રાષ્ટ્રપતિ વિરુદ્ધ અને બીજી સરકાર વિરુદ્ધ.’
પ્રસ્તાવ પર તાત્કાલિક વિચાર કરવાની રજૂઆત
બંધારણના અનુચ્છેદ 42 હેઠળ, રાષ્ટ્રપતિ તેમની ફરજો નિભાવવા અને નિભાવવા માટે સંસદને જવાબદાર છે. મદુમા બંદરાએ કહ્યું કે, ‘પાર્ટી ઈચ્છે છે કે આ પ્રસ્તાવ પર તાત્કાલિક વિચાર કરવામાં આવે. આ મહિને સંસદની આઠ બેઠકોમાંથી પ્રથમ બેઠક આવતીકાલે યોજાવાની છે.’ SJBએ કહ્યું કે, ‘તેઓ સંસદના ડેપ્યુટી સ્પીકર પદ માટે ઉમેદવાર ઉભા કરશે. રણજીત સિયામ્બલાપીટીયાના રાજીનામાને કારણે આ પદ ખાલી છે.’
રાજપક્ષે સરકાર રાજીનામું આપશે?
તે જ સમયે મુખ્ય તમિલ પક્ષ અને ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન રાનિલ વિક્રમસિંઘેની યુનાઇટેડ નેશનલ પાર્ટી (UNP) સંયુક્ત રીતે રાષ્ટ્રપતિ રાજપક્ષે વિરુદ્ધ અવિશ્વાસની દરખાસ્ત રજૂ કરશે. જેનો અર્થ છે કે ગૃહને હવે રાષ્ટ્રપતિ રાજપક્ષેમાં વિશ્વાસ નથી. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે, જો SJBના અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર સરકારનો પરાજય થશે તો વડાપ્રધાન મહિન્દા રાજપક્ષે અને કેબિનેટે રાજીનામું આપવું પડશે. તે જ સમયે TNA/UNPના પ્રસ્તાવ પર રાષ્ટ્રપતિ કાયદેસર રીતે રાજીનામું આપવા માટે બંધાયેલા નથી.
શ્રીલંકામાં રાષ્ટ્રપતિને હટાવવાના બે જ રસ્તા
બંધારણના અનુચ્છેદ 38 હેઠળ રાષ્ટ્રપતિને માત્ર બે કેસમાં પદ પરથી દૂર કરી શકાય છે. પ્રથમ તે પોતે રાજીનામું આપે છે અને બીજું મહાભિયોગની લાંબી પ્રક્રિયાને અનુસરીને. નોંધપાત્ર રીતે, મહિન્દા રાજપક્ષેએ સર્વપક્ષીય સરકારની રચનાનો માર્ગ સાફ કરવા માટે રાજીનામું આપવાનો ઇનકાર કર્યા પછી સમગ્ર સપ્તાહના અંતે વિવિધ રાજકીય બેઠકો થઈ. શક્તિશાળી બૌદ્ધ ધર્મગુરુએ વચગાળાની સરકારની રચનાનો માર્ગ સાફ કરીને રાજપક્ષેના રાજીનામાની પણ માંગ કરી છે. તે જ સમયે ગઠબંધન સરકારે મંગળવારે નવા બંધારણના પ્રસ્તાવ પર વિચારણા કરવા માટે કેબિનેટની પેટા સમિતિની રચના કરવાની જાહેરાત કરી હતી.