ઈન્ડિયન ડિફેન્સ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન (DRDO) એ ભારતીય નૌકાદળના યુદ્ધ જહાજમાંથી એક મિસાઈલનું પરીક્ષણ કર્યું છે, જે તેની ઝડપ, ચોકસાઈ અને ફાયરપાવર માટે જાણીતી છે. આ સ્વદેશી બનાવટની મિસાઈલ છે. તેની ઝડપ એટલી વધારે છે કે તે દુશ્મનના રડારને પકડી શકતી નથી. આ પરીક્ષણ ઓડિશાના ચાંદીપુર ખાતે સંકલિત ટેસ્ટ રેન્જ નજીક સમુદ્રમાં કરવામાં આવ્યું હતું. આ મિસાઈલનું નામ વર્ટિકલ લોન્ચ-શોર્ટ રેન્જ સરફેસ ટુ એર મિસાઈલ (VL-SRSAM) છે. આ મિસાઈલમાં સ્વદેશી રેડિયો ફ્રીક્વન્સી સીકર છે જે તેની ચોકસાઈને વધારે છે. તેણે લક્ષ્યને અધવચ્ચે જ નષ્ટ કરી દીધું. નીચા ઉડતા લક્ષ્યનો અર્થ એ છે કે નજીક આવતું એરક્રાફ્ટ, ડ્રોન, મિસાઇલ અથવા હેલિકોપ્ટર, રડારને ડોજિંગ કરે છે. એટલે કે દુશ્મન હવે આ રીતે ભારતને ચકમો નહીં આપી શકે. ભારતીય મિસાઈલ દુશ્મનોને ખતમ કરી દેશે.
Defence Research & Development Organisation (DRDO) and Indian Navy today successfully flight tested Vertical Launch Short Range Surface-to-Air Missile (VL-SRSAM) from the Integrated Test Range (ITR), Chandipur off the coast of Odisha pic.twitter.com/NgNBuUaDdz
— ANI (@ANI) August 23, 2022
DRDOએ એ વાતનો ખુલાસો કર્યો નથી કે આ મિસાઇલ કયા યુદ્ધ જહાજથી છોડવામાં આવી હતી. પરંતુ ભારતનું આ રહસ્યમય હથિયાર ઘણું ઘાતક છે. આ મિસાઈલ બનાવવામાં ડિફેન્સ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ લેબોરેટરી પુણે, રિસર્ચ સેન્ટર ઈમરત હૈદરાબાદ અને રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ પુણે સામેલ છે. આ મિસાઈલનું પરીક્ષણ એટલા માટે કરવામાં આવી રહ્યું છે કે જેથી બરાક-1 મિસાઈલને ભારતીય યુદ્ધ જહાજો પરથી હટાવી શકાય. બરાક-1 મિસાઇલને ઇઝરાયેલ એરોસ્પેસ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ અને રાફેલ એડવાન્સ્ડ ડિફેન્સ સિસ્ટમ્સ દ્વારા સંયુક્ત રીતે વિકસાવવામાં આવી છે. આ મિસાઈલનું વજન 98 કિલો છે.
VL-SRSAM મિસાઈલ 25 થી 30 કિમીની રેન્જ ધરાવે છે. તે મહત્તમ 12 કિમીની ઊંચાઈ સુધી જઈ શકે છે. તેની ઝડપ બરાક-1 કરતા બમણી છે. તે મેક 4.5 એટલે કે 5556.6 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે ઉડે છે. તેને કોઈપણ યુદ્ધ જહાજથી ફાયર કરી શકાય છે. જો કે ભારતીય નૌકાદળે આ મિસાઈલનું પરીક્ષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે કે નહીં તેની પુષ્ટિ કરી નથી. પરંતુ આ મિસાઈલની તૈનાતી આ વર્ષે થવાની સંભાવના છે. આ મિસાઈલની વિશેષતા એ છે કે તે 360 ડિગ્રીમાં ક્યાંક ફરે છે અને તેના દુશ્મનને ખતમ કર્યા પછી જ તેને ધ્યાનમાં લે છે.
ભારતીય નૌસેનાએ હાલમાં VL-SRSAM મિસાઈલને કોઈ નામ આપ્યું નથી. તેને બરાક-1ની જગ્યાએ યુદ્ધ જહાજોમાં સ્થાપિત કરવાનું આયોજન છે. આ મિસાઈલનું વજન 154 કિલો છે. તે DRDO અને ભારત ડાયનેમિક્સ લિમિટેડ (BDL) દ્વારા સંયુક્ત રીતે બનાવવામાં આવ્યું છે. આ મિસાઈલ લગભગ 12.6 ફૂટ લાંબી છે. તેનો વ્યાસ 7.0 ઇંચ છે. તે ઉચ્ચ વિસ્ફોટક પ્રી-ફ્રેગમેન્ટેડ વોરહેડથી સજ્જ છે. તે દુશ્મનના જહાજો અથવા ઓછી ઊંચાઈએ ઉડતી મિસાઈલને તોડી શકે છે.
બરાક-1 સરફેસ ટુ એર મિસાઈલ 6.9 ફૂટ લાંબી છે. તેનો વ્યાસ 6.7 ઇંચ છે. તેની વિશેષતા એ છે કે તેના નાકમાં એટલે કે સૌથી ઉપરના ભાગમાં 22 કિલોના વોરહેડ મૂકી શકાય છે. એટલે કે વિસ્ફોટકો. સામાન્ય રીતે તેમાં બ્લાસ્ટ ફ્રેગમેન્ટેશન વોરહેડ ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવે છે. જે ધડાકા સાથે લક્ષ્યને વિભાજીત કરવા અને વીંધવા માટે બનાવવામાં આવે છે. બરાક-1ને બે બાજુઓ પર પાંખો છે. પ્રથમ પાંખ મિસાઇલની મધ્યમાં છે અને બીજી નાની પાંખ તળિયે છે. તે મહત્તમ 5.5 કિમીની ઊંચાઈ સુધી જઈ શકે છે. આ ઘાતક મિસાઈલના હુમલાની રેન્જ 500 મીટરથી 12 કિલોમીટર સુધીની છે. તે મેક 2.1 ની ઝડપે દુશ્મન બાજુ પર હુમલો કરે છે. એટલે કે 2593.08 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે. આને કોઈપણ યુદ્ધ જહાજથી ફાયર કરી શકાય છે.