2030 સુધીમાં ક્લિન ઊર્જાના ટાર્ગેટને પહોંચી વળવા ભારતે રિન્યુએબલ ઊર્જાની ક્ષમતા વધારવી પડશે

અમદાવાદ, 27 ફેબ્રુઆરી, 2025: ભારતે 2024માં ભારે વધારો કર્યો હોવા છતાં 2030 સુધીમાં પોતાના ક્લિન ઊર્જાના ટાર્ગેટને પૂર્ણ કરવો હશે તો આગામી પાંચ વર્ષમાં તેના વાર્ષિક સોલાર અને વિન્ડ ક્ષમતાને બમણી કરવી પડશે અને ગ્લોબલ ઊર્જા મોનીટર (GEM)એ ગઇકાલે જારી કરેલા એક અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું.

ભારતે 2024માં સોલાર અને વિન્ડ ક્ષમતામાં 28 ગીગાવોટ્સનો ઉમેરો કર્યો હતો તેની સાથે સોલાર પાવર ઉમેરણ કુલ ઉમેરામાં 70 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે એમ રિન્યુએબલ ઊર્જા મંત્રાલયના આંકડાઓ જણાવે છે. ભારતે 2030 સુધીમાં ઓછામાં ઓછી 500 GW બિન-અશ્મિભૂત ઊર્જા ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરવાનો લક્ષ્યાંક નક્કી કર્યો છે, ત્યારે તેની વર્તમાન 165 GW છે. જોકે, ભારત હજુ પણ 2022 સુધીમાં 175 GW ઉમેરવાના તેના અગાઉના લક્ષ્યાંકથી ઓછું રહ્યું છે.

“અશ્મિભૂત ઊર્જા ઉત્પાદનમાં વધારાને રિવર્સ કરવા અને ભારતના મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યોને પૂર્ણ કરવા માટે રિન્યુએબલ ઊર્જા વપરાશની ગતિમાં નાટ્યાત્મક વધારો થવાની જરૂર છે,” એમ યુએસ સ્થિત સંશોધન જૂથ  GEM જે વૈશ્વિક ઊર્જા પ્રોજેક્ટ્સ પર નજર રાખે છે, તેણે જણાવ્યું હતું.

રિન્યુએબલ પ્રોજેક્ટ્સની મજબૂત પાઇપલાઇન હોવા છતાં, 2024માં વીજ ઉત્પાદનમાં કુલ વધારામાં અશ્મિભૂત ઇંધણનો હિસ્સો બે તૃતીયાંશ કરતાં વધુ હતો એમ અહેવાલ જણાવે છે. “કુલ ઉત્પાદનના વર્તમાન પાંચમા ભાગનો વિસ્તાર કરવા અને કોલસાના વર્ચસ્વને દૂર કરવા માટે રિન્યુએબલ સ્ત્રોતોના ઉપયોગમાં નોંધપાત્ર વધારો જરૂરી છે,” એમ કહેતા GEMએ ઉમેર્યુ હતું કે રિન્યુએબલ સ્ત્રોતો અશ્મિભૂત સ્ત્રોતો કરતાં ઓછી સરળતાથી વીજળી ઉત્પન્ન કરે છે.

ભારત 2031-32 સુધીમાં તેની કોલસા આધારિત ક્ષમતા 80 GW વધારવાની પણ યોજના ધરાવે છે, વધતી જતી સ્થાનિક વીજળીની માંગને પહોંચી વળવા માટે વિશ્વસનીય બેઝ લોડ પાવર સુનિશ્ચિત કરી શકાય તે માટે જે વર્તમાન 220 GWથી કુલ ક્ષમતામાં વધારો કરશે.

GEMના અનુસાર, રિન્યુએબલ ઊર્જાના વિસ્તરણ માટે અપૂરતી વીજળી ટ્રાન્સમિશન માળખા, મર્યાદિત ઊર્જા સંગ્રહ ક્ષમતા અને ઉચ્ચ નાણાકીય ખર્ચ સહિત અનેક પડકારોનો સામનો કરવો પડશે.

આ પણ વાંચોઃ 56 વર્ષના વૃદ્ધે 4000 KM સુધી આ રીતે છૂપાવ્યું સોનું, દિલ્હી એરપોર્ટ પરથી આ રીતે પકડાયો