મહાકુંભમાં મધ્યરાત્રિએ હજારો સાધુઓએ નાગા સન્યાસી તરીકે લીધી દીક્ષા, જાણો કેવી રીતે? કુંભનું સૌથી મોટું રહસ્ય જુઓ
HD ન્યૂઝ ડેસ્ક, 20 જાન્યુઆરી : મંત્ર, શસ્ત્ર, શાસ્ત્ર, ત્યાગ અને વૈરાગ્ય એ નાગા સાધુઓ દ્વારા અનુસરવામાં આવતી જીવનશૈલીના મૂળભૂત તત્વો છે. તેઓ શૈવ છે જે શિવની ભક્તિ અને ત્યાગની શક્તિમાં લીન છે. દુનિયાને નશ્વર માનનારા આ તપસ્વીઓનું મુશ્કેલ જીવન પ્રકૃતિ સાથે એકરૂપ છે, પરંતુ તેમની દીક્ષા લેવાની પદ્ધતિ પણ અદ્ભુત છે. નાગા સાધુઓ સાથે જોડાયેલા રહસ્યો રોમાંચક છે.
પ્રયાગરાજમાં ચાલી રહેલા મહાકુંભમાં, હજારો દૃઢનિશ્ચયી અવધૂત નાગા સાધુઓ તરીકે તેમના જીવનમાં પરિવર્તન લાવવાની પ્રક્રિયામાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. રવિવારે વહેલી સવારે નાગા સાધુઓના સૌથી જૂના અને સૌથી મોટા અખાડા શ્રી પંચ દશનમ જુના અખાડામાં હજારો સાધુઓએ દીક્ષા લીધી. તેમને અખાડાના આચાર્ય સ્વામી અવધેશાનંદ ગિરિ દ્વારા દીક્ષા આપવામાં આવી હતી.
નાગા સાધુ બનવાનો અર્થ એ છે કે તમે તમારા સાંસારિક જીવનનો અંત લાવો જે સંસારના બંધનોમાં બંધાયેલું છે. આ ત્યાગનું શિખર છે જેમાં પ્રવેશ કરનારાઓ પોતાની સાત પેઢીઓ સાથે પોતાને માટે પિંડદાન આપે છે. આ દુનિયાનો સંપૂર્ણ ત્યાગ કરવાના સંકલ્પનું પ્રતીક છે. સામાન્ય રીતે, જ્યારે કોઈનું મૃત્યુ થાય છે, ત્યારે તેના વંશજો પિંડદાન કરે છે.
સન્યાસી બનવું એટલે અગ્નિ, હવા, પાણી અને પ્રકાશ બનવું.
શ્રીપંચદશનમ જુના અખાડાના આચાર્ય પીઠે X પરની એક પોસ્ટમાં લખ્યું, “સંન્યાસ એટલે ઈચ્છાઓનો યોગ્ય ત્યાગ. તેથી, સન્યાસી બનવું એટલે અગ્નિ, હવા, પાણી અને પ્રકાશ બનવું. સંતના જીવનની દરેક ક્ષણ દાન માટે સમર્પિત હોય છે. ભારતની વૈદિક સનાતની સંસ્કૃતિ અને તેના સાંસ્કૃતિક વારસાની દિવ્ય અભિવ્યક્તિ “મહાકુંભ પ્રયાગરાજ – 2025 હેઠળ, જુનાપીઠાધીશ્વર આચાર્ય મહામંડલેશ્વર અનંત શ્રી વિભૂષિત પૂજ્યપદ શ્રી સ્વામી અવધેશાનંદ ગિરી જી મહારાજે સનાતન હિન્દુ ધર્મ સંસ્કૃતિના પ્રચાર અને પ્રસાર માટે મધ્યરાત્રિએ શ્રી પંચદશનમ જુના અખાડાનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. મોટી સંખ્યામાં નાગા-સન્યાસીઓને “સન્યાસ દીક્ષા” આપવામાં આવી.
નાગ સન્યાસીઓને એવા માનવામાં આવે છે જેઓ કઠોર તપસ્યા કરે છે અને તપસ્વી હોય છે. તેઓ દુન્યવી ઇચ્છાઓથી દૂર રહે છે અને ફક્ત આત્માના આધ્યાત્મિક અભ્યાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. નાગા દીક્ષા લેનાર વ્યક્તિને સાંસારિક જીવનથી સંપૂર્ણપણે અલગ થઈને સંન્યાસ લેવાની પ્રક્રિયામાંથી પસાર થવું પડે છે. તેઓ પોતાનું નામ, ઓળખ, પરિવાર અને બધા સંબંધો છોડીને નવું જીવન શરૂ કરે છે. નાગા સાધુઓ ત્રિશૂળ સહિત અન્ય ધાર્મિક પ્રતીકો પહેરે છે. નાગા સાધુ બનવાની પ્રક્રિયામાં, દીક્ષા ગુરુની હાજરી અને તેમના આશીર્વાદ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ગુરુના માર્ગદર્શન હેઠળ જ સાધુ પોતાના આધ્યાત્મિક અભ્યાસની દિશામાં પ્રગતિ કરે છે.
સમાજના કલ્યાણ માટે કઠોર ત્યાગનું જીવન
નાગા સાધુઓની વિશેષતા એ છે કે તેઓ પોતે સમાજ સાથેના સંબંધો તોડી નાખે છે પરંતુ તેમની તપસ્યા અને ધ્યાનનો ઉદ્દેશ હંમેશા સમાજનું કલ્યાણ હોય છે. સાધુના જીવનની દરેક ક્ષણ દાન માટે સમર્પિત હોય છે. નાગા દીક્ષા એક મુશ્કેલ અને તીવ્ર સાધના પ્રક્રિયા છે. આ 48 કલાકમાં પૂર્ણ થાય છે. આમાં, અવધૂતોનો મુંડન અને પવિત્ર દોરાનો સમારોહ ગંગાના કિનારે થાય છે. ત્યાં, પિંડદાન સહિત અન્ય વિધિઓ તેમના દ્વારા કરવામાં આવે છે.
જુના અખાડાના આચાર્ય સ્વામી અવધેશાનંદ ગિરિ મહારાજે રવિવારે મધ્યરાત્રિએ નાગા તપસ્વીઓને દીક્ષા આપી. શનિવારે શરૂઆતમાં, નાગા સાધુ બનવા જઈ રહેલા ભક્તોએ સંગમ ઘાટ પર પોતાના અને તેમની સાત પેઢીઓ માટે પિંડ દાન કર્યું હતું.
भारत की वैदिक सनातनी संस्कृति और उसकी सांस्कृतिक विरासत की दिव्य अभिव्यक्ति "महाकुम्भ प्रयागराज – 2025 के अन्तर्गत जूनापीठाधीश्वर आचार्यमहामण्डलेश्वर अनन्तश्री विभूषित पूज्यपाद श्री स्वामी अवधेशानन्द गिरि जी महाराज द्वारा सनातन हिन्दू धर्म संस्कृति के प्रचार-प्रसार एवं संवर्धन… pic.twitter.com/qePrkkjyMq
— HariharAshram (@HariharAshram) January 19, 2025
સાત પેઢીઓ સાથે પોતાના માટે પિંડદાન કરવું
નાગા સાધુ બનતા પહેલા અવધૂત બનવું પડે છે. આ અંતર્ગત, ભક્તોએ પ્રયાગરાજના સંગમ ખાતે પિંડ દાન કર્યું. તેણે 17 પિંડ બનાવ્યા. આમાંથી ૧૬ તેમની પાછલી સાત પેઢીના હતા અને એક તેમની પોતાની હતી. રવિવારે વહેલી સવારે આચાર્ય અવધેશાનંદ ગિરિ મહારાજે તેમને મંત્ર આપ્યો. નાગા દીક્ષા માટેની વિધિઓ 24 કલાક પહેલા ધર્મ ધ્વજ હેઠળ તપસ્યા સાથે શરૂ થઈ ગઈ હતી. આ પ્રક્રિયામાં, સાધક 24 કલાક સુધી ખોરાક કે પાણી લીધા વિના તપસ્યા કરવી પડે છે. આ પછી તેમને ગંગા કિનારે લઈ જવામાં આવ્યા. તેમણે ગંગામાં 108 વખત ડૂબકી લગાવી. આ પછી વિજય હવન થયો. આગામી તબક્કામાં, 29 જાન્યુઆરીના રોજ, મૌની અમાવસ્યાના દિવસે વહેલી સવારે, તેમને અવધૂત નાગા સાધુ તરીકે દીક્ષા આપવામાં આવશે.
ત્યાગની અનંત લાગણીનું પરીક્ષણ
નાગા સાધુ બનનારાઓની ઉંમર 17 થી 19 વર્ષ છે. નાગા સાધુઓના ત્રણ વર્ગ છે – મહાપુરુષ, અવધૂત અને દિગંબર. આ શ્રેણીઓ પહેલાં, નાગા સાધુ બનવા ઇચ્છતા વ્યક્તિની કસોટી લેવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે, જે લોકો નાગા સાધુ બનવાની ઇચ્છા વ્યક્ત કરે છે તેમને અખાડામાંથી પાછા મોકલી દેવામાં આવે છે. જો તેની તીવ્ર ઇચ્છા હોય અને સમજાવવા અને ઠપકો આપ્યા પછી પણ તે સાંભળતો નથી, તો અખાડા દ્વારા તેના વિશે સંપૂર્ણ તપાસ કરવામાં આવે છે. અખારે તેના પરિવાર, તેના ચારિત્ર્ય, તેના વર્તન અને તેના વર્તન વિશે ઊંડાણપૂર્વક તપાસ કરે છે. તેના પરિવારને એમ પણ કહેવામાં આવે છે કે તે નાગા સાધુ બનવા માંગે છે. જ્યારે તે વ્યક્તિ દરેક કસોટીમાં પાસ થાય છે, ત્યારે તેને નાગા સાધુ બનવાની મંજૂરી મળે છે.
संन्यास का अर्थ – कामनाओं के सम्यक न्यास से है। अतः संन्यासी होना अर्थात् अग्नि, वायु, जल और प्रकाश हो जाना है। संन्यासी के जीवन का प्रत्येक क्षण परमार्थ को समर्पित होता है।
भारत की वैदिक सनातनी संस्कृति और उसकी सांस्कृतिक विरासत की दिव्य अभिव्यक्ति "महाकुम्भ प्रयागराज – 2025 के… pic.twitter.com/YzlfwUsJ0o— HariharAshram (@HariharAshram) January 19, 2025
નાગા સન્યાસી બનવા ઇચ્છતી વ્યક્તિની સંપૂર્ણ કસોટી માટે એક સમયગાળો નક્કી કરવામાં આવે છે. આ દરમિયાન, જો તેનું ત્યાગ પ્રત્યેનું આકર્ષણ સમાપ્ત ન થાય, તો તેણે ત્યાગી જીવન જીવવાની પ્રતિજ્ઞા લેવી પડશે. આ સાથે તેમને ‘મહાન પુરુષ’ જાહેર કરવામાં આવે છે અને તેમના પંચ સંસ્કાર કરવામાં આવે છે. પંચ સંસ્કારમાં પાંચ દેવતાઓ શિવ, વિષ્ણુ, શક્તિ, સૂર્ય અને ગણેશ છે જેમને તેમણે પોતાના ગુરુ બનાવવાના હોય છે. અખાડા તેમને નારિયેળ, કેસરી વસ્ત્રો, પવિત્ર દોરો, રુદ્રાક્ષ, ભભૂત અને નાગા સાધુઓ દ્વારા પહેરવામાં આવતા પ્રતીકો અને આભૂષણો આપે છે. આ પછી, અખાડાના ગુરુ તલવારથી શિષ્યની ચોંટી કાપી નાખે છે.
સાંસારિક બંધનમાંથી મુક્તિની પ્રક્રિયા
નાગા સાધુઓ પ્રથમ શ્રેણીમાં મહાપુરુષ બને છે અને પછી બીજા શ્રેણીમાં અવધૂત બને છે. દીક્ષા દરમિયાન, તેમને વહેલી સવારે ધ્યાન પછી નદી કિનારે લઈ જવામાં આવે છે. તેના શરીર પરના બધા વાળ કપાઈ ગયા છે. સ્નાન કર્યા પછી તેને નવી લંગોટી પહેરાવવામાં આવે છે. ગુરુ તેને પવિત્ર દોરો પહેરાવે છે અને દંડ, કમંડલ અને રાખ આપે છે. આ પછી, પોતાના અને પોતાની સાત પેઢીઓ માટે પિંડદાન કરીને, તે સંસારના બંધનોમાંથી મુક્ત થાય છે. અહીંથી તેનું નવું જીવન શરૂ થાય છે. વિજય યજ્ઞ મધ્યરાત્રિએ કરવામાં આવે છે. આ પછી, અખાડાના આચાર્ય મહાપુરુષને ગુરુ મંત્ર આપે છે. બીજા દિવસે સવારે, મહાપુરુષ શ્રેણીના સાધુએ ગંગામાં ૧૦૮ ડૂબકી લગાવવી પડે છે. આ પછી તે અવધૂત સન્યાસી બને છે.
મુશ્કેલ ધાર્મિક વિધિઓ પછી નાગા સાધુ તરીકે નવું જીવન
અવધૂત બન્યા પછી, સાધકને દિગંબરની દીક્ષા આપવામાં આવે છે. આ દીક્ષા શાહી સ્નાનના એક દિવસ પહેલા થાય છે. આમાં, અખાડાના ધાર્મિક ધ્વજ હેઠળ, અવધૂતને 24 કલાક ખોરાક અને પાણીનો ત્યાગ કરીને ઉપવાસ કરવો પડે છે. આગળના તબક્કામાં, ટાંગટોડ વિધિ કરવામાં આવે છે. આ વિધિ હેઠળ, વહેલી સવારે અખાડાના ભાલાની સામે અગ્નિ પ્રગટાવવામાં આવે છે અને અવધૂત પર પાણી છાંટવામાં આવે છે. આ પછી, તેના ગુપ્તાંગની એક નસ ખેંચવામાં આવે છે, જેના કારણે તે નપુંસક બની જાય છે. આ વિધિ પૂર્ણ થયા પછી, બધા સાધુઓ શાહી સ્નાન માટે જાય છે. અંતે ગંગામાં ડૂબકી લગાવી વ્યક્તિ નાગા સાધુ બને છે.
આ પણ વાંચો :‘તાવમાં પીધું ગૌમૂત્ર, સાજો થઈ ગયો’, IIT મદ્રાસના ડિરેક્ટરના દાવાએ જગાવી ચકચાર, VIDEO વાયરલ
Photo/ સિલિન્ડરના ઉડ્યા ચીથરા, ઠેરઠેર વાસણો વેરવિખેર… મહાકુંભમાં આગની ઘટનાના દ્રશ્ય
હોમ લોન લેતી વખતે રહેજો સાવધાન, બેન્ક આ રીતે કરે છે ચાલાકી
આ યોજનામાં મહિલાઓને મળી રહ્યું છે FD કરતા વધુ વ્યાજ, આ તારીખ સુધી લઈ શકો છો લાભ, જાણો સંપૂર્ણ વિગતો
શું તમે પણ વસિયતનામુ બનાવવાના છો, આના કરતાં પણ વધુ સારો વિકલ્પ છે, આવનારી પેઢી તમારા ગુણગાન ગાશે
ઝડપથી સમાચાર મેળવવા માટે જોઈન કરો અમારા વોટ્સઅપ ગ્રુપમાં
