અજમેર શરીફમાં મંદિર હોવાનો દાવો કરનારા વ્યક્તિ કોણ? 113 વર્ષ પહેલા લખેલી વાત પર વિવાદ
અજમેર, 29 નવેમ્બર 2024 : અજમેરની એક કોર્ટમાં અજમેર શરીફ દરગાહની નીચે શિવ મંદિર હોવાનો દાવો કરીને દાખલ કરવામાં આવેલી અરજી પર નવો વિવાદ ઉભો થયો છે. કોર્ટે અરજીને સુનાવણી માટે સ્વીકારી ત્યારે આ મુદ્દે નિવેદનબાજીનું પૂર આવ્યું હતું. અરજીકર્તા હિંદુ સેનાના વડા વિષ્ણુ ગુપ્તાએ આ વાતનો આધાર એક પુસ્તકને બનાવ્યું જે 113 વર્ષ પહેલા પ્રકાશિત થયું હતું. આ પુસ્તકના લેખક હરબિલાસ શારદા છે, જેઓ તે સમયે અજમેરમાં જાણીતા વ્યક્તિત્વ હતા.
3 જૂન 1867ના રોજ અજમેરમાં જન્મેલા હરબિલાસ શારદાએ BAની ડિગ્રી મેળવી હતી. તે વધુ અભ્યાસ માટે ઓક્સફર્ડ જવા માંગતા હતા, પરંતુ તેમના પિતાના મૃત્યુને કારણે તેણે પોતાનો વિચાર બદલવો પડ્યો. મહર્ષિ દયાનંદ સરસ્વતીના વિચારોથી પ્રેરિત થઈને તેઓ તેમની સંસ્થામાં જોડાયા. 21 વર્ષની ઉંમરે તેઓ અજમેર આર્ય સમાજના વડા બન્યા.
શરૂઆતમાં તેઓ શિક્ષક બન્યા અને પછી ન્યાયિક સેવામાં ગયા. 1892માં તેઓ અજમેર-મેરવાડા પ્રાંતના ન્યાયિક વિભાગમાં નિયુક્ત થયા. અનેક કોર્ટમાં જજ તરીકે સેવા આપ્યા બાદ તેઓ બે વખત ધારાસભ્ય પણ બન્યા હતા. 1926 અને 1930માં તેઓ અજમેર-મેરવાડા બેઠક પરથી પ્રતિનિધિ તરીકે ચૂંટાયા હતા. 1929 માં, તેમણે જ બાળ લગ્ન પ્રતિબંધ કાયદો પસાર કર્યો હતો, જેને શારદા એક્ટ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
હરબિલાસ શારદાએ પણ અનેક પુસ્તકો લખ્યા. આમાં ‘અજમેરઃ હિસ્ટોરિકલ એન્ડ ડિસક્રિપ્ટિવ’ પ્રમુખ છે. 1911માં પ્રકાશિત આ પુસ્તકમાં તેમણે ખ્વાજા ખ્વાજા મોઇનુદ્દીન ચિશ્તીના જીવન અને તેમની દરગાહ વિશે ઘણી મહત્ત્વપૂર્ણ વાતો લખી છે. એ જ પુસ્તકમાં હરબિલાસ શારદાએ કહ્યું છે કે મંદિરના અવશેષો પર દરગાહ બનાવવામાં આવી છે. હવે આ પુસ્તકના આધારે કોર્ટમાં કેસ દાખલ કરવામાં આવ્યો છે.
દરગાહને શિવ મંદિર હોવાનો દાવો કરીને અજમેરની સ્થાનિક કોર્ટમાં દાવો દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. અદાલતે બુધવારે સુનાવણી માટે દાવો સ્વીકાર્યો અને અજમેર દરગાહ સમિતિ, લઘુમતી બાબતોના મંત્રાલય અને ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI), દિલ્હીને નોટિસ પાઠવી, તેમનો જવાબ માંગ્યો.
આ વિકાસ એવા સમયે થયો છે જ્યારે ઉત્તર પ્રદેશની એક સ્થાનિક અદાલતે સંભલમાં જામા મસ્જિદના સર્વેક્ષણનો આદેશ આપ્યો હતો કારણ કે અરજદારોએ દાવો કર્યો હતો કે આ સ્થળ પર અગાઉ મંદિર હતું. ત્યારબાદ થયેલી હિંસામાં ચાર લોકોના અવસાન થયા હતા. અજમેરમાં આ તાજેતરના વિવાદને કારણે કેટલાક લોકોને આશંકા છે કે આ શહેર ‘કોમી તણાવ’ તરફ પણ આગળ વધી શકે છે.
આ પણ વાંચો : બોર્ડર-ગાવસ્કર ટ્રોફી : ભારતની ચિંતા દૂર થઈ! ગિલે શરૂ કરી પ્રેક્ટિસ, જૂઓ વીડિયો
