Election results: ‘ઓ સ્ત્રી! રક્ષા કરજે !’ જાણો મહિલાઓ કેવી રીતે પાર્ટીઓ માટે બની તારણહાર

HD ન્યૂઝ ડેસ્ક, 23 નવેમ્બર : છેલ્લી કેટલીક ચૂંટણીના પરિણામોમાં એક ખાસ વાત સામે આવી છે.  મહિલાઓના સશક્તિકરણ માટેની કલ્યાણકારી યોજનાઓ ચૂંટણીની જીતમાં નિર્ણાયક પરિબળ સાબિત થઈ રહી છે. તમામ રાજ્યોમાં રાજકીય પક્ષોએ મહિલા-કેન્દ્રિત કલ્યાણ કાર્યક્રમોની જાહેરાત કરી છે. જેનાથી મહિલા મતદારોનો મજબૂત આધાર બનાવવામાં આવ્યો છે. મહિલા મતદારોનો આ આધાર રાજકીય પક્ષો માટે મજબૂત મતબેંક સાબિત થયો છે. ઝારખંડ અને મહારાષ્ટ્રના ચૂંટણી પરિણામોએ ફરી એકવાર આ વલણને સમર્થન આપ્યું છે. આ પેટર્ન દર્શાવે છે કે રાજકીય પરિણામોને આકાર આપવામાં મહિલાઓની ભૂમિકા મહત્ત્વપૂર્ણ છે.

મહિલાઓ આધારિત કલ્યાણ યોજનાઓ

શિવરાજ સિંહ ચૌહાણના નેતૃત્વ હેઠળની મધ્યપ્રદેશ સરકારે દેશમાં પ્રથમ વખત લાડલી બહેનાં યોજના શરૂ કરી હતી જેમાં છોકરીઓ અને મહિલાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું. આ યોજનાએ એમપીનું રાજકીય લેન્ડસ્કેપ બદલી નાખ્યું.

ચૂંટણીના થોડા દિવસો પહેલા શરૂ કરવામાં આવેલી લાડલી બહેનાં યોજના એમપીમાં ગેમ ચેન્જર સાબિત થઈ છે. ડાયરેક્ટ કેશ ટ્રાન્સફરનો લાભ આપતી આ યોજનાએ મહિલા મતદારોને વિક્રમી સંખ્યામાં મતદાન કરવા માટે પ્રેરિત કર્યા જેના પરિણામે ભાજપને જંગી જીત મળી અને આ વ્યૂહરચના ચૂંટણી જીતવાની ફોર્મ્યુલા સાબિત થઈ.

ઘણી રાજ્ય સરકારોએ મહિલા કલ્યાણકારી યોજનાઓ અમલમાં મૂકી

છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં, ઘણી રાજ્ય સરકારોએ આવી કલ્યાણકારી યોજનાઓ અમલમાં મૂકી છે જેમાં મહિલાઓ પ્રત્યે ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે. આમાં શિક્ષણ અને આરોગ્યમાં મહિલાઓની સુધારણા માટે સીધા રોકડ ટ્રાન્સફરનો સમાવેશ થાય છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે મહિલાઓએ આ યોજનાઓને સ્વીકારી અને બદલામાં સરકારોની તરફેણમાં ઉત્સાહપૂર્વક મતદાન કર્યું.

આગામી થોડા મહિનામાં જ્યાં ચૂંટણી યોજાવાની છે તે રાજ્યોની સરકારોએ પણ આવી જ યોજનાઓ શરૂ કરી છે. આ યોજનાઓના મૂળમાં મહિલાઓને સીધો લાભ આપવાનો સમાવેશ થાય છે. જો કે વિવેચકો ક્યારેક આ પગલાંને લોકવાદી કહે છે, પરંતુ આ પગલાંઓથી મેળવેલા રાજકીય લાભોને નકારી શકાય નહીં.

મહારાષ્ટ્રમાં મહિલા કેન્દ્રિત પહેલને પ્રાથમિકતા

મહારાષ્ટ્રની આ ચૂંટણીમાં સત્તારૂઢ મહાયુતિ ગઠબંધને મહિલા કેન્દ્રિત પહેલને પ્રાથમિકતા આપી હતી. સરકારે મહિલા સશક્તિકરણ યોજનાનો વિસ્તાર કર્યો, જેણે મહિલાઓના શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ માટે નાણાકીય પ્રોત્સાહન પૂરું પાડ્યું. લાડકી બહેન યોજના આ સરકારની ટ્રેડ માર્ક યોજના બની. આ યોજના હેઠળ સરકાર દરેક પરિવારની મહિલા વડાને દર મહિને 1500 રૂપિયા આપે છે. ચૂંટણી પહેલા, સરકારે વ્યૂહાત્મક પગલું લીધું અને આ રકમ વધારીને 2500 રૂપિયા કરવાનું વચન આપ્યું. શિંદે સરકારે વચન આપ્યું હતું કે જો તેઓ વિજયી થશે તો પરિવારની દરેક મહિલા વડાને દર મહિને 2500 રૂપિયા આપવામાં આવશે.

શિંદે સરકારે મહિલા મતદાતાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું. આ ચૂંટણીમાં મહિલાઓ મોટી સંખ્યામાં મતદાન કરવા બહાર આવી હતી. ખાસ કરીને ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોમાં મોટી સંખ્યામાં મહિલાઓ મતદાન કરવા બહાર આવી હતી અને ચૂંટણી પરિણામો દર્શાવે છે કે મહિલાઓએ મહાયુતિ સરકારની તરફેણમાં જબરજસ્ત મતદાન કર્યું હતું. આ જ કારણ હતું કે જે બેઠકો પર મહા વિકાસ આઘાડી મહાયુતિને ટક્કર આપી રહી હતી ત્યાં પણ મહિલા મતદારોના આધારે મહાયુતિએ બમ્પર સફળતા મેળવી હતી.

ઝારખંડમાં મૈયા સન્માન યોજના

મહારાષ્ટ્રની સફળતા ઝારખંડમાં પણ જોવા મળી હતી. અહીં પણ મહિલા કેન્દ્રિત યોજનાઓની અસર જોવા મળી હતી. ‘મૈયા સન્માન યોજના’એ ઝારખંડના રાજકારણમાં હલચલ મચાવી દીધી હતી. આ યોજના હેઠળ રાજ્ય સરકાર લાયક મહિલાઓને દર મહિને 1000 રૂપિયા આપતી હતી. હેમંત સોરેન સરકારે આ યોજનાના 4 હપ્તાઓ પહેલેથી જ મહિલાઓના ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરી દીધા છે. આ ઉપરાંત હેમંત સરકારે શાળાએ જતી છોકરીઓને મફત સાયકલ, એકલ માતાને રોકડ સહાય અને બેરોજગાર મહિલાઓને રોકડ સહાય આપવાની યોજનાઓ પણ શરૂ કરી છે. ‘મૈયા સન્માન યોજના’ હેમંત સરકારની સદ્ભાવના અને રાજકીય વફાદારી વધારવામાં સફળ રહી. આદિવાસી, ગરીબ અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં આ યોજનાઓ વિશે જબરદસ્ત ચર્ચા થઈ હતી. ચૂંટણી પરિણામો દર્શાવે છે કે હેમંત સરકારને આ યોજનાઓથી ખૂબ ફાયદો થયો અને JMM વિશાળ બહુમતી સાથે પુનરાગમન કરવામાં સફળ રહી.

મહિલા કેન્દ્રિત યોજનાઓ કેમ સફળ થાય છે?

1. પ્રત્યક્ષ લાભાર્થીઓ: મહિલા-કેન્દ્રિત કલ્યાણ યોજનાઓમાં મોટાભાગે સીધી રોકડ ટ્રાન્સફર અથવા લાભો સામેલ હોય છે. જેના કારણે લાભાર્થીને તરત જ અને કોઈપણ પ્રકારની મુશ્કેલી વિના લાભ મળે છે. તે વચેટિયાઓથી મુક્તિ મેળવે છે અને સશક્ત અનુભવે છે. આ લાભના બદલામાં તે સંબંધિત પક્ષને મત આપતાં ખચકાતા નથી.

2. સામુદાયિક પ્રભાવ: મહિલાઓ, ખાસ કરીને ગ્રામીણ ભારતમાં, કુટુંબ અને સમુદાય નિર્ણય લેવામાં કેન્દ્રિય ભૂમિકા ભજવે છે, આડકતરી રીતે ઘણા મતોને પ્રભાવિત કરે છે. જ્યારે કોઈ મહિલા જૂથમાં હોય છે અને આ યોજનાઓની ચર્ચા કરે છે, ત્યારે અન્ય મહિલાઓ પણ તેનાથી પ્રભાવિત થાય છે.

3. સામાજિક અંતરને દૂર કરવું: આ યોજનાઓ લાંબા સમયથી ચાલતી અસમાનતાને લક્ષ્ય બનાવે છે. આ યોજનાઓ તરત જ એકલ માતાઓ, વિધવાઓ અને આર્થિક રીતે નબળા વર્ગોને આકર્ષે છે. કારણ કે આમાં તેમને કોઈપણ વચેટિયાની દખલ વિના રોકડ મળે છે.

4. રાજકીય વફાદારીનું નિર્માણ: લાભાર્થી-કેન્દ્રિત કાર્યક્રમો મહિલાઓમાં વિશ્વાસ અને વફાદારીને ઉત્તેજન આપે છે, જે તેમને અમલમાં મૂકતા પક્ષો માટે કાયમી મત બેંકમાં ફેરવે છે.

આ પણ વાંચો : કોંગ્રેસ 101 સીટો પર લડી ચૂંટણી, 20 સીટો પણ નસીબ ન થઈ, મહારાષ્ટ્રના પરિણામોએ કર્યા નિરાશ 

ઉછીના પૈસા લઈ શેર બજારમાં કર્યું રોકાણ, આ 3 શેર ખરીદ્યા અને કિસ્મત ખુલી ગઈ…આજે છે કરોડપતિ

₹7000થી ઓછી કિંમતનો પાવરફુલ સ્માર્ટફોન લોન્ચ, ભારતમાં પહેલીવાર મળશે આ ખાસ પ્રોસેસર

EMI વધશે, SBIએ વ્યાજદરમાં કર્યો વધારો: તમામ લોનને અસર થશે

2 રૂપિયાના શેરમાં વિદેશી રોકાણકારોને પડ્યો રસ, ભાવ પહોંચ્યો આસમાને, શું છે તમારી પાસે?

લગ્નસરાની સિઝનમાં સોના અને ચાંદીના ભાવમાં ઘટાડો, જાણો 7 દિવસમાં કેટલો ઘટ્યો ભાવ

ઝડપથી સમાચાર મેળવવા માટે જોઈન કરો અમારા વોટ્સઅપ ગ્રુપમાં

https://chat.whatsapp.com/FU8bgMOynfgJl4wCoEeiJw