દિલ્હીમાં ઝેરીલી થઈ હવા, ભડકી સુપ્રીમ કોર્ટ; પંજાબ-હરિયાણા સરકારને ફટકાર લગાવી

નવી દિલ્હી, 23 ઓકટોબર :  દિલ્હી-એનસીઆરમાં ફરી એકવાર પ્રદૂષણની અસર થવા લાગી છે. ધીમે ધીમે હવા ઝેરી બની રહી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર, પંજાબ અને હરિયાણા સરકારને પ્રદૂષણ અંગે ફરી ઠપકો આપ્યો છે અને કહ્યું છે કે પરાળ બાળવા માટે દંડ સંબંધિત CAQM કાયદાની જોગવાઈઓ લાગુ કરવામાં આવી નથી. કોર્ટે પર્યાવરણીય કાયદાઓને ‘નકામી’ બનાવવા માટે કેન્દ્રની ટીકા કરી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે સ્વચ્છ અને પ્રદૂષણ મુક્ત વાતાવરણમાં રહેવું એ તમામ લોકોનો મૂળભૂત અધિકાર છે અને નાગરિકોના અધિકારોનું જતન કરવું કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોની ફરજ છે.

ન્યાયમૂર્તિ અભય એસ ઓકા, અહસાનુદ્દીન અમાનુલ્લાહ અને ઑગસ્ટિન જ્યોર્જ મસીહની બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે કમિશન ફોર એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટ એક્ટ, 2021 (CAQM એક્ટ) નેશનલ કેપિટલ રિજન અને આસપાસના વિસ્તારોમાં વાયુ પ્રદૂષણને કાબૂમાં રાખવાની જોગવાઈને અમલમાં મૂક્યા વિના અમલમાં મૂકવામાં આવી હતી. કોર્ટની સુનાવણી અંગે રિપોર્ટિંગ કરતી વેબસાઈટ ‘લાઈવ લો’ અનુસાર, જસ્ટિસ અભય ઓકાએ કહ્યું, “ભારત સરકારે કોઈ મિકેનિઝમ બનાવ્યું નથી. પર્યાવરણ સુરક્ષા કાયદો શક્તિવિહીન બની ગયો છે. કલમ 15 માં સુધારો કરીને, તમે દંડને બદલે દંડ લાદ્યો છે અને દંડ લાદવા માટે અનુસરવામાં આવતી પ્રક્રિયાને અનુસરી શકાતી નથી.

કેન્દ્ર સરકાર તરફથી હાજર રહેલા એડિશનલ સોલિસિટર જનરલ ઐશ્વર્યા ભાટીએ જણાવ્યું હતું કે CAQM એક્ટની કલમ 15, જે પરાળ બાળવા માટે સજાની જોગવાઈ કરે છે, તેને અસરકારક રીતે લાગુ કરવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે 10 દિવસમાં જરૂરી નિયમો જારી કરવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, સર્વોચ્ચ અદાલતે પંજાબ અને હરિયાણાની સરકારોની પણ કડક ટીકા કરી હતી કે તેઓ પરસળ સળગાવવા બદલ લોકો સામે કોઈ પગલાં નથી લેતા. કોર્ટે કહ્યું કે જો આ સરકારો ખરેખર કાયદો લાગુ કરવામાં રસ ધરાવતી હોત તો ઓછામાં ઓછો એક મુકદ્દમો થયો હોત.

સુપ્રીમ કોર્ટે પંજાબના મુખ્ય સચિવને કહ્યું કે લગભગ 1080 ઉલ્લંઘન કરનારાઓ સામે એફઆઈઆર નોંધવામાં આવી હતી, પરંતુ તમે માત્ર 473 લોકો પાસેથી નજીવો દંડ વસૂલ્યો છે. તમે 600 કે તેથી વધુ લોકોને છોડી રહ્યા છો. અમે તમને સ્પષ્ટપણે જણાવી દઈએ કે તમે ઉલ્લંઘન કરનારાઓને સંકેત આપી રહ્યા છો કે તેમની વિરુદ્ધ કંઈ કરવામાં આવશે નહીં. છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી આવું થઈ રહ્યું છે. ઉલ્લેખનીય છે કે છેલ્લા ઘણા વર્ષોની જેમ આ વર્ષે પણ દિલ્હી-એનસીઆરની હવા ઠંડીના આગમન સાથે ઝેરી બની ગઈ છે. 23 ઓક્ટોબરના રોજ સવારે 7 વાગ્યા સુધીમાં 349 વાગ્યે દિલ્હીમાં હવાની ગુણવત્તા અત્યંત નબળી કેટેગરીમાં નોંધાઈ હતી.

આ પણ વાંચો : પ્રિયંકા ગાંધીએ વાયનાડથી ભર્યું ઉમેદવારી ફોર્મ, સોનિયા-રાહુલ અને રોબર્ટ વાડ્રા રહ્યા હાજર