ઉત્તરાખંડમાં થોડા સમયમાં લાગુ થશે UCC, સમિતિએ નિયમોનો અંતિમ ડ્રાફ્ટ CMને સોંપ્યો
- દરેકને સમાન ન્યાય અને સમાન તકો મળે તે માટે UCCનો અમલ કરવામાં આવી રહ્યો છે: CM
દેહરાદુન, 18 ઓકટોબર: ઉત્તરાખંડમાં ટૂંક સમયમાં યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) લાગુ થવા જઈ રહ્યો છે. આજે શુક્રવારે નિષ્ણાતોની સમિતિએ UCC નિયમોનો અંતિમ ડ્રાફ્ટ મુખ્યમંત્રી પુષ્કર સિંહ ધામીને સોંપ્યો છે. આ પ્રસંગે CM ધામીએ જણાવ્યું કે, દરેકને સમાન ન્યાય અને સમાન તકો મળે તે માટે UCCનો અમલ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
आज सचिवालय में समान नागरिक संहिता के सम्बंध में गठित की गई कमेटी ने नियमावली का ड्राफ्ट सौंपा। यह प्रत्येक उत्तराखण्डवासी के लिए गौरव का क्षण है कि हमारा प्रदेश समान नागरिक संहिता लागू करने वाला पहला राज्य बनने जा रहा है।
विशेषज्ञ समिति द्वारा बनाई गई नियमावली में विवाह एवं… pic.twitter.com/M6PXQcor5o
— Pushkar Singh Dhami (@pushkardhami) October 18, 2024
UCC નિયમો અને અમલીકરણ સમિતિની છેલ્લી બેઠક બાદ, નિયમાવલીને પ્રકાશન માટે મોકલવામાં આવી હતી, જે હવે CM ધામીને આપવામાં આવી છે.
9મી નવેમ્બરે UCC લાગુ કરવાની તૈયારી
મુખ્યમંત્રી પુષ્કર સિંહ ધામીએ તાજેતરમાં જાહેરાત કરી હતી કે, સરકાર 9 નવેમ્બરે ઉત્તરાખંડ સ્થાપના દિવસ પર UCC લાગુ કરવા માંગે છે. આવી સ્થિતિમાં હવે કમિટીએ અંતિમ નિયમોનો ડ્રાફ્ટ સબમિટ કર્યા બાદ ઉત્તરાખંડમાં 9મી નવેમ્બરે UCC લાગુ કરવામાં આવશે તેવી પૂરી આશા છે.
UCCમાં શું છે ખાસ?
મેન્યુઅલમાં મુખ્યત્વે ચાર ભાગ હોય છે. જેમાં લગ્ન અને છૂટાછેડાની નોંધણી, લિવ-ઇન રિલેશનશિપ, જન્મ-મૃત્યુની નોંધણી અને ઉત્તરાધિકાર સંબંધિત નિયમોને લગતી પ્રક્રિયાઓ છે.
તમામ માહિતી ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ થશે
સામાન્ય જનતાની સુલભતાને ધ્યાનમાં રાખીને UCC માટે એક પોર્ટલ અને મોબાઈલ એપ પણ તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં રજીસ્ટ્રેશન અને અપીલ વગેરેની તમામ સુવિધાઓ સામાન્ય જનતાને ઓનલાઈન માધ્યમથી ઉપલબ્ધ કરાવી શકાશે.
જાહેરાતથી કાયદા સુધીની સફર
- CM ધામીએ 12 ફેબ્રુઆરી 2022ના રોજ વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન UCCની જાહેરાત કરી હતી.
- UCC લાવવાનો નિર્ણય મુખ્યમંત્રી બન્યા બાદ પ્રથમ કેબિનેટ બેઠકમાં લેવામાં આવ્યો હતો.
- મે 2022માં સુપ્રીમ કોર્ટના નિવૃત્ત ન્યાયાધીશ રંજના પ્રકાશ દેસાઈની અધ્યક્ષતામાં નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી.
- સમિતિને ઓફલાઈન અને ઓનલાઈન 20 લાખ સૂચનો મળ્યા હતા.
- સમિતિએ 2.50 લાખ લોકો સાથે સીધો સંવાદ કર્યો હતો.
- 02 ફેબ્રુઆરી 2024ના રોજ, નિષ્ણાત સમિતિએ મુખ્ય પ્રધાનને ડ્રાફ્ટ રિપોર્ટ સોંપ્યો હતો.
- UCC બિલ 06 ફેબ્રુઆરીએ વિધાનસભામાં રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
- આ ખરડો 07 ફેબ્રુઆરીએ વિધાનસભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો.
- રાજભવને બિલને રાષ્ટ્રપતિ પાસે મંજૂરી માટે મોકલ્યું.
- 11 માર્ચે, રાષ્ટ્રપતિએ UCC બિલને તેમની સંમતિ આપી.
- UCC કાયદાના નિયમો ઘડવા માટે સમિતિની રચના.
- નિયમો અને અમલીકરણ સમિતિએ આજે 18 ઓક્ટોબર 2024ના રોજ રાજ્ય સરકારને હિન્દી અને અંગ્રેજી બંને સંસ્કરણોમાં નિયમો સબમિટ કર્યા.
જો UCC લાગુ કરવામાં આવશે તો આ ફેરફારો આવશે
- તમામ ધાર્મિક સમુદાયોમાં લગ્ન, છૂટાછેડા, ભરણપોષણ અને વારસા માટે સમાન કાયદો.
- 26 માર્ચ, 2010 પછી દરેક દંપતી માટે તેમના છૂટાછેડા અને લગ્નની નોંધણી કરાવવી ફરજિયાત રહેશે.
- ગ્રામ પંચાયત, નગર પંચાયત, નગરપાલિકા, મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન, મેટ્રોપોલિટન મ્યુનિસિપાલિટી કક્ષાએ નોંધણીની સુવિધા.
- નોન-રજીસ્ટ્રેશન માટે મહત્તમ રૂ. 25,000નો દંડ.
- જે લોકો નોંધણી નહીં કરાવે તેઓ સરકારી સુવિધાઓના લાભથી પણ વંચિત રહેશે.
- છોકરાના લગ્નની લઘુત્તમ ઉંમર 21 વર્ષ અને છોકરીની 18 વર્ષની હશે.
- સ્ત્રીઓ પણ પુરુષોની જેમ છૂટાછેડા માટેના આધાર તરીકે સમાન કારણો અને અધિકારોનો ઉપયોગ કરી શકે છે.
- હલાલા અને ઈદ્દત જેવી પ્રથાઓ ખતમ થઈ જશે, મહિલાને ફરીથી લગ્ન કરવા માટે કોઈપણ પ્રકારની શરતો પર પ્રતિબંધ રહેશે.
- જો કોઈ વ્યક્તિ સંમતિ વિના ધર્મ બદલે છે, તો બીજી વ્યક્તિને તે વ્યક્તિને છૂટાછેડા આપવાનો અને ભરણપોષણ ભથ્થું લેવાનો અધિકાર રહેશે.
- જો પતિ-પત્ની જીવિત હોય તો ફરીથી લગ્ન કરવા પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ રહેશે.
- પતિ-પત્ની વચ્ચે છૂટાછેડા અથવા ઘરેલું વિવાદના કિસ્સામાં, પાંચ વર્ષ સુધીના બાળકની કસ્ટડી માતા પાસે રહેશે.
- મિલકતમાં પુત્ર અને પુત્રીનો સમાન અધિકાર હશે.
- કાયદેસર અને ગેરકાયદેસર બાળકો વચ્ચે કોઈ તફાવત રહેશે નહીં.
- ગેરકાયદેસર બાળકોને પણ તે દંપતિના જૈવિક બાળકો ગણવામાં આવશે.
- સરોગસી સહાયિત પ્રજનન તકનીક દ્વારા જન્મેલા દત્તક બાળકો જૈવિક બાળકો હશે.
- સ્ત્રીના ગર્ભમાં રહેલા બાળકના મિલકત અધિકારોનું રક્ષણ કરવામાં આવશે.
- વ્યક્તિ ઇચ્છા દ્વારા તેની મિલકત કોઈપણ વ્યક્તિને આપી શકે છે.
- લિવ-ઇનમાં રહેતા દરેક વ્યક્તિ માટે વેબ પોર્ટલ પર નોંધણી કરાવવી ફરજિયાત રહેશે.
- દંપતી માત્ર રજિસ્ટ્રેશન રસીદ દ્વારા ભાડા પર મકાન, હોસ્ટેલ અથવા PG લઈ શકશે.
- લિવ-ઇન મેરેજમાં જન્મેલા બાળકોને કાયદેસરના બાળકો ગણવામાં આવશે અને તેમને જૈવિક બાળકોના તમામ અધિકારો મળશે.
- લિવ-ઇન રિલેશનશીપમાં રહેતા લોકો માટે તેમના અલગ થવાની નોંધણી કરાવવી ફરજિયાત રહેશે.
- જો ફરજિયાત રજીસ્ટ્રેશન ન કરાવવામાં આવે તો છ મહિનાની કેદ અથવા રૂ. 25,000નો દંડ અથવા બંને સજાની જોગવાઈ છે.
આ પણ જૂઓ: સદગુરુના ઈશા ફાઉન્ડેશનને SCમાંથી રાહત, છોકરીઓને બળજબરીથી રાખવાનો કેસ બંધ