હવે ઘરે-ઘરે ઈલેક્ટ્રિક વાહન! સરકારે શરૂ કરી નવી યોજના, જાણો શું છે
નવી દિલ્હી, 12 સપ્ટેમ્બર : ઈલેક્ટ્રિક વાહનોની ખરીદી પર સબસિડી ચાલુ રાખવાની મહિનાઓ સુધી અટકળો બાદ આખરે સરકારે PM ઈલેક્ટ્રિક ડ્રાઈવ રિવોલ્યુશન ઇન ઈનોવેટિવ વ્હીકલ એન્હાન્સમેન્ટ (PM E-Drive) નામની નવી સ્કીમ લોન્ચ કરી છે. આ સ્કીમ ફાસ્ટર એડોપ્શન એન્ડ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઓફ (હાઈબ્રિડ અને) ઈલેક્ટ્રીક વ્હીકલ (FAME) સ્કીમનું સ્થાન લેશે જે માર્ચમાં સમાપ્ત થઈ ગઈ હતી.
કેન્દ્રીય કેબિનેટે 11 સપ્ટેમ્બરે પીએમ ઈ-ડ્રાઈવ યોજના માટે રૂ. 10,900 કરોડની રકમને મંજૂરી આપી હતી, જે ટુ-વ્હીલર, એમ્બ્યુલન્સ, ટ્રક અને થ્રી-વ્હીલર માટે છે. આ યોજના હેઠળ 24.79 લાખ ઈલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલર, 3.16 લાખ ઈ-થ્રી વ્હીલર્સ અને 14,028 ઈલેક્ટ્રિક બસોને સપોર્ટ મળશે. આ ઉપરાંત આ યોજના દેશભરમાં 88,500 સાઈટ પર ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને સુધારવામાં પણ મદદ કરશે.
ઈલેક્ટ્રિક કાર યોજનાની બહાર
PM ઇ-ડ્રાઇવ, જે ભારે ઉદ્યોગ મંત્રાલય હેઠળ આવે છે, તે આગામી બે વર્ષ માટે લાગુ થશે. આ યોજના હેઠળ, ઇલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલર, ઇલેક્ટ્રિક થ્રી-વ્હીલર, ઇલેક્ટ્રિક ટ્રક અને બસ તેમજ ઇલેક્ટ્રિક એમ્બ્યુલન્સની ખરીદી પર સબસિડી આપવામાં આવશે. જો કે, ઈલેક્ટ્રિક કારને આ યોજનામાંથી બહાર રાખવામાં આવી છે.
સરકારનું કહેવું છે કે ઇલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલર, થ્રી-વ્હીલર, ઇલેક્ટ્રિક એમ્બ્યુલન્સ, ઇલેક્ટ્રિક ટ્રક અને અન્ય ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે રૂ. 3,679 કરોડની સબસિડી આપવામાં આવી છે. આ યોજનામાં રાજ્ય પરિવહન એકમો અને અન્ય જાહેર પરિવહન એજન્સીઓ દ્વારા 14,028 ઇલેક્ટ્રિક બસો ખરીદવાની પણ જોગવાઈ છે, જેના માટે 4,391 કરોડ રૂપિયા અલગ રાખવામાં આવ્યા છે.
સરકારે જણાવ્યું હતું કે, 40 લાખથી વધુ વસ્તી ધરાવતા નવ શહેરો – દિલ્હી, મુંબઈ, કોલકાતા, ચેન્નાઈ, અમદાવાદ, સુરત, બેંગ્લોર, પુણે અને હૈદરાબાદમાં ઇલેક્ટ્રિક બસોની માંગનું એકત્રીકરણ CESL દ્વારા કરવામાં આવશે. રાજ્યો, ઇન્ટરસિટી અને ઇન્ટરસ્ટેટ ઇલેક્ટ્રિક બસોને પણ સપોર્ટ કરવામાં આવશે.
હાલમાં, ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને અપનાવવાની પ્રક્રિયા ધીમી ગતિએ આગળ વધી રહી છે. ગયા નાણાકીય વર્ષમાં, ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના વેચાણમાં ટુ-વ્હીલરનો હિસ્સો 56% હતો, જ્યારે થ્રી-વ્હીલરનો હિસ્સો 38% હતો. ઈલેક્ટ્રિક વાહનોના ધીમા વેચાણ પાછળ ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર મુખ્ય કારણ છે. મોટાભાગના લોકોના મનમાં આ પ્રશ્ન ઉદ્ભવે છે કે લાંબા અંતરની મુસાફરી માટે ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઉપલબ્ધ ન હોવાને કારણે તેમનું વાહન કામ કરવાનું બંધ કરી શકે છે.
ઈન્ફ્રા ચાર્જ કરવા માટે મોટી રકમ ખર્ચવામાં આવશે
પીએમ ઈ-ડ્રાઈવ સ્કીમ હેઠળ માત્ર ઈલેક્ટ્રિક વાહનો પર સબસિડી જ નહીં પરંતુ ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને સુધારવા માટે મોટી રકમ પણ ખર્ચવામાં આવશે. આ યોજનામાં ઇલેક્ટ્રિક ફોર વ્હીલર માટે 22,100 ફાસ્ટ ચાર્જર લગાવવામાં આવશે, જેના માટે 2,000 કરોડ રૂપિયા ખર્ચવાની યોજના છે. આ સિવાય ઈલેક્ટ્રિક બસો માટે 1,800 ફાસ્ટ ચાર્જર અને ઈલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલર અને થ્રી-વ્હીલર માટે 48,400 ફાસ્ટ ચાર્જર લગાવવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે.