શું દુનિયામાં સોનું ખરીદવાની ચાલી રહી છે રેસ? સૌથી વધારે સોનું RBIએ ખરીદ્યું
નવી દિલ્હી, 3 સપ્ટેમ્બર, ઘણી કેન્દ્રીય બેંકોએ સોનાની ખરીદીમાં નોંધપાત્ર વધારો કર્યો છે. તમામ દેશોની સેન્ટ્રલ બેંકો તેમની તિજોરીમાં સોનાની રકમ વધારવામાં વ્યસ્ત છે. આ મામલે આરબીઆઈ એપ્રિલ-જૂન 2024માં સંયુક્ત રીતે પ્રથમ સ્થાને પહોંચી ગઈ છે. આ ખરીદીઓ કેટલી થઈ રહી છે તેનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે આ બેંકોએ આ વર્ષના પ્રથમ છ મહિનામાં 483 ટન સોનું ખરીદ્યું છે, જે એક નવો રેકોર્ડ છે. જાન્યુઆરીથી જૂન દરમિયાન, આ બેંકોએ 2023 ના પ્રથમ છ મહિનામાં 460 ટન સોનાની સરખામણીમાં 5% વધુ સોનું ખરીદ્યું છે. જો આ વર્ષના પહેલા બે ક્વાર્ટરની વાત કરીએ તો 2024ના બીજા ક્વાર્ટરમાં એટલે કે એપ્રિલ-જૂન દરમિયાન વિશ્વભરની સેન્ટ્રલ બેંકોએ 183 ટન સોનું ખરીદ્યું હતું, જે એપ્રિલ-જૂન કરતાં છ ટકા વધુ છે.
સેન્ટ્રલ બેંકો દ્વારા આ જંગી ખરીદીની સાથે અન્ય ઘણા કારણોસર સોનાના બજાર પર મોટી અસર જોવા મળી રહી છે. સોનાના બજારને અસર કરતા કારણોમાં અમેરિકન ચલણ એટલે કે ડોલર, ફુગાવો અને સોનાના દાગીનાની માંગનો સમાવેશ થાય છે. આ વર્ષે સોનાના ભાવમાં વધારો થવાનું કારણ કેન્દ્રીય બેંકો દ્વારા સોનાની મોટા પાયે ખરીદી પણ છે. સોનાની ખાણકામ કરતી કંપનીઓના ઉત્પાદનને અસર થવાના કારણે સોનાના ભાવ પર પણ અસર થાય છે. સોનાના ઉત્પાદક દેશોમાં ચીન, ઓસ્ટ્રેલિયા, રશિયા, કેનેડા અને અમેરિકાનો સમાવેશ થાય છે. ચાલુ કેલેન્ડર વર્ષના પ્રથમ છ માસમાં સોના-ચાંદીના ભાવમાં આકર્ષક તેજી જોવા મળી હતી. જેની પાછળનું કારણ પણ વિવિધ સેન્ટ્રલ બેન્કો અને સંસ્થાકીય રોકાણકારો દ્વારા સોનાની ખરીદીમાં વધારો હતુ. સૌથી વધુ ગોલ્ડ રિઝર્વ એકત્રિત કરવામાં આરબીઆઈ અગ્રણી રહ્યું છે`
વિવિધ દેશોની સેન્ટ્રલ બેન્કોએ આ વર્ષે પ્રથમ છ માસમાં કુલ 483 ટન સોનાની ખરીદી કરી છે. જે ગતવર્ષે સમાન ગાળામાં 460 ટન ખરીદી સામે 5 ટકા વધુ છે. ફોર્બ્સે હાલમાં જ 2024ના પ્રથમ બે ત્રિમાસિકમાં વિવિધ દેશો પાસે ગોલ્ડ રિઝર્વની યાદી જાહેર કરી હતી. જેમાં ભારત વિશ્વના 9.57 ટકા હોલ્ડિંગ (840.76 ટન) સાથે આઠમા ક્રમે છે. અમેરિકા 72.41 ટકા હોલ્ડિંગ સાથે પ્રથમ છે. જો આ વર્ષના પહેલા બે ક્વાર્ટરની વાત કરીએ તો 2024ના બીજા ક્વાર્ટરમાં એટલે કે એપ્રિલ-જૂન દરમિયાન વિશ્વભરની સેન્ટ્રલ બેંકોએ 183 ટન સોનું ખરીદ્યું હતું, જે એપ્રિલ-જૂન કરતાં છ ટકા વધુ છે. જો કે, આ આંકડો આ વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટર કરતા 39 ઓછો છે. સેન્ટ્રલ બેંકોએ જાન્યુઆરી-માર્ચ ક્વાર્ટરમાં 300 ટન સોનાની ખરીદી કરી હતી.
આરબીઆઈએ સૌથી વધુ સોનું ખરીદ્યું
આ વર્ષના બીજા ત્રિમાસિક (એપ્રિલ-જૂન)માં વિશ્વભરની સેન્ટ્રલ બેન્કોએ 183 ટન સોનુ ખરીદ્યું છે. જે ગતવર્ષની તુલનાએ 6 ટકા વધુ છે. જો કે, પ્રથમ ત્રિમાસિકમાં 300 ટનની તુલનાએ ખરીદી 39 ટકા ઘટી છે. આરબીઆઈ બીજા ત્રિમાસિકમાં 19 ટન સોનુ ખરીદ્યું છે. નેશનલ બેન્ક ઓફ પોલેન્ડ દ્વારા પણ 19 ટન સોનાની ખરીદી સાથે બંને સેન્ટ્રલ બેન્ક ટોચ પર રહી છે. તુર્કીની સેન્ટ્રલ બેન્ક 15 ટન સોનાની ખરીદી સાથે ત્રીજા નંબરે રહી છે. જોર્ડન, કતાર, રશિયા, ઉઝબેકિસ્તાન, કિર્ગીસ્તાન, ઈરાક અને ચેક રિપબ્લિકની સેન્ટ્રલ બેન્કોએ પણ સોનાની ખરીદીમાં વધારો કર્યો છે.
આ પણ વાંચો..સોના-ચાંદીના ભાવ ભારતમાં ગગડ્યા, તો પાકિસ્તાનમાં આસમાને પહોંચ્યા