નવી દિલ્હી, 24 ઓગસ્ટ : કેન્દ્રીય કેબિનેટે શનિવાર 24 ઓગસ્ટના રોજ નિવૃત્તિ પછીની ખાતરીપૂર્વક પેન્શન માટે યુનિફાઇડ પેન્શન સ્કીમ (UPS)ને મંજૂરી આપી હતી. UPS 1 એપ્રિલ, 2025 થી લાગુ કરવામાં આવશે. કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓની નવી પેન્શન યોજના (NPS)માં સુધારાની લાંબા સમયથી પડતર માંગણી બાદ આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે.
PMએ બનાવેલી સમિતિએ કરી હતી UPSની ભલામણ
કેબિનેટના નિર્ણયો અંગે મીડિયાને માહિતી આપતાં માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે, સરકારી કર્મચારીઓ તરફથી NPS (નવી પેન્શન યોજના)માં સુધારો કરવાની માગણીઓ કરવામાં આવી છે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ એપ્રિલ 2023માં ટી વી સોમનાથનના વડપણ હેઠળ એક સમિતિની રચના કરી હતી. તેમણે નાણા સચિવ, જેસીએમ (જોઈન્ટ કન્સલ્ટેટિવ મિકેનિઝમ) સહિતનાઓ સાથે વ્યાપક પરામર્શ અને ચર્ચા કર્યા પછી સમિતિએ યુનિફાઈડ પેન્શન સ્કીમની ભલામણ કરી છે. આજે કેન્દ્રીય કેબિનેટે આ યોજનાને મંજૂરી આપી છે.
યુનિફાઇડ પેન્શન સ્કીમ શું છે?
- તે સરકારી કર્મચારીઓ માટે નવીનતમ પેન્શન યોજના છે.
- યુપીએસ હેઠળ, નવી પેન્શન યોજના (એનપીએસ)થી વિપરીત, નિશ્ચિત ખાતરીપૂર્વકની પેન્શનની જોગવાઈ હશે, જે નિશ્ચિત પેન્શનની રકમનું વચન આપતી નથી.
યુનિફાઇડ પેન્શન સ્કીમમાં પાંચ આધારસ્તંભ છે:
એશ્યોર્ડ પેન્શન: UPS હેઠળ ફિક્સ્ડ પેન્શન એ 25 વર્ષની ન્યૂનતમ લાયકાત સેવા માટે નિવૃત્તિ પહેલાં છેલ્લા 12 મહિનામાં લેવામાં આવેલા સરેરાશ મૂળભૂત પગારના 50 ટકા હશે. આ પગાર ઓછામાં ઓછા 10 વર્ષની સેવા સુધીના ઓછા સેવા સમયગાળા માટે પ્રમાણસર હોવો જોઈએ.
એશ્યોર્ડ ફેમિલી પેન્શન: તેમાં એશ્યોર્ડ ફેમિલી પેન્શન પણ હશે, જે કર્મચારીના બેઝિક વેતનના 60 ટકા છે. કર્મચારીના મૃત્યુના કિસ્સામાં તે તરત જ આપવામાં આવશે.
ખાતરીપૂર્વકનું લઘુત્તમ પેન્શન: લઘુત્તમ 10 વર્ષની સેવા પછી નિવૃત્તિના કિસ્સામાં, UPS પાસે દર મહિને 10,000 રૂપિયાની ખાતરીપૂર્વકની લઘુત્તમ પેન્શનની જોગવાઈ છે.
ફુગાવો સૂચકાંક: ખાતરી કરેલ પેન્શન, ખાતરી કરેલ કુટુંબ પેન્શન અને ખાતરી કરેલ લઘુત્તમ પેન્શન પર અનુક્રમણિકા લાભની જોગવાઈ છે.
ગ્રેચ્યુઈટી: ગ્રેચ્યુઈટી ઉપરાંત સુપરએન્યુએશન પર એકમ રકમની ચુકવણી. સેવાના દરેક પૂર્ણ થયેલા છ મહિના માટે નિવૃત્તિની તારીખે તે માસિક વેતન (પગાર + મોંઘવારી ભથ્થું) ની 1/10મી હશે. આ ચુકવણીથી એશ્યોર્ડ પેન્શનની માત્રામાં ઘટાડો થશે નહીં.
યુપીએસમાં કોણ જોડાઈ શકે?
આ અંગે કેન્દ્રીય મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે કહ્યું હતું કે, કેન્દ્રીય સરકારી કર્મચારીઓને નવી પેન્શન યોજના (NPS)માં રહેવા અથવા યુનિફાઇડ પેન્શન યોજના (UPS)માં જોડાવાનું નક્કી કરવાનો અધિકાર હશે. આ ઉપરાંત શનિવારે મીડિયા બ્રીફિંગ દરમિયાન, કેબિનેટ સચિવ નિયુક્ત ટી વી સોમનાથને પણ જણાવ્યું હતું કે, આ તે બધા લોકો પર પણ લાગુ થશે જેઓ 2004 થી NPS હેઠળ પહેલાથી જ નિવૃત્ત થયા છે. જો કે નવી યોજના 1 એપ્રિલ, 2025 થી અમલમાં આવશે, દરેક વ્યક્તિ જે તેની શરૂઆતના સમયથી NPS હેઠળ નિવૃત્ત થયા છે અને 31 માર્ચ, 2025 સુધી નિવૃત્ત થનારાઓ સહિત, તે પણ UPSના આ પાંચેય લાભો માટે પાત્ર બનશે. તેઓએ જે કંઈ પણ ઉપાડ્યું છે તેને સમાયોજિત કર્યા પછી તેઓને ભૂતકાળની બાકી રકમ મળશે.