નવી દિલ્હી, 20 ઓગસ્ટ : વિશ્વના ઘણા દેશોમાં Mpox વાયરસના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. દરમિયાન, સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઇન્ડિયાનું કહેવું છે કે તેઓ એમપોક્સની રસી પર કામ કરી રહ્યા છે. સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના સીઇઓ અદાર પૂનાવાલાએ કહ્યું, ‘એમપોક્સ ફાટી નીકળવાના કારણે જાહેર કરાયેલી વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય કટોકટીને ધ્યાનમાં રાખીને, અમે લાખો લોકોને મદદ કરવા માટે એક રસી વિકસાવવા પર કામ કરી રહ્યા છીએ. આશા છે કે, એક વર્ષની અંદર અમને આનાથી સંબંધિત સારા સમાચાર મળશે. સીરમ ઈન્સ્ટિટ્યૂટે પોતે જ કોરોનાની રસી વિકસાવી હતી.
MPOX શું છે?
મંકીપોક્સ એ એક વાયરલ રોગ છે જે મંકીપોક્સ વાયરસથી થાય છે, જે ઓર્થોપોક્સ વાયરસ જીનસની એક પ્રજાતિ છે. એમપોક્સ પહેલા મંકીપોક્સ તરીકે ઓળખાતું હતું. 1958માં વાંદરાઓમાં ‘પોક્સ-જેસી’ રોગ ફાટી નીકળ્યો ત્યારે વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા આ વાઈરસને સૌપ્રથમ ઓળખની પૃષ્ઠી કરવામાં આવી હતી.
Mpox કેવી રીતે ફેલાય છે?
Mpox એક વાયરલ ચેપ છે જે મુખ્યત્વે ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ અથવા પ્રાણીના સંપર્ક દ્વારા ફેલાય છે. એમપોક્સ ચેપગ્રસ્ત ત્વચા, મોં અથવા જનનાંગોના સીધા સંપર્ક દ્વારા એક વ્યક્તિથી બીજી વ્યક્તિમાં ફેલાય છે. મધ્ય અને પશ્ચિમ આફ્રિકામાં મોટાભાગના કેસો એવા લોકોમાં જોવા મળ્યા છે જેઓ ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓના સંપર્કમાં હતા. નિષ્ણાતો કહે છે કે આ ચેપ કપડા, દૂષિત વસ્તુઓ, ટેટૂની દુકાનો, પાર્લર અથવા અન્ય જાહેર સ્થળોએ ઉપયોગમાં લેવાતી સામાન્ય વસ્તુઓના ઉપયોગથી પણ ફેલાય છે. ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓના કરડવાથી, ખંજવાળ, ખાવાથી અથવા અન્ય પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા પણ વાયરસ પ્રાણીઓમાંથી માણસોમાં ફેલાય છે.
એમપોક્સના લક્ષણો શું છે?
એમપોક્સથી સંક્રમિત લોકો ઘણીવાર શરીર પર ફોલ્લીઓ થાય છે જે હાથ, પગ, છાતી, ચહેરા અથવા મોં પર અથવા જનનાંગોની આસપાસ દેખાઈ શકે છે. આ પુસ્ટ્યુલ્સ (મોટા સફેદ કે પીળા પુસ્ટ્યુલ્સ પુસથી ભરેલા હોય છે) અને રૂઝ આવે તે પહેલા સ્કેબ બનાવે છે. તેના અન્ય લક્ષણોમાં તાવ, માથાનો દુખાવો અને સ્નાયુઓમાં દુખાવો પણ સામેલ છે. લસિકા ગાંઠો પણ ફૂલી શકે છે કારણ કે તેઓ વાયરસ સામે લડવાનો પ્રયાસ કરે છે અને ભાગ્યે જ કિસ્સાઓમાં વાયરસ જીવલેણ બની શકે છે. આનાથી સંક્રમિત વ્યક્તિ શરૂઆતના લક્ષણોથી લઈને ફોલ્લીઓ દેખાય અને પછી ઠીક થઈ જાય ત્યાં સુધી ઘણા લોકોને ચેપ લગાવી શકે છે.
લક્ષણો કેટલો સમય ચાલે છે?
સેન્ટર્સ ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન (CDC) મુજબ, એમપોક્સના લક્ષણો વાયરસના સંપર્કમાં આવ્યાના 21 દિવસની અંદર દેખાવાનું શરૂ થાય છે. એમપોક્સના સંપર્કમાં આવવાથી લઈને લક્ષણો દેખાવા સુધીનો સમય 3 થી 17 દિવસનો છે. આ સમય દરમિયાન વ્યક્તિમાં કોઈ લક્ષણો દેખાતા નથી. પરંતુ આ સમય પૂરો થયા પછી વાયરસની અસર દેખાવા લાગે છે.
એમપોક્સની સારવાર શું છે?
MPOX માટે હજુ સુધી કોઈ ચોક્કસ સારવાર નથી. જો કે, વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ડબ્લ્યુએચઓ) પીડા અને તાવ જેવા તેના લક્ષણો માટે દવા આપવાની ભલામણ કરે છે. સીડીસી કહે છે કે જો દર્દીની રોગપ્રતિકારક શક્તિ સારી હોય અને તેને ચામડીનો રોગ ન હોય તો તે કોઈપણ સારવાર વિના પણ સાજો થઈ શકે છે. તેને ફક્ત સંભાળની જરૂર પડશે.
આ પણ જૂઓ: યોદ્ધાના અવતારમાં છવાયો વિક્કી કૌશલ, છાવાના ટીઝરની સાથે મોટી જાહેરાત