રક્ષાબંધન પર ભદ્રાની છાયા, જાણો રાખડી બાંધવાનો સમય
HD ન્યૂઝ ડેસ્ક, 18 ઓગસ્ટ : આવતીકાલે 19 ઓગસ્ટ રક્ષાબંધનનો પવિત્ર તહેવાર છે. હિંદુ ધર્મમાં રક્ષાબંધનના તહેવારનું વિશેષ મહત્ત્વ છે. વૈદિક કેલેન્ડર અનુસાર, રક્ષાબંધનનો તહેવાર દર વર્ષે શ્રાવણ મહિનાના શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાની તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે રક્ષાબંધન ભદ્રાના પ્રભાવમાં રહેશે. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે પણ ભદ્રા આવે છે ત્યારે આ સમયે રાખડી બાંધવી શુભ નથી. રાખડી હંમેશા ભદ્રાકાળ પસાર થયા પછી જ બાંધવામાં આવે છે.
શાસ્ત્રો અનુસાર, એકવાર દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયું, રાક્ષસો દેવતાઓ પર સત્તા મેળવવા લાગ્યા. આવી સ્થિતિમાં દેવોને હારતા જોઈને દેવેન્દ્ર ઈન્દ્ર ડરી ગયા અને ઋષિ બૃહસ્પતિ પાસે ગયા. પછી, બૃહસ્પતિના સૂચન પર, ઇન્દ્રની પત્ની ઇન્દ્રાણી (સચી) એ મંત્રોની શક્તિથી રેશમના દોરાને શુદ્ધ કરીને પતિના હાથ પર બાંધ્યો. યોગાનુયોગ શ્રાવણ પૂર્ણિમાનો દિવસ હતો. પરિણામે ઈન્દ્રનો વિજય થયો. એવું કહેવાય છે કે ત્યારથી પત્નીઓ તેમના પતિના કાંડા પર યુદ્ધમાં તેની જીત માટે રાખડી બાંધવા લાગી.
બહેનોને ભાઈ ન હોય તો તેમણે કોને રક્ષા સૂત્ર બાંધવું જોઈએ?
રક્ષાબંધન એ ભાઈ અને બહેન વચ્ચેના સ્નેહ અને પ્રેમનો તહેવાર માનવામાં આવે છે. જો બહેનોને કોઈ ભાઈ ન હોય, તો તેઓ તેમના પિતા, પ્રમુખ દેવતા અને ઘરમાં ઉગતા કોઈપણ વૃક્ષ અથવા છોડને રક્ષા સૂત્ર બાંધી શકે છે.
રાખડી કેવી રીતે બાંધવી તે જાણો
સૌ પ્રથમ, સવારે સ્નાન કરીને અને પ્રાર્થના કરીને રાખડીની તૈયારી કરો, પછી ભગવાન ગણેશનું ધ્યાન કરતી વખતે, તમારા ભાઈના કપાળ પર ચંદન, કુમકુમ અને અક્ષત તિલક લગાવો. ત્યારબાદ ભાઈના જમણા હાથના કાંડા પર રક્ષા સૂત્ર બાંધો. આ પછી ભાઈને નારિયેળ આપો અને તેને મીઠાઈ ખવડાવો અને દીવો પ્રગટાવી આરતી કરો. છેલ્લે, તમારા મનપસંદ દેવતાને યાદ કરો અને તમારા ભાઈના સુખ, સમૃદ્ધિ અને સારા નસીબ માટે પ્રાર્થના કરો.
ભદ્રા કાળ શું કહેવાય છે?
વૈદિક જ્યોતિષ શાસ્ત્રમાં કોઈપણ પ્રકારના શુભ કાર્ય કરતી વખતે શુભ સમયને ચોક્કસપણે માનવામાં આવે છે. શુભ યોગ અને શુભ સમયમાં કરવામાં આવેલ કાર્ય હંમેશા સફળ માનવામાં આવે છે જ્યારે અશુભ સમયમાં કરવામાં આવેલ કાર્ય નકારાત્મક અસર કરે છે. જ્યોતિષશાસ્ત્રમાં તિથિઓ, સમય, ગ્રહો અને નક્ષત્રોના સંયોગથી વિવિધ પ્રકારના યોગ રચાય છે. શુભ યોગમાં અભિજિત મુહૂર્ત, સર્વાર્થસિદ્ધ યોગ, રવિ યોગ, પુષ્ય યોગનો સમાવેશ થાય છે, જ્યારે અશુભ યોગમાં રાહુ કાલ અને ભદ્રા કાળ વગેરે ગણાય છે.
રક્ષાબંધન મંત્ર
રક્ષાબંધન પર બહેનો પોતાના ભાઈના કાંડા પર રાખડી બાંધે છે, આવી સ્થિતિમાં રાખડી બાંધતી વખતે આ મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ.
न बद्धो बलि राजा, दानवेन्द्रो महाबल:
तेन त्वाम् प्रतिबद्धनामि रक्षे माचल माचल:
આ વખતે રક્ષાબંધન ભદ્રા અને પંચકના પ્રભાવમાં રહેશે. શાસ્ત્રો અનુસાર ભાદર કાળ અને પંચકમાં રાખડી બાંધવી શુભ નથી. જેમ ભદ્રામાં રાખડી બાંધવાની મનાઈ છે, તેવી જ રીતે પંચક દરમિયાન ભાઈના કાંડા પર રાખડી બાંધવાનું ટાળવું જોઈએ.
વૈદિક શાસ્ત્રો અને જ્યોતિષમાં ભદ્રાને શુભ માનવામાં આવતી નથી. ભદ્રા કાળમાં કોઈપણ પ્રકારના શુભ કાર્ય કરવા પર પ્રતિબંધ છે. જ્યોતિષ ગ્રંથો અનુસાર, ભદ્રાનું નિવાસસ્થાન ચંદ્રની રાશિ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે.
ગણતરી મુજબ, જ્યારે ચંદ્ર કર્ક, સિંહ, કુંભ અથવા મીન રાશિમાં હોય છે. પછી ભદ્રા પૃથ્વીમાં રહે છે અને મનુષ્યોને નુકસાન પહોંચાડે છે. જ્યારે ચંદ્ર મેષ, વૃષભ, મિથુન અને વૃશ્ચિક રાશિમાં હોય છે, ત્યારે ભદ્રા સ્વર્ગમાં રહે છે અને દેવતાઓના કાર્યમાં અવરોધ લાવે છે. જ્યારે ચંદ્ર કન્યા, તુલા, ધનુ અથવા મકર રાશિમાં હોય છે ત્યારે ભદ્રાને પાતાળ લોકમાં નિવાસ માનવામાં આવે છે. ભદ્રા જે પણ દુનિયામાં રહે છે ત્યાં અસરકારક રહે છે.
રક્ષા બંધન 2024: ભદ્રામાં રાખડી કેમ નથી બાંધવામાં આવતી?
શાસ્ત્રો અનુસાર જ્યારે પણ રક્ષાબંધન પર ભદ્રા કાળ હોય છે ત્યારે ત્યાં સુધી રાખડી બાંધવી અશુભ છે. આવી સ્થિતિમાં, ભદ્રા કાળમાં રાખડી બાંધવાની મનાઈ છે. રાખડી કાં તો ભદ્રાની શરૂઆત પહેલા કે પછી ભદ્રાના અંત પછી બાંધવામાં આવે છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, ભદ્રા ભગવાન સૂર્ય અને તેમની પત્ની છાયાની પુત્રી અને ભગવાન શનિની બહેન છે. ભદ્રાનો જન્મ થતાં જ ભદ્રા ખૂબ જ ઉગ્ર સ્વભાવની હતી. ભદ્રાએ યજ્ઞોમાં વિઘ્નો કરી અને શુભ પ્રસંગોમાં ઉપદ્રવ સર્જવાનું શરૂ કર્યું અને સમગ્ર વિશ્વને દુઃખ આપવાનું શરૂ કર્યું. આ સિવાય એવું પણ માનવામાં આવે છે કે રાવણની બહેને ભદ્રા કાળમાં રાખડી બાંધી હતી જેના કારણે ભગવાન રામના હાથે રાવણનો વધ થયો હતો.
રક્ષાબંધન પર રાખડી બાંધવાનો યોગ્ય સમય કયો છે?
ભદ્રા મુક્ત કાળમાં હંમેશા રક્ષાબંધન પર રાખડી બાંધવામાં આવે છે. આ વખતે ભદ્રા કાળ બપોરે 1.30 વાગ્યા સુધી ચાલશે, આવી સ્થિતિમાં રાખડી બાંધવાનો યોગ્ય સમય બપોર પછીનો છે. બપોરે 1:30 થી 9 વાગ્યા સુધી બહેનો તેમના ભાઈઓને રાખડી બાંધી શકે છે.