બે ભારતીય અવકાશ વિજ્ઞાનીઓનું આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ ઉપર સન્માન

• સ્પેસ રિસર્ચ સોસાયટી તરફથી એવોર્ડ મળ્યા

HD ન્યૂઝ ડેસ્ક, 17 જુલાઇ, વર્ષ 2024 માટે COSPAR વિક્રમ સારાભાઈ મેડલ પ્રો. અનિલ ભારદ્વાજ, ડાયરેક્ટર, ફિઝિકલ રિસર્ચ લેબોરેટરી (PRL), અમદાવાદને એનાયત કરવામાં આવ્યો છે. આ ઉપરાંત પ્રહલાદચંદ્ર અગ્રવાલને પણ સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે. 15 જુલાઇ 2024ના રોજ કોરિયાના બુસાનમાં 45મી COSPAR સાયન્ટિફિક એસેમ્બલીમાં COSPARના પ્રમુખ પ્રો. પાસ્કેલ એહરનફ્રેન્ડ અને વાઇસ પ્રેસિડન્ટ્સ, પ્રોફેસર કેથરિન સેઝાર્સ્કી અને પીટ્રો ઉબર્ટિની દ્વારા એવોર્ડ અર્પણ કરવામાં આવ્યો હતો.

સોમવારે સાંજે બે ભારતીય અવકાશ સંગઠનો, પ્રહલાદ ચંદ્ર અગ્રવાલ અને અનિલ ભારદ્વાજને અવકાશ સંશોધન સમિતિ (કોસ્પર) દ્વારા પ્રતિષ્ઠિત પુરસ્કારોથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. COSPAR એ અવકાશ વિજ્ઞાન સંશોધન માટે સમર્પિત વિશ્વની પ્રથમ વૈજ્ઞાનિક સંસ્થા છે. આ પુરસ્કાર COSPAR (અવકાશ સંશોધન સમિતિ, આંતરરાષ્ટ્રીય વિજ્ઞાન પરિષદ અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સાથે જોડાયેલી આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા યુએનકોપસ દ્વારા) અને ઇસરો (ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન) દ્વારા સંયુક્તપણે આપવામાં આવે છે, જે ડો. વિક્રમ સારાભાઇના સન્માનમાં છે, જેમણે દેશમાં અવકાશ કાર્યક્રમ શરૂ કર્યો હતો અને “ભારતીય અવકાશ કાર્યક્રમનો પિતા” તરીકે ઓળખાય છે. પ્રા. સારાભાઈએ 1947માં પીઆરએલની સ્થાપના કરીને દેશમાં અવકાશ સંશોધનની શરૂઆત કરી હતી. એટલે પીઆરએલને ‘ક્રેડલ ઓફ સ્પેસ રિસર્ચ ઇન ઇન્ડિયા’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

આ COSPAR વિક્રમ સારાભાઈ મેડલ વિકાસશીલ દેશોમાં અવકાશ સંશોધનમાં ઉત્કૃષ્ટ યોગદાન માટે આપવામાં આવે છે. પ્રો. અનિલ ભારદ્વાજને પ્લેનેટરી એક્સપ્લોરેશન પ્રોગ્રામ ઓફ ઇન્ડિયામાં તેમના ઉત્કૃષ્ટ યોગદાન માટે સન્માનિત કરવામાં આવે છે. પ્રો. અનિલ ભારદ્વાજ એક આદરણીય અવકાશ અને ગ્રહોના વિજ્ઞાની છે, જેમણે ભારતીય ગ્રહો અને અવકાશ અભિયાનો માટેનાં સાધનોના વિકાસમાં, સૌરમંડળના પદાર્થોના બહુ-તરંગલંબાઈના અવલોકનોમાં અને ગ્રહોના વાતાવરણીય આયોનોસ્ફેરિક પ્રક્રિયાઓના સૈદ્ધાંતિક અભ્યાસમાં ફાળો આપ્યો છે. તેમને અને તેમની ટીમોના વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગોને ચંદ્ર પરના તમામ ભારતીય મિશન જેવા કે ચંદ્રયાન-1, ચંદ્રયાન-2, ચંદ્રયાન-3 લેન્ડર અને રોવર તેમજ મંગળ (મંગળયાન) અને સૌર મિશન આદિત્ય-એલ1 પર મોકલવામાં આવ્યા છે.

દર બે વર્ષે વૈજ્ઞાનિક એસેમ્બલીનું આયોજન
આ માત્ર બીજી વખત છે જ્યારે આ પ્રતિષ્ઠિત COSPAR વિક્રમ સારાભાઈ મેડલ ઇસરોના કોઈ વિજ્ઞાનીને એનાયત કરવામાં આવ્યો છે. આ પહેલા પ્રોફેસર યુ આર રાવને 1996માં બ્રિટનના બર્મિંઘમમાં કોસ્પર એસેમ્બલીમાં આ મેડલથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. અવકાશ વિજ્ઞાનીઓ માટેના સૌથી મોટા મંચ પૈકી એક, અવકાશ સંશોધન પરની સમિતિ (COSPAR)ની સ્થાપના 1957માં તત્કાલીન સોવિયેત યુનિયન દ્વારા સૌપ્રથમ ઉપગ્રહના પ્રક્ષેપણ બાદ તરત જ 1958માં કરવામાં આવી હતી. તે દર બે વર્ષે તેની વૈજ્ઞાનિક એસેમ્બલીનું આયોજન કરે છે જેમાં વિશ્વભરમાં લગભગ 3,000 વિજ્ઞાનીઓ ભાગ લે છે.

આ પણ વાંચો..ઓલિમ્પિક કાઉન્ટડાઉનઃ ટેનિસમાં ઓલિમ્પિક મેડલ જીતનારો એકમાત્ર ભારતીય લિએન્ડર પેસ, વર્ષો પહેલા કર્યો હતો કમાલ