ઘણી બધી ગુફાઓમાં પાણી ટપકે છે પરંતુ માત્ર અમરનાથ ગુફામાં જ કેમ બને છે શિવલિંગ?
HD ન્યૂઝ ડેસ્ક, 1, જુલાઈ : કાશ્મીરમાં 45 શિવ ધામ, 60 વિષ્ણુ ધામ, 3 બ્રહ્મા ધામ, 22 શક્તિ ધામ, 700 નાગ ધામ અને અસંખ્ય તીર્થધામો હતા, જેમાંથી મોટા ભાગના મુઘલ કાળ દરમિયાન અસ્તિત્વમાંથી નાશ પામ્યા હતા. ત્યારપછી ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધમાં પાકિસ્તાનના કબજા હેઠળના કાશ્મીરના તમામ તીર્થસ્થાનો નાશ પામ્યા હતા, જે તમામ શિવ સાથે સંકળાયેલા હતા. આ બધામાં અમરનાથનું મહત્ત્વ વધુ છે. આ ગુફા લાખો વર્ષ જૂની છે પરંતુ અહીં ભગવાન શિવે માતા પાર્વતીને અમર થવાનું સૂત્ર કહ્યું હતું જેના કારણે તેનું નામ અમરનાથ રાખવામાં આવ્યું હતું.
કેવી રીતે બને છે શિવલિંગઃ
ઘણા લોકો માને છે કે આ શિવલિંગ કુદરતી રીતે બને છે. એટલે કે, ગુફામાં પાણીનું એક-એક ટીપું મધ્યમાં નીચે ટપકે છે. અને તે જ પાણી ધીમે ધીમે બરફમાં ફેરવાય છે. પરંતુ હવે સવાલ એ થાય છે કે ઉનાળામાં બરફ ઓગળવા લાગે છે તો ઉનાળામાં આ હિમલિંગ કેવી રીતે બને છે.
અકબરના ઈતિહાસકાર અબુલ ફઝલ (16મી સદી)એ આઈના-એ-અકબરીમાં ઉલ્લેખ કર્યો છે કે અમરનાથ એક પવિત્ર યાત્રાધામ છે. ગુફામાં બરફનો પરપોટો બને છે. જે 15 દિવસ સુધી દરરોજ થોડું-થોડું વધતું રહે છે અને બે યાર્ડથી વધુ ઊંચું બને છે. ચંદ્રના અસ્ત થવા સાથે તે પણ ઘટવા લાગે છે અને જ્યારે ચંદ્ર અદૃશ્ય થઈ જાય છે ત્યારે શિવલિંગ પણ અદૃશ્ય થઈ જાય છે.
ચમત્કાર અથવા વાસ્તુશાસ્ત્રનું ઉદાહરણ:
શું તે ચમત્કાર કે વાસ્તુશાસ્ત્રનું ઉદાહરણ નથી કે હિમલિંગ ચંદ્રના તબક્કાઓ સાથે વધે છે અને તેની સાથે ઘટે છે અને અદૃશ્ય થઈ જાય છે? ચંદ્રને શિવ સાથે સંબંધિત માનવામાં આવે છે. એવું શું છે કે ચંદ્રની અસર આ હિમલિંગ પર જ પડે છે એવી બીજી પણ ગુફાઓ છે જ્યાં પાણીના ટીપાં ટપકે છે, પણ તે બધાં હિમલિંગનું રૂપ કેમ ધારણ કરી શકતા નથી?
વૈજ્ઞાનિક કારણ:
ઓક્સફોર્ડ ખાતે ભારતીય ઇતિહાસના લેખક વિસેન્ટ એ. સ્મિથે, બાર્નિયરના પુસ્તકની બીજી આવૃત્તિનું સંપાદન કરતી વખતે ટિપ્પણી કરી હતી કે અમરનાથ ગુફા આશ્ચર્યોથી ભરેલી છે. જ્યાં પાણી છત પરથી ટીપું- ટીપું પડતું રહે છે અને થીજી જાય છે અને બરફના ટુકડાનું સ્વરૂપ લે છે.
ઘણા લોકો માને છે કે ગુફાની છત પરથી પાણીના ટીપાં ટપકવાથી આ શિવલિંગનું નિર્માણ થયું છે. આ ટીપાં નીચે પડતાં જ તે બરફના રૂપમાં ઘન બની જાય છે. આ બરફ લગભગ 12 થી 18 ફૂટ ઉંચા વિશાળ શિવલિંગનું રૂપ ધારણ કરે છે. કેટલીકવાર તે 22 ફૂટ સુધી પણ હોય છે.
જોકે, વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે જે કુદરતી પરિસ્થિતિઓમાં આ શિવલિંગનું નિર્માણ થયું છે તે વિજ્ઞાનના તથ્યોની વિરુદ્ધ છે. આ તે છે જે તમને સૌથી વધુ આશ્ચર્યચકિત કરે છે. વિજ્ઞાન અનુસાર, બરફ જામી જવા માટે લગભગ શૂન્ય ડિગ્રી તાપમાન જરૂરી છે. પરંતુ અમરનાથ યાત્રા દર વર્ષે જૂન-જુલાઈમાં શરૂ થાય છે. પછી આટલું ઓછું તાપમાન શક્ય ન હોય.
જો કે, કેટલાક વૈજ્ઞાનિકો દલીલ કરે છે કે આ ગુફામાં પવનનું પરિભ્રમણ એવું છે કે અહીં દર શરદ ઋતુમાં કુદરતી રીતે એક વિશાળ શિવલિંગ બને છે. આ જ કારણ છે કે જ્યારે અન્ય સ્થળોએ બરફ પીગળે છે ત્યારે પણ તે અસ્તિત્વમાં રહે છે.
આ સંદર્ભમાં, વિજ્ઞાન દલીલ કરે છે કે અમરનાથ ગુફાની આસપાસ અને તેની દિવાલોમાં રહેલી તિરાડો અથવા નાના છિદ્રોમાંથી ઠંડી હવા વહે છે. આ કારણે ગુફાની અંદર અને તેની આસપાસનો બરફ જામ થઈને શિવલિંગનો આકાર લે છે. પરંતુ આ હકીકતની પુષ્ટિ થઈ નથી કારણ કે આ બંને બાબતો તર્ક પર આધારિત છે.
ધાર્મિક માન્યતાઃ
ધર્મમાં માનનારાઓનું માનવું છે કે જો શિવલિંગની રચના માટે આ નિયમ છે તો આખા વિસ્તારમાં અન્ય ગુફાઓ છે જ્યાં પાણીના ટીપાં ટપકતા હોય છે તો ત્યાં હિમલિંગ કેમ નથી બનતું? જો આવું થાય તો અનેક શિવલિંગ આ રીતે બનાવવા જોઈએ. જો શિવલિંગ ઘણી ગુફાઓમાં બને છે તો પણ તે નક્કર બરફથી નાથી બનતા. તેમાં કાચો બરફ હોય છે જે થોડીવારમાં વિખેરાઈ જાય છે.
નવાઈની વાત એ છે કે અમરનાથ ગુફા એક નથી. અમરાવતી નદીના રસ્તે આગળ વધતી વખતે બીજી ઘણી નાની-મોટી ગુફાઓ દેખાય છે. તે બધા બરફથી ઢંકાયેલા છે, પરંતુ તેમાંથી કેટલાકમાં જ શિવલિંગ રચાય છે. અને તે પણ કાચા બરફના.
બીજી સૌથી મોટી વાત એ છે કે આ ગુફામાં અને શિવલિંગની આજુબાજુ દરેક જગ્યાએ કાચો બરફ જોવા મળે છે, જે સ્પર્શ કરવાથી વિખરાઈ જાય છે, પરંતુ તે કોઈ ચમત્કારથી ઓછું નથી કે માત્ર બરફનું શિવલિંગ જ નક્કર બરફનું બનેલું છે. બીજું, તેની ઊંચાઈ ચંદ્રના તબક્કાઓ સાથે વધે છે અને ઘટે છે.
અમરનાથ યાત્રા અષાઢ મહિનામાં જ કેમ શરૂ થાય છે?
ચંદ્રકલા વિશે વાત કરીએ તો, શાસ્ત્રોમાં લખ્યું છે કે ભગવાન શિવ શ્રાવણની પૂર્ણિમાના દિવસે આ ગુફામાં પ્રથમ આવ્યા હતા, તેથી તે દિવસે શ્રી અમરનાથની મુલાકાતનું વિશેષ મહત્વ છે. રક્ષાબંધનના પૂર્ણિમાના દિવસે ગુફામાં બનેલા હિમશિવલિંગ પાસે છડી મુબારક પણ સ્થાપિત કરવામાં આવે છે.
હિંદુઓની જવાબદારીઃ
હિમલિંગ અને અમરનાથની પ્રકૃતિની રક્ષા કરવી જરૂરી છે. છેલ્લા કેટલાક સમયથી બાબા અમરનાથ ગુફાના દર્શન કરવા આવતા ભક્તોની સંખ્યા વધી રહી છે જેના કારણે માનવીય ગતિવિધિઓને કારણે ત્યાં ગરમી પેદા થઈ રહી છે. કેટલાક ભક્તોએ હવે ત્યાં ધૂપ અને દીવા સળગાવવાનું શરૂ કર્યું છે, જે હિમલિંગ અને ગુફાના કુદરતી અસ્તિત્વ માટે ઘાતક સાબિત થઈ રહ્યું છે. શિવલિંગને સ્પર્શ કરીને, ધૂપ કે દીવા પ્રગટાવીને પોતાની ભક્તિ વ્યક્ત કરવી ખોટું છે.
આ પણ વાંચોઃસાયક્લોનિક સર્ક્યુલેશન સિસ્ટમ સક્રિય થતા ગુજરાતના આ વિસ્તારોમાં પડશે ભારેથી અતિભારે વરસાદ