હવાઈ મુસાફરી દરમિયાન વિમાનનો ‘દુશ્મન’ ટર્બ્યુલન્સ શું છે? જાણો અહીં
- લંડનથી ટેકઓફ કર્યા બાદ સિંગાપોર એરલાઈન્સના પ્લેને ક્યો ટર્બ્યુલન્સનો સામનો
- બોઇંગ 777 એરક્રાફ્ટમાં એક મુસાફરનું મૃત્યુ, અનેક મુસાફરો થયા ઘાયલ
દિલ્હી,21 મે: લંડનથી સિંગાપોર જતી સિંગાપોર એરલાઈન્સની ફ્લાઈટને ઉડાન સમયે ભારે ટર્બ્યુલન્સનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આ દરમિયાન એક એર પેસેન્જરનું મૃત્યુ થયું હતું. તે જ સમયે, 30 થી વધુ મુસાફરો ઘાયલ થયા હતા. વિમાનને ટર્બ્યુલન્સનો સામનો કરવાના કારણે તેને બેંગકોક તરફ વાળવામાં આવ્યું હતું અને અહીં તેનું ઈમરજન્સી લેન્ડિંગ કરવામાં આવ્યું હતું. સિંગાપોર એરલાઈન્સે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે 20 મે, 2024ના રોજ લંડન (હિથ્રો) થી સિંગાપોર જવા માટે નિર્ધારિત ફ્લાઇટ SQ321ને માર્ગમાં ગંભીર ટર્બ્યુલન્સનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. હવે સવાલ એ છે કે આ ટર્બ્યુલન્સ શું છે જેના કારણે પેસેન્જરે જીવ ગુમાવ્યો? ચાલો અહીં જાણીએ.
શું છે આ ટર્બ્યુલન્સ?
ઉડ્ડયન ક્ષેત્રે ટર્બ્યુલન્સ શબ્દ ખૂબ જ ચર્ચિત છે. ટર્બ્યુલન્સએ હવાના પ્રવાહમાં ફેરફારને કારણે થતી અસ્થિરતાનો ઉલ્લેખ કરે છે. આ એક એવી ઘટના છે જેને દરેક વિમાન ટાળવા માંગે છે. ટર્બ્યુલન્સ એ હવાના પ્રવાહ અને દબાણમાં અચાનકથી આવતો બદલાવ છે. આને હવાના પ્રવાહમાં અવરોધ તરીકે સમજી શકાય છે જે વિમાનને ઉડવામાં મદદ કરે છે. જેના કારણે પ્લેનમાં આંચકો આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, એરક્રાફ્ટ અનિયમિત ઊભી ગતિમાં આગળ વધવાનું ચાલુ રાખે છે. જેના કારણે પ્લેન ઝડપથી ઉપર અને નીચે થવા લાગે છે. આ રીતે પ્લેન તેના નિયમિત રૂટથી ભટકી જાય છે અને વિમાનમાં હલચલ મચી જાય છે. ટર્બ્યુલન્સથી વિમાનમાં બેઠેલા મુસાફરોને નાના આંચકાથી માંડીને લાંબા (મોટા) આંચકા પણ આવે છે. આવા સમયે ગંભીર અકસ્માતની પણ શક્યતા ઉભી થાય છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો ટર્બ્યુલન્સ એ હવાની અનિયમિત હિલચાલ છે જે વિમાનની ઊંચાઈ અથવા ખૂણામાં અનિયમિત ફેરફારોનું કારણ બને છે. આનાથી વિમાનમાં સવાર મુસાફરોને ઉથલપાથલ અથવા બાઉન્સનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
હવાના પ્રવાહમાં અવરોધને કારણે ટર્બ્યુલન્સ
ટર્બ્યુલન્સને હવાના પ્રવાહ અથવા હવાના પ્રવાહમાંથી સમજી શકાય છે. કોઈપણ વિમાનને સ્થિર રીતે ઉડવા માટે તેની પાંખની ઉપર અને નીચે હવાના સતત પ્રવાહની જરૂર હોય છે. ક્યારેક હવામાન અથવા અન્ય કારણોસર હવાના પ્રવાહમાં અનિયમિતતા જોવા મળે છે. આના કારણે ચોક્કસ જગ્યાએ એર પોકેટ્સ બને છે. આ હવાના પોકેટ્સના કારણે ટર્બ્યુલન્સ થાય છે. આબોહવા પરિવર્તન જેટ પ્રવાહમાં વધુ અસ્થિરતા અને પવનની ગતિમાં વધારો કરી રહ્યું છે. હવાની સ્થિરતાના આધારે ટર્બ્યુલન્સને હલ્કુ, મધ્યમ અને ગંભીર શ્રેણીઓમાં વહેંચવામાં આવે છે.
- હલ્કુ ટર્બ્યુલન્સઃ આમાં પ્લેન 1 મીટર સુધી ઉપર અને નીચે જાય છે. ઘણી વખત હવાઈ મુસાફરોને તેની ખબર પણ પડતી નથી.
- મધ્યમ ટર્બ્યુલન્સ: આમાં જહાજો 3 થી 6 મીટર સુધી ઉપર અને નીચે જાય છે. આમાં હાથમાં રહેલું પીણું મુસાફરી દરમિયાન પડી શકે છે.
- ગંભીર ટર્બ્યુલન્સ: આમાં જહાજો 30 મીટર સુધી ઉપર અને નીચે જાય છે. જો સીટ બેલ્ટ ના પહેરેલો હોય તો મુસાફરો તેમની સીટ પરથી નીચે પડી શકે છે.
ક્યા ટર્બ્યુલન્સથી પ્લેન ક્રેશ થઈ શકે છે?
એક પ્રશ્ન ઊભો થાય છે કે શું ટર્બ્યુલન્સના કારણે પ્લેન ક્રેશ થઈ શકે છે. જવાબ છે કે હા, આવું થઈ શકે છે પરંતુ તેની સંભાવના ઘણી ઓછી છે. આધુનિક સમયમાં ટેક્નોલોજી એટલી આગળ વધી ગઈ છે કે ટર્બ્યુલન્સને કારણે પ્લેન ક્રેશ થવાની શક્યતા ઘણી ઓછી છે. જો કે 60ના દાયકામાં ટર્બ્યુલન્સને કારણે પ્લેન ક્રેશ થવાની ઘટનાઓ પણ પ્રકાશમાં આવી છે. ફેડરલ એવિએશન એડમિનિસ્ટ્રેશન ડેટા અનુસાર 2009 થી 2021 સુધી દર વર્ષે ઉડાન ભરનારા લાખો લોકોમાંથી 30 મુસાફરો અને 116 ક્રૂ સભ્યોને ટર્બ્યુલન્સને કારણે ગંભીર ઇજાઓ થઈ હતી. ટર્બ્યુલન્સ દરમિયાન, સીટ બેલ્ટ ન પહેરવાથી, સામાન માથા પર પડવાથી, કેબિનની બાજુના લોકો સાથે અથડાવાથી અથવા ખાદ્યપદાર્થોની ગાડીઓમાં અથડાવાને કારણે ઇજાઓ થઈ શકે છે.
આ પણ વાંચો: લંડનથી સિંગાપોર જતી ફ્લાઈટમાં ટર્બ્યુલન્સના કારણે એક મુસાફરનું મૃત્યુ, અનેક ઘાયલ