ભારત અમેરિકાને પણ પાછળ છોડી દેશે! આ વર્ષે ચૂંટણીમાં સૌથી વધુ ખર્ચ થવાનો અંદાજ

HD ન્યૂઝ ડેસ્ક, 25 એપ્રિલ : ખર્ચના સંદર્ભમાં, 2024ની લોકસભા ચૂંટણી અગાઉના રેકોર્ડને તોડીને વિશ્વની સૌથી મોંઘી ચૂંટણી બનવાના માર્ગે છે. બિન-લાભકારી સંસ્થા સેન્ટર ફોર મીડિયા સ્ટડીઝ (CMS)ના પ્રમુખ એન ભાસ્કર રાવે આ દાવો કર્યો છે. તેમનો અંદાજ છે કે આ ચૂંટણીમાં ખર્ચ રૂ. 1.35 લાખ કરોડ સુધી પહોંચવાની અપેક્ષા છે. આ આંકડો 2019ની લોકસભા ચૂંટણીના ખર્ચ કરતાં બમણો છે. 2019ની ચૂંટણીમાં 60,000 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો.

ચૂંટણી ખર્ચમાં શું સામેલ છે?

રાવે જણાવ્યું હતું કે આ વ્યાપક ખર્ચમાં રાજકીય પક્ષો અને સંગઠનો, ઉમેદવારો, સરકાર અને ચૂંટણી પંચ સહિતના ચૂંટણી સંબંધિત તમામ ખર્ચ, પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ ખર્ચનો સમાવેશ થાય છે. રાવે કહ્યું કે શરૂઆતમાં અમે અંદાજ લગાવ્યો હતો કે ખર્ચ 1.2 લાખ કરોડ રૂપિયા હશે. જો કે, ઈલેક્ટોરલ બોન્ડના હિસ્સાના ખુલાસા પછી, અમે આ આંકડો સુધારીને રૂ. 1.35 લાખ કરોડ કર્યો છે. તેમણે કહ્યું કે આ અંદાજ મતદાનની તારીખોની જાહેરાતના 3-4 મહિના પહેલા થયેલા ખર્ચને આવરી લે છે.

છ પક્ષોને આટલી મોટી રકમ મળી હતી

એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR) દ્વારા તાજેતરની ટિપ્પણીઓએ ભારતમાં રાજકીય ભંડોળમાં ‘પારદર્શિતાનો નોંધપાત્ર અભાવ’ જાહેર કર્યો છે. તે દાવો કરે છે કે 2004-05 થી 2022-23 સુધી, દેશના છ મુખ્ય રાજકીય પક્ષોએ અજ્ઞાત સ્ત્રોતો પાસેથી કુલ રૂ. 19,083 કરોડ (લગભગ 60%) પ્રાપ્ત કર્યા છે. આમાં ઈલેક્ટોરલ બોન્ડમાંથી મળેલા નાણાંનો પણ સમાવેશ થાય છે.

મતદાર દીઠ 1400 રૂપિયાનો અંદાજિત ખર્ચ

લોકસભા ચૂંટણીમાં 96.6 કરોડ મતદારો છે. મતદાર દીઠ આશરે રૂ. 1,400નો ખર્ચ થવાનો અંદાજ છે. વોશિંગ્ટન ડીસી સ્થિત બિન-લાભકારી સંસ્થા OpenSecrets.org અનુસાર આ 2020ની યુએસ ચૂંટણીના ખર્ચ કરતાં વધી ગયો છે. 2020માં અમેરિકાની ચૂંટણીમાં 1.2 લાખ કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો.

રાજકીય પક્ષો જાહેરાત એજન્સીઓની મદદ લે છે

એન ભાસ્કર રાવે જણાવ્યું હતું કે એવો અંદાજ છે કે કુલ ચૂંટણી ખર્ચના 30 ટકા વિવિધ પ્લેટફોર્મ પર મીડિયા પ્રચાર પર ખર્ચવામાં આવશે. અગ્રણી એડવર્ટાઇઝિંગ એજન્સી ડેન્ટસુ ક્રિએટિવના સીઇઓ અમિત વાધવાએ જણાવ્યું હતું કે આ વર્ષે ડિજિટલ પ્રમોશનમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. રાજકીય પક્ષો કોર્પોરેટ બ્રાન્ડની જેમ વર્તે છે અને સારી બ્રાન્ડ રિકોલ માટે પ્રોફેશનલ એજન્સીઓની મદદ લઈ રહ્યા છે.

આ પણ વાંચો : ચૂંટણી સમયે જ પોતાના નિવેદનથી કોંગ્રેસને મુશ્કેલીમાં મુકનાર સામ પિત્રોડા કોણ છે?