લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સાથે જોડાયેલી કેટલીક માન્યતાઓ, નિષ્ણાતો પાસેથી જાણો શું છે સત્ય
અમદાવાદ, 22 માર્ચ : લીવર એ શરીરનું મહત્ત્વનું અંગ છે. તે આપણા શરીરના ઘણા મહત્ત્વપૂર્ણ કાર્યોને નિયંત્રિત કરવાનું કામ કરે છે. લીવર શરીરના રક્ત પુરવઠામાંથી ઝેર દૂર કરે છે, તંદુરસ્ત રક્ત ખાંડના સ્તરને જાળવી રાખે છે અને લોહીના ગંઠાઈ જવાને નિયંત્રિત કરવા જેવા અન્ય ઘણા મહત્ત્વપૂર્ણ કાર્યો કરે છે. લીવર વ્યક્તિના પેટના ઉપરના જમણા ભાગમાં પાંસળીની નીચે સ્થિત છે. લીવર ડિટોક્સિફિકેશન, પ્રોટીન સંશ્લેષણ અને પાચનમાં મદદ કરવા માટે પિત્ત ઉત્પન્ન કરે છે.પરંતુ કેટલીકવાર જ્યારે સિરોસિસ અથવા હેપેટાઇટિસ જેવા રોગોને લીધે લીવર યોગ્ય રીતે કામ કરવાનું બંધ કરી દે છે, ત્યારે ડૉક્ટરો માટે એકમાત્ર ઉપાય બાકી રહે છે તે લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટનો. લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ વ્યક્તિનું જીવન બચાવી શકે છે, પરંતુ કેટલીકવાર લોકો લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટને લગતી ધારણાઓ અને ખોટી માન્યતાઓને કારણે લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરાવવાનું ટાળે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે,લીવરર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ શું છે અને તેની સાથે જોડાયેલી માન્યતાઓ અને ગેરસમજો શું છે.
માન્યતા 1: લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ ફક્ત એવા લોકો માટે છે જેઓ આલ્કોહોલનું સેવન કરે છે
જવાબ: લીવરને નુકસાન થવાનું સૌથી સામાન્ય કારણ દારૂ છે, પરંતુ અન્ય કારણોસર પણ લીવરને નુકસાન થઈ શકે છે, જેના પછી તેના ટ્રાન્સપ્લાન્ટની જરૂર પડે છે.આ રોગોમાં હેપેટાઈટીસ બી અને સી, નોન-આલ્કોહોલિક ફેટી લીવર ડિસીઝ, ઓટોઈમ્યુન હેપેટાઈટીસ અને બિલીયરી એટ્રેસિયાનો સમાવેશ થાય છે.
માન્યતા 2: લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ મેળવનારનું શરીર તરત જ નવા લીવરને નકારે છે
જવાબ: જ્યારે પણ કોઈ અજાણી વસ્તુ શરીરમાં દાખલ કરવામાં આવે છે, જેમ કે ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરેલ અંગ, ત્યારે રોગપ્રતિકારક તંત્ર તેને નકારવા માટે સામાન્ય પ્રતિક્રિયા કરે છે.પરંતુ ઇમ્યુનોસપ્રેસિવ થેરાપીની પ્રગતિએ આવી ઘટનાઓ અને ગંભીરતામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કર્યો છે. મોટાભાગના પ્રાપ્તકર્તાઓના શરીર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પછી નવા યકૃતને નકારતા નથી.
માન્યતા 3: લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પ્રાયોગિક અને જોખમથી ભરપૂર છે
જવાબ: પાંચ દાયકા કરતાં વધુ સમયથી લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સફળતાપૂર્વક કરવામાં આવે છે. આ પ્રાયોગિક નથી. દરેક મોટી સર્જરીમાં જોખમો હોવા છતાં, લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ એ અંતિમ તબક્કાના યકૃત રોગ માટે માનક સારવાર વિકલ્પ બની ગયો છે. લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ મેળવનારાઓ માટે એક વર્ષનો જીવિત રહેવાનો દર હવે 90 ટકાથી વધુ છે.
માન્યતા 4: દાતા લીવર ફક્ત મૃત દાતાઓ પાસેથી જ આવે છે
જવાબ: જો કે મોટાભાગના લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ મૃત દાતાઓના લીવરનો ઉપયોગ કરે છે, જીવંત દાતા લિવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પણ થઈ શકે છે. આ પ્રક્રિયામાં, જીવંત દાતા પાસેથી લીવરનો એક ભાગ લેવામાં આવે છે અને દર્દીના શરીરમાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવે છે. આ સ્થિતિમાં, થોડા અઠવાડિયામાં દાતા અને દર્દી બંનેનું લીવર તેના સામાન્ય કદમાં પાછું વધે છે.
માન્યતા 5: લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરાવતા લોકોએ આજીવન ઇમ્યુનોસપ્રેસન્ટ દવા લેવી પડે છે
જવાબ: શરીર ટ્રાન્સપ્લાન્ટેડ લીવરને નકારતું અટકાવવા માટે ઇમ્યુનોસપ્રેસન્ટ દવા જરૂરી છે.પરંતુ તેને કેટલી માત્રામાં અને કેટલા સમય સુધી લેવાનું છે તે લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ દર્દીના શરીરની પ્રતિક્રિયા પર આધાર રાખે છે. કેટલાક દર્દીઓ ઇમ્યુનોસપ્રેસન્ટ દવાઓ લેવાનું ઘટાડી અથવા બંધ કરી શકે છે, પરંતુ સામાન્ય રીતે આવું થતું નથી.
માન્યતા 6: જે લોકો લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરાવે છે તેઓ સામાન્ય જીવન જીવી શકતા નથી
જવાબ: લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પછી યોગ્ય કાળજી અને વ્યવસ્થાપનની મદદથી સામાન્ય અને સક્રિય જીવન જીવવું શક્ય છે. ઘણા લોકો લીવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પછી હંમેશની જેમ કામ, શાળા અને અન્ય પ્રવૃત્તિઓ પર પાછા ફરે છે. જો કે, તેઓએ કડક તબીબી દિનચર્યાનું પાલન કરવું પડશે, જેમાં નિયમિત ફોલો-અપ એપોઇન્ટમેન્ટ, લેબોરેટરી પરીક્ષણો અને દવાઓનો ઉપયોગ શામેલ છે.
આ પણ વાંચો : નાણાપ્રધાન મળ્યા RBI ગવર્નર અને SEBI ચીફને, એપ્રિલમાં આવશે નવી નાણાકીય નીતિ