ઉત્તરાખંડ વિધાનસભામાં UCC બિલ પસાર, સમાન કાયદો લાગુ કરનાર દેશનું પ્રથમ રાજ્ય

• યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ બિલ-2024 ઉત્તરાખંડ વિધાનસભામાં થયું પસાર
• ઉત્તરાખંડ સમાન કાયદો લાગુ કરનાર દેશનું પ્રથમ રાજ્ય બન્યું

ઉત્તરાખંડ, 7 ફેબ્રુઆરી: ઉત્તરાખંડે ઈતિહાસ રચ્યો છે. બુધવારે વિધાનસભા સત્ર દરમિયાન ચર્ચા બાદ યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ બિલ એટલે કે યુસીસી વોઇસ વોટ દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યું છે. આ સાથે ઉત્તરાખંડ સમાન કાયદો લાગુ કરનાર દેશનું પ્રથમ રાજ્ય બની ગયું છે. દરખાસ્ત પસાર થતા પહેલા બિલ પર બોલતા સીએમ પુષ્કર સિંહ ધામીએ કહ્યું કે આપણા બંધારણના નિર્માતાઓએ જે સપનું જોયું હતું તે જમીન પર સાકાર થવા જઈ રહ્યું છે. આપણે ઈતિહાસ રચવા જઈ રહ્યા છીએ. દેશના અન્ય રાજ્યોએ પણ આ જ દિશામાં આગળ વધવું જોઈએ.

• બિલ પાસ થયા બાદ સીએમ ધામીએ કહ્યું કે અન્ય રાજ્યો જે પણ ડ્રાફ્ટ માંગશે અથવા આ દિશામાં આગળ વધશે તેને અમે સમર્થન આપીશું.

ऐतिहासिक समान नागरिक संहिता विधेयक-2024 विधानसभा में पारित..

माँ गंगा व यमुना की उद्गम स्थली देवभूमि उत्तराखण्ड से निकली UCC के रूप में समानता और समरूपता की यह अविरल धारा संपूर्ण देश का पथ प्रदर्शित करेगी। यह विधेयक मातृशक्ति के सम्मान एवं उनकी सुरक्षा के प्रति हमारी सरकार की… pic.twitter.com/0nfGBA3L3C

— Pushkar Singh Dhami (@pushkardhami) February 7, 2024

• યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ બિલ પસાર થતાંની સાથે જ વિરોધ શરૂ થયો હતો. જમિયત ઉલેમા-એ-હિંદે કહ્યું કે મુસ્લિમો શરિયતમાં દખલગીરી સહન કરતા નથી.

UCC બિલ પાસ થયા બાદ હવે તેને રાજ્યપાલને મોકલવામાં આવશે. રાજ્યપાલના હસ્તાક્ષર થતાં જ આ કાયદો બની જશે. આ સાથે રાજ્યના તમામ લોકોને સમાન કાયદા લાગુ પડશે. જો કે, તેની જોગવાઈઓ અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) લોકોને લાગુ પડશે નહીં. 2022ની વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન ભાજપ દ્વારા સમાન નાગરિક સંહિતાનું વચન આપવામાં આવ્યું હતું. ધામીની સરકાર બન્યા બાદ આ અંગે એક સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી. આ સમિતિએ 2.5 લાખથી વધુ સૂચનો મેળવ્યા બાદ UCCનો ડ્રાફ્ટ તૈયાર કર્યો હતો. ઉત્તરાખંડ પહેલું રાજ્ય હશે જ્યાં સમાન નાગરિક સંહિતા કાયદો લાગુ થવા જઈ રહ્યો છે. આ પહેલા ગોવામાં યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ લાગુ હતો, પરંતુ તે પોર્ટુગલના શાસનથી ત્યાં લાગુ હતો.

UCC બિલના મુખ્ય મુદ્દાઓ:

પુત્ર અને પુત્રી માટે સમાન મિલકતના અધિકારો: ઉત્તરાખંડ સરકાર દ્વારા તૈયાર કરાયેલ સમાન નાગરિક સંહિતા બિલમાં પુત્ર અને પુત્રી બંને માટે મિલકતમાં સમાન અધિકારો સુનિશ્ચિત કર્યા છે, તેમની શ્રેણીને ધ્યાનમાં લીધા વિના. તમામ વર્ગના પુત્ર અને પુત્રીઓને મિલકતમાં સમાન અધિકાર આપવામાં આવ્યો છે.

કાયદેસર અને ગેરકાયદેસર બાળકો વચ્ચેનો ભેદ દૂર કરવામાં આવશે: આ બિલનો ઉદ્દેશ્ય મિલકત અધિકારોના સંદર્ભમાં કાયદેસર અને ગેરકાયદેસર બાળકો વચ્ચેના તફાવતને દૂર કરવાનો છે. ગેરકાયદેસર સંબંધોથી જન્મેલા બાળકોને પણ મિલકતમાં સમાન અધિકાર મળશે. તમામ બાળકોને જૈવિક બાળકો તરીકે ઓળખ મળશે. ગેરકાયદેસર બાળકોને દંપતીના જૈવિક બાળકો ગણવામાં આવે છે.

દત્તક લીધેલા અને બાયોલૉજિકલી રીતે જન્મેલા બાળકો વચ્ચે સમાનતા: યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ બિલ દત્તક, સરોગસી અથવા સહાયિત પ્રજનન તકનીક દ્વારા જન્મેલા બાળકો વચ્ચે કોઈ ભેદ રાખતું નથી. તેને અન્ય જૈવિક બાળકોની જેમ જૈવિક બાળક ગણવામાં આવે છે અને તેને સમાન અધિકાર આપવામાં આવે છે.

મૃત્યુ પછી સમાન મિલકત અધિકારો: વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી, જીવનસાથી અને બાળકોને સમાન મિલકત અધિકારો આપવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત મૃતકના માતા-પિતાને પણ સમાન અધિકાર આપવામાં આવ્યો છે. આ અગાઉના કાયદાઓથી સંપૂર્ણપણે અલગ છે. અગાઉના કાયદા હેઠળ, મૃતકની મિલકતમાં માત્ર માતાનો જ અધિકાર હતો.

UCC ના અન્ય ઉદ્દેશ્યો

• વિધેયકનો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય એક કાનૂની માળખું બનાવવાનો છે જે રાજ્યના તમામ નાગરિકો માટે લગ્ન, છૂટાછેડા, જમીન, મિલકત અને વારસાના કાયદામાં સુસંગતતા સુનિશ્ચિત કરે છે, પછી ભલે તેઓ તેમના ધર્મના હોય.
• અહેવાલો અનુસાર, બિલનો મુસદ્દો તૈયાર કરનાર સમિતિની અન્ય મુખ્ય ભલામણોમાં બહુપત્નીત્વ (એકથી વધુ લગ્ન) અને બાળ લગ્ન પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધનો સમાવેશ થાય છે. તમામ ધર્મોમાં છોકરીઓ માટે લગ્નની એક સમાન ઉંમર હોવી જોઈએ અને છૂટાછેડા માટે સમાન આધારો અને પ્રક્રિયાઓનું પાલન કરવું જોઈએ.

આ પણ વાંચો: સમાન નાગરિક ધારો – UCC વિશે તમે જાણવા માગો એ બધું અહીં વાંચો