ટોંક જિલ્લાના હાથી ભાટા રહસ્યમય છે, કોણે બનાવી હતી આ હાથીની વિશાળ પ્રતિમા ?

રાજસ્થાન, 25 ડિસેમ્બર : વનવાસ દરમિયાન પાંડવોએ પણ થોડો સમય ટોંક, રાજસ્થાનમાં વિતાવ્યો હતો. આ સમય દરમિયાન, દ્રૌપદીની પૂજા માટે, પાંડવોએ પથ્થરની શિલા કોતરીને ગણેશની મૂર્તિ બનાવી. આ પ્રતિમા આજે પણ અસ્તિત્વમાં છે અને તેનું રહસ્ય ઘણા ઈતિહાસકારો માટે કોઈ કોયડાથી ઓછું નથી. મુઘલ કાળમાં એકવાર આ હાથીને અહીંથી હટાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો.

રાજસ્થાનનું માત્ર ઐતિહાસિક મહત્વ જ નથી, પૌરાણિક મહત્વ પણ છે. અહીં માત્ર રાજપૂત શાસન અને મુઘલ કાળના ઐતિહાસિક પુરાવાઓ જ નથી, પરંતુ દ્વાપર યુગના ઘણા એવા પુરાવા અને રહસ્યો પણ અહીં જોવા મળે છે, જેને જોઈને આજે પણ લોકો આશ્ચર્ય ચકિત થઈ જાય છે. ટોંક જિલ્લાના ઉનિયારા સબડિવિઝનના ગુમાનપુરા ગામમાં એક વિશાળ હાથીની પ્રતિમા છે, જેને દૂરથી જોઈને લાગશે કે તે સાચો હાથી છે, પરંતુ જ્યારે તમે ખૂબ નજીક જઈને જોશો ત્યારે તમને ખ્યાલ આવશે કે તે એક પથ્થરની મૂર્તિ છે. આ પ્રતિમાની કોતરણી એવી છે કે આજના સમયમાં ભાગ્યે જ કોઈ કલાકાર તેને આટલી ચોકસાઈથી બનાવી શકે છે.

આ હાથીની નજીક એક તળાવ જેવી દેખાતી એક તલાવડી છે, કહેવાય છે કે પાંચ હજાર વર્ષ પછી પણ આ તળાવ સુકાયું નથી. હાથીની બરાબર સામે 64 પ્લેટોવાળી હવન વેદી છે. ઈતિહાસકારો માટે આ હાથી, તળાવ અને વેદી કોઈ કોયડાથી ઓછા નથી. એવું માનવામાં આવે છે કે પાંડવો તેમના વનવાસ દરમિયાન અહીં આવ્યા હતા.

પાંચાલીએ ભગવાન ગણેશની પૂજા કર્યા વિના ભોજન ન કરતાં, પાંડવોએ રાતોરાત એક વિશાળ પથ્થર કોતરીને આ મૂર્તિ બનાવી હતી. એટલું જ નહીં, આ મૂર્તિ માટે પાંડવોએ પણ પોતાના પ્રાણની આહુતિ આપી હતી. એવું કહેવાય છે કે તે સમયે આ હાથી 14 કોસ વિસ્તારની આસપાસ રક્ષા કરતો ફરતો હતો. જ્યારે તે ગામની વસાહતોની નજીકથી પસાર થયો, ત્યારે તેની પીઠ પરના ઘંટનો અવાજ સાંભળીને લોકો ભયભીત થઈ જતાં હતા.

હાથીની બાજુમાં આવેલા તળાવ વિશે એવી માન્યતા છે કે બળવાન ભીમે તેને પોતાના ઘૂંટણથી ખોદી નાખ્યું હતું. દાવો કરવામાં આવે છે કે આ તળાવની ઊંડાઈ પાતાળ સુધી છે. આ જ કારણ છે કે આ તળાવનું પાણી ક્યારેય સુકાતું નથી. એવું પણ કહેવાય છે કે મુગલ કાળ દરમિયાન એક વખત આ હાથીને અહીંથી લઈ જવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. આ માટે જ્યારે જવાનોએ તેના પગ તોડવાની કોશિશ કરી તો લોહી વહેવા લાગ્યું હતું. જેના કારણે કારીગરો અને સૈનિકો ડરીને ભાગી ગયા હતા.

આ પણ વાંચો : ‘ભારત રત્ન’ અને પદ્મ પુરસ્કારો કઈ ધાતુમાંથી બને છે? અને તેને કોણ બનાવે છે?