જનજાતિ ગૌરવ દિવસઃ ભગવાન બિરસા મુંડાને રાષ્ટ્રની અંજલિ
- આજે બિરસા મુંડાની જન્મજયંતિ, આ સાથે આદિવાસીગૌરવ દિવસ.
આજે દેશભરમાં આદિવાસી ગૌરવ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે. સરકારે બિરસા મુંડાની જન્મજયંતિ પર 15 નવેમ્બરને આદિવાસી ગૌરવ દિવસ તરીકે જાહેર કર્યો છે. આ તારીખે બિરસા મુંડાને દેશભરના આદિવાસી સમુદાયો દ્વારા ભગવાન તરીકે પૂજવામાં આવે છે. બિરસા મુંડા દેશના પ્રતિષ્ઠિત સ્વાતંત્ર્ય સેનાની, સમાજ સુધારક અને આદરણીય આદિવાસી નેતા હતા.
View this post on Instagram
આ સાથે જ આજે ઝારખંડનો સ્થાપના દિવસ પણ છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી બિરસા મુંડાની જન્મજયંતિ પર ઝારખંડના પ્રવાસે છે. PM આજે ‘આદિવાસી ગૌરવ દિવસ’ની ઉજવણી નિમિતે ઝારખંડના ઉલિહાટુમાં બિરસા મુંડાને તેમના પૈતૃક ઘરે પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરી છે. આ કાર્યક્રમ પહેલા વડાપ્રધાન મોદીએ આદિવાસી ગૌરવ દિવસની શુભેચ્છા પાઠવી હતી. તેમના સિવાય રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ, ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનખરે તેમજ અનેક ઘણા મોટા નેતાઓએ આદિવાસી ગૌરવ દિવસ પર બિસરા મુંડાને યાદ કર્યા છે.
VIDEO | PM Modi pays floral tribute to Birsa Munda at his ancestral home in Ulihatu, Jharkhand. pic.twitter.com/YRmfp6sZyk
— Press Trust of India (@PTI_News) November 15, 2023
સમગ્ર ઝારખંડ રાજ્ય કુદરતી સંસાધનો સાથે હંમેશા પ્રગતિશીલ રહે: રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુ
राज्य स्थापना दिवस के अवसर पर झारखंड के सभी निवासियों को मेरी हार्दिक शुभकामनाएं। भगवान बिरसा मुंडा की जन्म जयंती को ‘जनजातीय गौरव दिवस’ के रूप में मनाया जाता है। मेरी मंगल कामना है कि प्राकृतिक संसाधनों से संपूर्ण झारखंड राज्य सदा प्रगतिशील रहे और भगवान बिरसा का आशीर्वाद यहां…
— President of India (@rashtrapatibhvn) November 15, 2023
રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ લખ્યું છે કે “રાજ્ય સ્થાપના દિવસ નિમિત્તે ઝારખંડના તમામ રહેવાસીઓને મારી હાર્દિક શુભકામનાઓ. ભગવાન બિરસા મુંડાની જન્મજયંતિ ‘આદિવાસી ગૌરવ દિવસ’ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. હું ઈચ્છું છું કે કુદરતી સંસાધનો સમગ્ર રાજ્યને સમૃદ્ધ બનાવે. ઝારખંડ હંમેશા પ્રગતિશીલ રહે અને ભગવાન બિરસાના આશીર્વાદ અહીંના લોકો પર રહે.”
- રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ દિલ્હી સંસદ ભવન સંકુલમાં ભગવાન બિરસા મુંડાને તેમની જન્મજયંતિ પર પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરી.
#WATCH दिल्ली: राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मू ने भगवान बिरसा मुंडा को उनकी जयंती पर संसद भवन परिसर में पुष्पांजलि अर्पित की। pic.twitter.com/0175gRvenk
— ANI_HindiNews (@AHindinews) November 15, 2023
- ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનખરે દિલ્હી સંસદ ભવન સંકુલમાં ભગવાન બિરસા મુંડાને તેમની જન્મજયંતિ પર પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરી.
#WATCH दिल्ली: उपराष्ट्रपति जगदीप धनखड़ ने भगवान बिरसा मुंडा को उनकी जयंती पर संसद भवन परिसर में पुष्पांजलि अर्पित की। pic.twitter.com/jfBGk435U1
— ANI_HindiNews (@AHindinews) November 15, 2023
- આ તારીખનું મહત્વ બિરસા મુંડાની જન્મજયંતિ સાથે તેના સંરેખણ દ્વારા વધુ વધાર્યું છે, જેને આપણા વિશાળ રાષ્ટ્રમાં આદિવાસી સમુદાયો દ્વારા દેવતા તરીકે પૂજવામાં આવે છે.
બિરસા મુંડા: બિરસા મુંડા, 15 નવેમ્બર, 1875 ના રોજ જન્મેલા, છોટા નાગપુર ઉચ્ચપ્રદેશના મુંડા જાતિના હતા. તેઓ ભારતીય સ્વાતંત્ર્ય સેનાની, ધાર્મિક નેતા અને લોક નાયક હતા. તેમણે 19મી સદીના અંતમાં બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન આધુનિક ઝારખંડ અને બિહારના આદિવાસી પ્રદેશમાં ભારતીય આદિવાસી ધાર્મિક સહસ્ત્રાબ્દી ચળવળનું નેતૃત્વ કર્યું હતું.
બિરસા 1880 ના દાયકામાં પ્રદેશમાં સરદારી યુદ્ધ ચળવળના નજીકના નિરીક્ષક હતા, જેમણે બ્રિટિશ સરકારને અરજી કરવા જેવા અહિંસક માધ્યમો દ્વારા આદિવાસીઓના અધિકારોને પુનઃસ્થાપિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, જોકે આ માંગણીઓને કઠોર અને ક્રૂર સંસ્થાનવાદી સત્તા દ્વારા અવગણવામાં આવી હતી.
જમીનદારી પ્રણાલી હેઠળ, આદિવાસીઓને જમીનદારોમાંથી મજૂરોમાં પતન કરવામાં આવ્યા હતા, જેના પરિણામે બિરસાએ આદિવાસીઓનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો.
મિશનરીઓ દ્વારા આદિવાસીઓને ધર્માંતરણથી બચાવવા માટે, બિરસા મુંડાએ હિંદુ ધર્મના વૈષ્ણવ સંપ્રદાયના કુદરતી સ્વરૂપમાં એક નવો સંપ્રદાય ‘બિરસૈત’ બનાવ્યો, જે મુજબ તેમણે- ઈશ્વરમાં આસ્થાને પ્રોત્સાહન આપ્યું અને લોકોને તેમની જૂની ધાર્મિક માન્યતાઓ પર પાછા ફરવા વિનંતી કરી. લોકો તેમને અસરકારક ધાર્મિક ઉપાસક, ચમત્કાર કાર્યકર્તા અને ઉપદેશક તરીકે ઓળખવા લાગ્યા.
આદિવાસીઓ સામેના શોષણ અને ભેદભાવ સામેના તેમના સંઘર્ષને કારણે 1908માં છોટાનાગપુર ટેનન્સી એક્ટ પસાર થયો, જેણે આદિવાસીઓ તરફથી બિન-આદિવાસીઓને જમીન આપવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
આ પણ વાંચો: ઇનોવેશન ઈકોસિસ્ટમને પ્રોત્સાહન આપવા ભારત-અમેરિકા વચ્ચે થયા MOU