- દેશના દરેક ખેડૂતને પ્રમાણિત અને વૈજ્ઞાનિક રીતે તૈયાર બિયારણ આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે આ સહકારી મંડળીની સ્થાપના કરાઈ હતી
- આગામી દિવસોમાં BBSSL ભારતમાં બીજ સંરક્ષણ, સંવર્ધન અને સંશોધન ક્ષેત્રે મોટું યોગદાન
- ભારતના પરંપરાગત બીજને સાચવીને આવનારી પેઢીઓ સુધી પહોંચાડવાનો, જેથી તંદુરસ્ત અનાજ, ફળો અને શાકભાજીનું ઉત્પાદન ચાલુ રેહશે
- BBSSLનો નફો સીધો બીજ ઉત્પાદક ખેડૂતોના બેંક ખાતામાં
- ભારત જેવા મોટા અને કૃષિ-સઘન દેશે વૈશ્વિક બિયારણ બજારમાં મોટો હિસ્સો મેળવવા માટે સમય-આધીન લક્ષ્ય નક્કી કરવું આવશ્યક
- આ સહકારી મંડળીનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર નફો મેળવવાનો નથી, પરંતુ બીજમાં ભારતની સરેરાશ ઉપજને વિશ્વની સરેરાશ ઉપજની બરાબરી પર લાવવાનો છે
નવી દિલ્હી : ભારતે હવે બિયારણની ગુણવત્તા સુધારવા ઉપર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું પડશે વૈશ્વિક સ્પર્ધામાં ટકી રહેવા માટે. કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અમિત શાહે આજે નવી દિલ્હીમાં ભારતીય બીજ સહકારી મંડળી લિમિટેડ (BBSSL) દ્વારા આયોજિત ‘સહકારી ક્ષેત્રમાં સુધારેલા અને પરંપરાગત બીજ ઉત્પાદન’ વિષય પરના રાષ્ટ્રીય સેમિનારને સંબોધન કર્યું અને BBSSLના લોગો, વેબસાઈટ અને બ્રોશરનું અનાવરણ તેમજ BBSSLના સભ્યોને સભ્યપદ પ્રમાણપત્રોનું પણ વિતરણ કર્યું.
ઇન્ડિયન સીડ કોઓપરેટિવ સોસાયટી લિમિટેડ દેશના ગ્રામીણ અર્થતંત્રને વેગ આપવા તેમજ દેશને બીજ ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભર બનાવવામાં અને બિયારણના વૈશ્વિક બજારમાં હિસ્સો વધારવામાં મદદ કરશે, આનો સૌથી મોટો ફાયદો નાના ખેડૂતો, મહિલાઓ અને યુવાનોને થશે. PACS દ્વારા, એક નાનો ખેડૂત પણ તેના ખેતરમાં બિયારણનું ઉત્પાદન કરી શકશે, તે પણ પ્રમાણિત થશે અને બ્રાન્ડિંગ પછી, આ સમિતિ સમગ્ર દેશમાં જ નહીં પરંતુ વિશ્વમાં આ બિયારણનું વિતરણ કરવામાં યોગદાન આપશે. BBSSLનો ઉદ્દેશ્ય બીજની ઉચ્ચ આનુવંશિક અને ભૌતિક શુદ્ધતા અને ઉપભોક્તા સ્વાસ્થ્યની ચિંતાને જોડીને ઉત્પાદન વધારવાનો છે, બીજ સહકારી મંડળીની સ્થાપના માત્ર નફા અને ઉત્પાદનનાં લક્ષ્યો નક્કી કરવા માટે કરવામાં આવી નથી, પરંતુ તે સંશોધન અને વિકાસનું કામ પણ કરશે, જેનાથી ઉત્પાદનમાં વધારો થશે.ઉત્પાદન, ગુણવત્તા, બ્રાન્ડિંગ અને માર્કેટિંગ ક્ષેત્રે આ સંસ્થાઓના સફળ અનુભવ દ્વારા બીજ ઉત્પાદન, આર એન્ડ ડી અને નિકાસના ક્ષેત્રમાં આગળ વધશે.
કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે,આજનો દિવસ દેશની સહકારી ચળવળ, ખેડૂતો અને ખાદ્ય ઉત્પાદન ક્ષેત્રે નવી શરૂઆતની દૃષ્ટિએ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આગામી દિવસોમાં BBSSL ભારતમાં બીજ સંરક્ષણ, પ્રમોશન અને સંશોધન ક્ષેત્રે મોટું યોગદાન આપશે. દેશના દરેક ખેડૂત પાસે વૈજ્ઞાનિક ઢબે તૈયાર કરેલા બિયારણ ઉપલબ્ધ નથી, એટલે જ આપણી જવાબદારી છે કે પ્રમાણિત અને વૈજ્ઞાનિક રીતે તૈયાર કરેલા બિયારણ આ વિશાળ દેશના દરેક ખેડૂત સુધી પહોંચે અને ભારત વિશ્વના એવા કેટલાક દેશોમાંનો એક છે જ્યાં કૃષિને સત્તાવાર રીતે રજૂ કરવામાં આવી છે અને તેથી જ આપણા પરંપરાગત બિયારણ ગુણવત્તા અને શારીરિક પોષણ માટે સૌથી યોગ્ય છે. ભારતના પરંપરાગત બીજને સાચવીને આવનારી પેઢી સુધી પહોંચાડવા પડશે, જેથી તંદુરસ્ત અનાજ, ફળો અને શાકભાજીનું ઉત્પાદન ચાલુ રહે અને ઉત્પાદિત બિયારણો વધુ કે ઓછા પ્રમાણમાં R&D દ્વારા વિદેશી પદ્ધતિઓ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે, પરંતુ જો આપણા કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોને સારું પ્લેટફોર્મ મળે તો તેઓ વિશ્વમાં સૌથી વધુ ઉત્પાદન કરતા બિયારણો બનાવી શકે છે, વિશ્વમાં બિયારણની નિકાસ માટે વિશાળ બજાર છે અને તેમાં ભારતનો હિસ્સો એક ટકા કરતા પણ ઓછો છે, ભારત જેવા મોટા અને કૃષિલક્ષી દેશને વધુ મોટો હિસ્સો મેળવવા માટે સમય-બાઉન્ડ લક્ષ્યાંક નક્કી કરવો જોઈએ. થોડા વર્ષોમાં આ સમિતિ વિશ્વમાં પોતાનું નામ બનાવશે અને દેશના ખેડૂતોને પ્રમાણિત બિયારણો ઉપલબ્ધ કરાવવામાં મોટું યોગદાન આપશે.સાથેજ, દેશમાં પાકની પેટર્ન બદલવા માટે સારા બિયારણનું ઉત્પાદન ખૂબ જ જરૂરી છે.
વધુમાં, આ બિયારણ સહકારી મંડળીનો સમગ્ર નફો સીધો બીજ ઉત્પાદક ખેડૂતોના બેંક ખાતામાં જાય એ સહકારીનો મૂળ મંત્ર છે. આ સહકારી મંડળી દ્વારા બીજની ઉચ્ચ આનુવંશિક શુદ્ધતા અને ભૌતિક શુદ્ધતા કોઈપણ સમાધાન વગર જાળવવામાં આવશે. ભારતના ઉત્પાદનને વિશ્વના સરેરાશ ઉત્પાદન સાથે સરખાવવા માંગીએ છીએ. આ સાથે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા બિયારણના બિનકાર્યક્ષમ ઉત્પાદનને બદલે અમે ખેડૂતોને તાલીમ આપીને વૈજ્ઞાનિક રીતે બિયારણના ઉત્પાદન સાથે જોડવાનું કામ કરીશું. આજે ભારતમાં બિયારણની જરૂરિયાત લગભગ 465 લાખ ક્વિન્ટલ છે, જેમાંથી 165 લાખ ક્વિન્ટલનું ઉત્પાદન સરકારી તંત્ર દ્વારા થાય છે અને સહકારી પદ્ધતિ દ્વારા આ ઉત્પાદન 1 ટકાથી ઓછું છે, આપણે આ ગુણોત્તર બદલવો પડશે.
સાથેજ,IFFCO, KRIBHCO, NAFED, NDDB અને NCDCને આ સંસ્થાના મૂળમાં ઉમેરવામાં આવ્યા છે, જે એક રીતે ખેડૂતોના ખેતરો સુધી પહોંચે છે. આ સંસ્થાઓ અને તમામ સહકારી સંસ્થાઓ દ્વારા ગુણાકાર અટકાવવામાં આવશે. સંસ્થાઓ સમાન માર્ગ નકશા પર સમાન લક્ષ્યો સાથે સમાન દિશામાં કાર્ય કરશે.તમામ સંસ્થાઓ રોડ મેપ પર આગળ વધે છે, ત્યારે ગતિ કુદરતી રીતે વધે છે અને મલ્ટિસ્ટેટ સહકારી સંસ્થાઓ, રાજ્ય સ્તરની સહકારી સંસ્થાઓ, જિલ્લા સ્તરની સહકારી સંસ્થાઓ અને PACS પણ તેમની સાથે જોડાઈ શકશે. આ રીતે, એક બ્લુ પ્રિન્ટ બનાવવામાં આવી છે જેમાં દરેક પ્રકારની સહકારી તેનો ભાગ બની શકે છે અને આ બિયારણ સહકારી તેમનું સમર્થન મેળવી શકશે.આ નેટવર્ક દ્વારા ઉત્પાદન, પરીક્ષણ, પ્રમાણપત્ર, ખરીદી, પ્રક્રિયા, સંગ્રહ, બ્રાન્ડિંગ, લેબલીંગ, પેકેજીંગ અને નિકાસ કરી શકીશું કારણ કે જો ઉત્પાદન પછી બિયારણનું પરીક્ષણ કરવામાં નહીં આવે તો ગુણવત્તા પર અસર થશે.જો ટેસ્ટિંગ પછી કોઈ પ્રમાણપત્ર નહીં હોય તો વિશ્વસનીયતા નહીં રહે, પ્રમાણપત્ર પછી કોઈ પ્રોસેસિંગ, બ્રાન્ડિંગ અને લેબલિંગ નહીં હોય તો તેને વાજબી ભાવો નહીં મળે. સ્ટોરેજથી લઈને માર્કેટિંગ સુધીવિશ્વ બજારમાં યોગ્ય વૈજ્ઞાનિક રીતે મોકલવાની સમગ્ર વ્યવસ્થા માત્ર સહકારી ક્ષેત્ર દ્વારા જ કરવામાં આવશે. આ સમગ્ર વ્યવસ્થા વિશ્વ કક્ષાની અને સૌથી આધુનિક હશે.
સૌથી મોટો ઉદ્દેશ્ય પરંપરાગત બિયારણોનું સંરક્ષણ કરવાનો છે, કારણ કે અમારી પાસે લાખો જાતના બીજ છે, પરંતુ સરકારી વિભાગો પાસે પણ તેના વિશે સંપૂર્ણ માહિતી નથી. લાખો ગામડાઓમાં દરેક ખેડૂત માટે પરંપરાગત બિયારણ ઉપલબ્ધ છે, તેનો ડેટા એકત્ર કરવો, તેને વધારવા, તેનું વૈજ્ઞાનિક રીતે પૃથ્થકરણ કરવું અને તેના હકારાત્મક પાસાઓની ડેટા બેંક તૈયાર કરવી એ એક વિશાળ કાર્ય છે, જે ભારત સરકાર કરશે. ભારત સિવાયના બહુ ઓછા દેશો પાસે તેના બિયારણો છે. આપણી પાસે રાગી, બાજરી, જુવાર અને અન્ય ઘણા ઉત્પાદનો પર ઈજારો છે. જો અમારી બિયારણ સહકારી આ તરફ ધ્યાન આપે તો તે શક્ય છે.
દેશની ત્રણ મુખ્ય સહકારી મંડળીઓ – ઇન્ડિયન ફાર્મર્સ ફર્ટિલાઇઝર કો-ઓપરેટિવ લિમિટેડ (IFFCO), કૃષક ભારતી કો-ઓપરેટિવ લિમિટેડ (KRIBHCO) અને નેશનલ એગ્રીકલ્ચરલ કોઓપરેટિવ માર્કેટિંગ ફેડરેશન ઓફ ઇન્ડિયા (NAFED) અને ભારત સરકારની બે મોટી વૈધાનિક સંસ્થાઓ – નેશનલ ડેરી ડેવલપમેન્ટ બોર્ડ (NDDB) અને નેશનલ કોઓપરેટિવ ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશન (NCDC)એ સંયુક્ત રીતે BBSSLને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે.
આ પ્રસંગે કેન્દ્રીય સહકાર રાજ્ય મંત્રી બી.એલ. વર્મા, સહકારિતા મંત્રાલયના સચિવ અને કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલયના સચિવ સહિત અનેક મહાનુભાવો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
આ પણ વાંચો : 2025 સુધીમાં ભારતમાં ભૂગર્ભ જળની ઓછી ઉપલબ્ધીનું ગંભીર સંકટ તોળાશે
